14 Temmuz 1956 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 27

ULAŞTIRMA Kazalar Son haber O Haziran Cumartesi sabahı Trans World Air Lines — şirketinin dört motorlu Constellation uçağı Califor- nia - Arizona sınırında Mohave gölü üzerinde Hava Yolları Trafik Kontro- telsiz mesajını — veriyordu: , irtifa 21.000 fit, bulutların 1000 fit üzerindeyiz. Bun- an sonraki kontrol noktası olan Pa- inted Desert'e tahmini varış saati: 11.31. Bu mesajdan tam üç dakika sonra Constellation'un bir kaç mil güneyinde uçmakta olan bir başka u- çaktan da şu mesaj alınmıştı: "Uni- ted Air Lines'ın DC-7 uçağı, Uçuş 7 - 18, saat:. 10.58, yükseklik — 21000 fit, Painted Desert'e tahmini varış saat: 11.31..." Telsizler susmuştu. 11.31 de telsizlerden hiç bir ses çıkmadı. Tra- fik Kontrol Merkezleri merakla bek- liyordu. Telsiz memurlarına bir daki- ka bir saat gibi geliyordu. Saat 11.32 de Los Angelesdekı Unıted Aır Lı— uçaktan da hiç bir haber alın Bir saat ümitsizce telsizle araştırma- lar yapıldı. Hiç bir netice alınamı- yordu. Nihayet California, Arizona, Utah ve Texas'tan araştırma uçak- ları kaldırıldı. Uçaklardan birinin en- kazı o akşam Büyük Kanyonda gö- rüldü. Bu 64 yolcusuyla Los Angeles'- den Kansas City'ye — gitmekte olan dört motorlu Constellation ve T. W. A. Şirketine aitti. bat 6 kişiydi. Enkazın bulunduğu yer— de hayattan eser yoktu. DC - 7 uçağ 5 mürettebatı ve 53 yolcusuyla halâ ka yıptı. Chıcag ve Newark'a giden bu uçağın da düştüğü tahmin edili- ordu. Kaza nasıl olmuştu . C alifornia'daki March Hava Üssün- en kaldırılan araştırma ve kur- tarma ekibinin ' başkanı — Yüzbaşı Hyland uçakların havada çarpışmış olması ihtimalinden — bahsediyordu. Yüzbaşıya göre, enkaz arasında DC - 7 uçağına ait parçalar bulunabilirdi. Fakat bunu ortalık aydınlanmadan tespite imkân yoktu. İki uçak da Los Angeles hava alanından kalkmışlardı ve birbirlerine çok yakın bir rotayla doğuya doğru uçuyorlardı. Constella- tion uçağının enkazını ilk olarak gö- renler "Büyük Kanyon Hava Yolları" ndan Palen ve Henry Hudgin kardeş- lerdi. Enkaz, Büyük Kanyon kasaba- sının 25 mil kuzeydoğusunda kanyo- nun güney kesiminde — yürünemiye- cek kadar sarp bir kayalıkta, Colara- do ırmağının 300 - 850 metre yukarı- sındaydı. İlk gördüklerinde enkazın i- i yerinde alev vardı. Hava Kuvvet- leri mensupları paraşütle kaza yerine kurtarma ekipleri indirmeği düşünür yorlardı. Hudgin kardeşler Constella- tion uçağının kuyruğunu iyice gör- müşlerdi. Uçaklardan son haber ise AKİS, 14 TEMMUZ 1956 on saat önce alınmıştı. Araştırmalar ortalık kararınca durdurulmuştu. U- çakların düştüğü yer Kanyonun en sarp kısmıydı. O gün Kanyon bölge- sinde fırtına bulutları vardı. Fakat u- çaklara ne olduğu kesin olarak bi- linemiyordu. Normal olarak uçakların bulut üstünde uçmaları gerekiyordu. Uçaklarda sekiz buçuk saatlik benzin vardı, mahalli saatle 18,30 a kadar u- çuşlarına devam edebilirlerdi. Uçak- lar ya çarpışmışlar, ya da ayni felâ- kete kurban gitmişlerdi. Bu sivil ha- vacılık tarihinde en büyük kaza idi. Havacılık tarihinin bundan önceki en büyük kazası ise 1953 de Japonya'da olmuştu. Bir C - 124 uçağının düşmesi neticesinde 129 kişi ölmüştü. Uçakların duştugu yer Kuş — uçmuyor Kaza — yerinde Kaza yerine giden ilk helikopter bü- yük güçlüklerle fırtınalı bir havada Uçakların enkazlarının yanma inebil- mişti. Akşama dogru alınan haberler- den kimsenin sağ kalmadığı öğrenil- mişti. Ölenlerden 1l'i çocuktu. Heli- kopterle kaza yerine gidenlerden Dr. Donald Hunter "Bir daha görmeğe tahammül edemiyeceğim bir manza- ra" diyordu. Helikopter ertesi gün kaza yerine bir sefer daha yapacaktı. İlk araştırmalarda Constellation uça- ğının kuyruğu gövdeden 180 metre ö- tede bulunmuştu. Sivil Havacılık Dai- resinin ve Hava Kuvvetlerinin tem- silcileri kazanın sebeplerini araştırı- yorlardı. Büyük Kanyon Hava Ala- nındaki bir grup ise kazada Öölenle- rin cesetlerinin nasıl kaldırılacağını müzakere ediyorlardı. Teknik bakım- dan kazayı inceleyenler uçakların çar- pışmış olmaları ihtimalinde ittifak e- diyorlardı. Enkazın 100 metre üÜüs- tünden uçan bir yüzbaşı, parçaların vaziyetinden uçaklardan birinin bu- run üstü, Ötekisinin ise kuyruk üstü düşmüş oldukları kanaatine vardığı- nı -söylüyordu. Enkazın bulunmasın- an sonra araştırma yapan yüzden fazla uçağa üslerine — dönmeleri bil- dirildi. Hafif uçakların da Kanyon üzerinden geçmeleri yasak edildi. Fe- deral Tahkikat Bürosundan bir mü- tehassıs — Flagstaff'a gonderılmıştı Kanyondan çıkarılan cesetleri o teş- his edecekti. Şirketi bu tip uçakları kullanmaga başladığından beri Amerika dahilinde böyle bir ka- za olmamıştı. —United Air Lines'da şimdiye kadar DC - 7 yolcu uçakları- nın kaza yapmadıklarını bildiriyordu. Tahkikat K aza hakkında bir kaç koldan tah- kikat yapılıyordu. Sivil havacılık dairesi makamları T. W. A. nin süper Constellation'nının uçağının irtifanna yükselerek rotasına girmiş olabileceği ihtimalini ileri sürüyordu. Uçaklar ancak bu şart altında çarpı- şabilirlerdi. - Raporlar ve kayıtların tetkikatından anlaşıldığına göre T. W. A. nın ka aptan pilotu Jack Gandy Ali- zon California hududundaki fırtı— nalı mıntıkaya geldiği zaman 17. bin ilâ 21 bin fit arasında uçuş müsaadesi istemişti. Pilotun bu isteği reddedil- mişti. Çünkü daha önce kalkan Uni- ted Air Lines'e ait DC - 7 uçağı 21 bin fitte uçuyordu. Havacılık kanun- larına göre, yolcu uçaklarının birbi- rinden en az 1000 fit aralıkla uçması lâzımdı. Bu cevap karşısında kaptan Gandy bu defa bulutun 1000 fit üs- tünde uçmak izni istemişti. Bu gibi hallerde sivil havacılıkta tatbik edilen kaideler pilotu — serbest bırakıyordu. Pilot görerek uçmayı, bulut içinde uç- mağa tercih edebilirdi. şu demekti: bulut irtifar 20000 fit olursa pılot Gandy 21000 fite yani C.-7 uçağının bulunduğu irtifaa çı- kabilir ve onun tam altına gelebilirdi. Bu suretle bütün ihtimaller uçakla- rın çarpışmış olması noktasında bir- leşiyordu. Sivil havacılık dairesi u- çakların çarpışıp çarpışmadıklarını kesin olarak tespit için bazı parça- ları mikroskopla tetkik ettirecekti. Si- vil havacılık dairesi en iyi mütehas- sıslarından beş tanesini kazanın tek- nik tahkikatı için Kanyon'a gönder- mişti Bunlar orada ayni yerde iki uçağa ait maden parçaları yahut bir parça üzerinde iki uçağın boya izle- rini araştıracaklardı. Constellation u- çağı kırmızı - beyaz, United uçagı ma- vi idi. Kazanın üçüncü günü Ölenle rin cesetlerinin Hehkopterle kaldırıl- masına başlanmış fakat kaza sebebi hâlâ kat'i olarak tespit edılememıştı Mütehassıslar çarpışmayı ispat e cek delili İsrarla arıyorlardı. Nıhayet kazanın dördüncü günü hâdiseyi tah- kike memur hâkim McCauley iki u- çağın — çarpıştığını gösteren delilin havacılık dairesi mütehassısları tara- fından bulunduğunu bildirdi. Bu açık- lama sivil havacılık tarihinin en bü- yük — faciasının sebebini ortaya ko- yuyordu. 27