26 Mayıs 1956 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 19

şe sahip Halkçılar ise Devlete bu gibi teşebbüslerde bir kontrol hakkı tanı- malarına rağmen idari bir yetki ver- meye yanaşmıyorlardı. Hususi teşeb- büsün bu işleri daha iyi hal edebile- ceğine kani idiler. Böyle ana dâvalar- daki fikir ihtilâflarım hal edebilecek en yetkili unsur demokrasilerde halk efkârıdır. Parti liderleri de bunu bildikleri için en doğru yol olarak î/eni seçimlere gitmeyi kararlaştırdı— ar. Seçimlerden devletçilik aleyhtarı Halkçılar muzaffer çıktılar. Eskisine nazaran fazla olarak daha millet- vekili çıkaran Halkçıların tanı ço- ğunluğu elde — edebilmeleri için iki milletvekilliği daha — kazanmalarına ihtiyaç vardır. Bu duruma- göre hü- kümet teşkili için Sosyal Demokrat- larla birleşmeleri icab — etmektedir. Fakat hiç şüphesiz ki, yeni kurula - cak hükümet memleketi İiberal gö- rüşe uyarak idare edecektir. Seçimlerin enteresan neticelerin- den biri de aşırı görüşleri temsil eden Komünistlerle Müstakillerin — gerile- meleridir. Avusturyada zâten Zzayıf olan Komünist Partisi bu seçimlerde bir sandal ya daha kaybederek Mec- lise ancak üç milletvekili sokabilmiş- tir. Eskiden 14 milletvekili çıkaran müstakiller ise bu sefer ağır bir he- zimete uğrayarak ancak 5 mılletve— killiği — kazanabilmişlerdir. Müst killer eski Naziler ve Katohklerden müteşekkildir. Bu durum göz önün- de tutulursa Avusturya seçmeninin aşırı görüşleri benimsemediği kolay- lıkla anlaşılabilir. Bu ise memleket- te bir istikrar havasının estiğine de- lildir. Seçimler neticesinde başa geçen hükümetin halkın ihtiyaçlarına gene halkın arzusuna uygun yollarla ce- vap vermesi beklenilebilir. Sovyet Rusya Mollet Moskovada F ransız Başbakanı Guy Mollet ile Dışişleri Bakanı Pineau'nun Mos- kova seyahatleri sona ermiştir. Neşredılen tebliğden anlaşılacağı gibi, Rusya ve Fransız liderleri bey- nelmilel munasebetler alanında hiç bir kesin anlaşmaya varamamışlar, fakat iktisadi mevzularda ve kültür alanında bir görüş birliğine varmak üzere tali iki komite kurmayı karar- laştırmışlardır. Zaten Fransızlar daha seyahate çıkarken dünya siyasetlerinde bir de- ğişiklik yapmaları — beklenmiyordu. Ne olursa olsun Fransa esas olarak Batı Dünyasına bağlıdır menfaati icabıdır. Ruslar sılahsızlan- ma konusunda Fransızları kendi gö- rüşlerine yaklaştırabileceklerini um- muşlar fakat bunda uvaffak o- lamamışlardır. Rus liderleri Guy Mol- let'nin seyahati arefesinde, tek taraf- h olarak askerı kuvvetlerinde genış ir indirme yaptıklarını ilân etm I rdır Buna göre 1.000.000 Rus aske- ri terhis edilecektir. Liderler bilhas- AKİS, 26 MAYIS 1956 sa Doğu Almanyadaki askerlerini geri çekeceklerim bildirmişlerdir. Sovyetlerin bu tutumdan bekle- dıklerı çeşıtlı menfaatler var. Bun n bir kısmı dış meselelere dıgerle- ri ise iç meselelere aittir. Ruslar böy- le yapmakla bir kere NATO'nun be- lim kırmak istiyorlar. Bilindiği gibi ATO'da vcut ceri yanlar bu teş- kılatın gaye sırf askeri olma- masıdır. Bu goruşun Iıderlıgım halen Fransa yapmaktadır. NATO'nun as- keri bir teşekkül olduğuna inanan Amerika ise bir reform kararına dış tazyıklerle varmış ve son yapılan NATO konferansında NATO'nun ik- tisadi alanda genişleme meselesini, bunu incelemek üzere bir komisyon kurulması karariyle rında giriştikleri tensikatla Fransa görüşünün — doğruluğunu ispata ça- lışmakta ve Amerikanın askeri bir G. Mollet ve C. Pineau Moskova'da DÜNYADA OLUP BİTENLER lıların da kendisi gibi hareket etme- lerini ve kuvvetlerini azaltmalarını istemekte ve bu yolda propaganda yaparak Bitaraf Blokun gözünü ka- maştırmaya bakmaktadır. Halbuki hakikat şu merkezdedir ki, Ruslar yaptıkları indirmelere rağmen sayı- ca hâlâ Amerikanınkinden kuvvetli bir ordu beslemektedirler. Diğer ta- raftan ordudaki bir indirme Rusların sıkıntısını çektikleri el emeği ve in- san gücünü istihsal sektörlerine ka- zandıracaktır. Fransız - Sovyet görüşmeleri ne- ticesinde yayınlanan tebliğ Rusların, Fransızlar cephesinden, bu manev- ralarında muvaffak olamadıklarını ve Fransa ile bir görüş birliğine ya- rılamadığını açıkça gösteriyor. Fa- kat diğer hususlarda yâni ekonomik ve kültürel alanda bir anlaşma ha- zırlamak üzere komisyonlar kurul- duğu gene aynı tebliğde bildiriliyor. Görüşmeler meyva vermedi teşkilât fikrini çürütmeye gayret et- mektedirler. Diğer taraftan Alman- yadaki askeri effectif'teki indirme Batı Almanya halkını Almanyamn si- lahlanması hakkında ündürmek efkârı umumiyeyi tazyıkı ile Bonn hukumetını Sovyetlerle iki taraflı müzakereye icbar etmek gayesım güdebilir. Rusların yaptıkları bu in- dirmeler Asya - Afrika grubunun sempatisini kazanmaya ve onlara sa- mimiyetini isbata bir vesile olabilir. Halbuki, bilindiği gibi Batı Devletlerı İkinci Dünya Harbini ip eden günlerde umumi sılahsızlanma yolu- na gitmişler, fakat Rusların aynı şe- kılde hareket etmediğim görünce, an- 950 den sonra askeri kuvvetle- rım arttırmaya başlamışlar ve gene o zaman müdafaa gayesiyle NATO'- yu kurmuşlardı. Rusya bugün Batı- Şimdiye kadar Rusya kendi iste ği ve Demirperde gerisi memleketle re stratejik maddeler hususunda ko nan ambargo ile Batılılara pazar o lamamıştır. Stalinin ölümünden sonra başa geçen kollektif liderler bilhasa İngiltere ve Fransayı tazyik ederek stratejik denen maddeleri satmala rını istemiştir. Buna her ne kadr Üç Büyük Batılının ikisi yanaşmak ta iseler de Amerika muhalefet et mektedir. Şimdi Fransanın bu şekil de hareket etmesi Amerikanın muha lefetine ragmen kendi iktisadi men faallerini göz önünde tutarak Rus arla ticari münasebetlere girişme arzusu olarak tefsir edılebılır Şurası muhakkaktır ki, Amer ne yapar sa yapsın bu durumu önliyemiyecek 19