1 Ekim 1955 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 9

çip te işi tersten aldıklarında —yani İş- çi partisine para ödemek için. muvafa- kati şart koştuklannda — vaziyet aksi- ne dönmüştü. Ama bu prensibe rağmen milletin bizde Demokrat Partiye — sert bir ihtarda bulunduğunu kabul etme- mek imkânsızdı. Zira 1950 den evvelki durumun artık mevcut olmadığı gözle görülür şekilde belli oluyordu. Demok- rat Parti, icraatiyle, halkın sevgili par- tisi olmak vasfını çoktan kaybetmişti Hele İstanbulda, sandık başına* gi- denler parmakla gösterilecek kadar az- dı. İktidara en ziyade hararetle destek- leyen Yeni Sabah gıbı gazeteler bile sandıklara ancak 10 15 rey atıldığını röportajlarında kayde! tmeye kendilerim mecbur hissediyorlardı. Hakikaten seçim lerin yapıldığı pazar günü, İstanbulda hiç kimse bir seçim yapıldığından ha- berdar görünmüyordu. — Sandık başında oturanlar can sıkıntısından adeta çatla- mışlardı. Gelen, reyini kullanan olmu- yordu. Bilâkis, halk sandıkların önünden inanılmıyacak bir lâkaydiyle geçip gidi- yordu. Bir gün sonra mektepler açılaca- ğından sayfiyeye gidenlerin büyük bir kısmı şehre dönmüştü. Yani ademi işti- rak, halkın henüz şehirden uzak yerler- de oturmasiyle izah edilemezdi. sebep vardı: muhalefetin boykot kararı- na uyanların sayın uymayanlardan da- ha çok ün seçimlerde olduğu gibi il Meclısı seçimlerinde de gazete- ler bütün muhabirlerini seferber etmiş- i. Hepsinin getirdiği netice aynıydı: iştirak nisbeti. şimdiye kadar görülme- miş derecede düşüktü. Gerçi radyo, bir kaç gön sonra köylerde bu nisbetin yük- sek olduğunu söyleyecek ve böylece hal- kla Demokrat parti adaylarını seçmek- te tehalük gösterdiğini kaydedecekti. kat memleketin hakiki kanaatini, ekse- riyet köylü de olsa, şehirliler ortaya ko- yuyorlardı. Bi ini İ ekseriyetleriyle, aynı istikamette reyleri- nı kullanmışlardı. Bu sefer ise şehirler- varmışcasına davranıl- dıgı açık bir hakikattir ve kim aksini iddia edene başımı Ankara valiliğinin meşhur tebliğine vuruyordu. O iğ pek çok rakkamdan daha manalıydı. Köylerde iştirak nisbeti daha fazla olabilirdi. a bunun fasla bir manası degışıklıgını ıntaç iki . Büyük şehirlerde ise iktidara kar- şı bir sempati tezahürü — görülmemişti. Seçimlerin Seçimlerin ehemmiyeti ehemmiyeti, AKİS'in geçen ında da belırttıgı gibi manevi bakımdan büy Son — zamanlarda, imdiye kadar gorulmemış derecede şid- detli tenkıtlere maruz kalan İktidar 15 AKİS, 1 EKİM 1955 Ekimde toplanacak Büyük — Kongresine rahat rahat gidebilmek için bu seçimler- den zaferle çakmaya mecburdu. İşte bu yüzdendir ki Zafer gazetesi, pazartesi sa- bahı, henüz pek as netice belliyken —ve bu neticeler aleyhteyken — —Türk mil- leti D. P. ye olan muhabbetini bir kere daha tevit etti diye baslıklar kovuyor, bu neticeler aleyhteyken — Türk mil- Malatyada seçim neticeleri yüzde 50 nin çok üstündedir» tarzında mütalealar ser- dediyor, böylece muhalefetin büyük se- çimleri kazandığı yerlerde bile halk küt- lelerimin Demokrat partiye meylettiğini ispat etmek istiyordu. Hele Ankaradan bahsederken Zafer gazetesinin ca- kaya köyünde 187 seçmenden 188 inin reylerini kullandığını yatması dere- ce ibret vericiydi, Zira bilindiği gibi, bu şekilde seçmen sayısından fazla iştirakin bulunduğunu bildirmek totaliter rejim- lere bas bir usuldür. Nitekim Zafer gaze- tesi de oralardan rağbette olan bir şekil- de bu fazla reyi izah ediyor ve diyordu ki: Karacakaya köyündeki yüzde yüz işti- rakten bir fazla rey çakmasına — sebep, Ankaradan gitmiş olan parti müşahidi- nin kullandığı reydir». Bu da, bizde ilk defa görülen bir izah tar: Buna rağmen ıktıdar partısının or- ganı şehir içi sandıklardan ziyade köy- lerdeki sandıkların durumunu bildirme- yi tercih ediyordu. Alınacak — ders Netice ne olursa olsun ve nihat rak- nasıl İlan edilirse edilsin De- mokrat Partinin bu seçimlerden kendisi için bir ibret çıkarm: son derece fay- dalıdır. Mahalli seçımlerın bele muhale- fetin İtıra olmaksızın büyük bir işti- rak nisbeti sağlaması elbetteki beklene- mezdi Ama büyük merkezlerde; bu nis- bet, tahminin dahi son derece altında olmuştur. Memleketin nabzını bu büyük merkezler gösterdiğinden iktidarın — hal- kın kendisinden uzaklaşmakta olduğunu YURTTA OLUP BİTENLER kabul etmesi ve ona göre tedbir alması son derece faydalıdır. Memleketin — bir çok verinde Demokrat Parti adayları müs- takillere karşı zafer — kazanmakta güçlük çekmişler, betmişlerdir. Belediye durumun daha ziyade vehamet kesbe- decegıne ınanmamak ğer, bütün parlak başlıkların haricinde Demokrat Partililer partinin bugünkü tutumuyla halkın sevgisini kaybetmekte olduğunu göz önümde tutarlarsa ve ica,; edeni yapmam kendilerine iş edinirler- se hem memlekete, hem de partilerine büyük bir hizmette bulunmuş olurlar. Zira bu partinin memlekete yepyeni bir ruh getirmiş olduğunu inkar etmek hak- vi ü çşya iktida- rı alışının sağladığı büyük faydalar da ortadadır. Bunların, iadece kötü.' bir sevkü idare yüzünden heba olması kar- şısında üzüntü duymayacak — vatansever türk bulunmayacağına herkesin iman et- mesi İâzımdır. C. H. P. Kilitli dudaklar Cumhuriyet Halk Partisi, örfi idare- nin ilâm üzerine bir tereddüt anı ge- çirmişti. Acaba siyasi faaliyetler sekteye uğrayacak mıydı? Komutanlık, toplantıla- um ala- kalılara bildirildi Gelen cevap müsbet- ti. Parti Meclisinin toplantısına müsa- ade ediliyordu. Genel Sekreter yardım- cısı Turgut Göle harekete geçti. Parti Meclisinin son toplantısından b yana cereyan eden hadiseler hakkındaki ra- Paı'tir Meclisıııiıı masası Aksi sedayı bekleyen bos kubbe