1 Ekim 1955 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 15

SON haftalar içinde — cereyan — eden hâdiselerden sonra —Avrupa'nın duru- munda iyiye doğru bir gidiş olduğunu iddia edebilmek için son derece safdil olmak gerekir. Ekim ayında toplanacak olan Dörderin karşısında aynı Avrupa meseleleri, en iyi bir ihtimalle ancak kı- hk değiştirmiş olarak çıkacaklardır. Finlandiya Rusların hediyesi Almanya Başbakanı Dr. Conrad Adenauer'den sonra ve Doğu Alman- ya Başbakana Grotewolh ile aynı günler ıçınde, Moskova, protokoldeki yeri onlar- zıyaretçı daha ağırla- eski Dışişleri Bakanı Svento refakat edi- rdu. Fin Cumlıurbaşkanı Sovyet Rusya'- da tanınan ve sevilen bir kimseydi Bir zamanlar Fin hükümetini temsilen Mos- kova'da bulunmuş ve Rusçayı rahatça ko kadar öğrenmişti. Fin sıyasetının bir numaral adamı olunca da Rusya ürkütmeyen, mutedil bir yolda yürüme- ye başlamıştı. Bu bakımdan Sovyet Rus- ya, zaman zaman, seksendörtlük Fin Cumhurbaşkanı — hakkında sempatılerını izhar etmekten geri kalmıyordu. nü- müzdeki Ocak aynıda yapılacak Fin se- çımlerınde Pasıkıvı ve Kekkonenin ga- libivetini k hiç şüphesiz Rusları memnun ed Zatı Fin Cu hurbaşkanının Mos- kava'ya davet edilmesinde yaklaşan Fin seçimlerinin de büyük rolü vardı. Sov- yet Rusya seçımlerden önce Paasikivi- nin durumunu kuvvetlendirmek istiyor- du. Ancak, bilinmeyen tek nokta, Sov- yet Rusya'nın bu hedefe vasıl olmak fe- cin kullanacağı vasıtaydı. Fakat Fin Cumhurbaşkanının ziyare- tinin ilk günlerinde Sovyet şurasının al- dığı bir karar, Sovyetleri Paasıkıvı nin durumunu kuvvetlendirmek için seçtik- leri vasıtayı meydana çıkarmıştır Yük- sek Şüra, bu kararıyla, 1944 mütareke anlaşması ile Finlerden alınarak önemli deniz üssüne tahvil olunan Porkkala limanını tekrar Finlilere iade ediyordu. Halbuki 1944 anlaşmasına gö- re Porkkalanın elli sene müddetle Rus- ların elinde kalması gerekmekteydi. Sovyı Rusya'nın aldığı bu karar Paasikivinin Finlandiyadaki durumunu gerçekten kuvvetlendirmiştir. Zira Pork- kalanır Sovyetlere geçmesi Finleri ziva- desiyle üzmüştü. Şimdi kaybolan eşeğini tekrar bulan fakir misali Finliler sevinç içindedirler. Bir taraftan Fınlandıya'da hissedilir sürerken, diğer Rusya da bu jestin pro- paganda degermden istifadeyi ihm memiştir. — Finlandiya Buyukelçılıgınde tertip edilen bir kabul resminde söz Rus Savunma Bakanı Zukof, Porkkala deniz üssünün tahliyesinin Sovyet iyi ni- yetlerını bir delili olduğunu, diğer dev- letler için de ellerindeki üsleri tahliye ve imha etmek zamanının geldiğini söy- lemiş ve diğer devletlerden Amerika Bir- leşik devletlerıııı kasdettıgmı ilâveyi unutmamıştı. Ancak Rus iyi nıyetlerı (!) dunyaca malüm olduğundan bu jest Ce- nevre'den sonra yaratılan havaya inanan Jardan gayrisi tarafından hararetle kar- şılamıştır. Dünyanın ünkü durumun daki mesuliyet hıssesı pek büyük olan sya'nın işi niyetlerine öyle bir kaç hareketine bakarak inanmak epeyce zor Porkkala'daki Sovyet vagonları Demir perde merakı AKİS, 1 EKİM 1955 DÜNYADA OLUP BİTENLER Amerika Başkan hasta Başkan muavini Nixon ve Dışişleri Dulles, yerleşmişlerdi. Başkan isenhower gündenberi kalp krizinden muzdarip bu- lunuyordu, rahat nefes almasını ve can- zafiyet görülmüş, Başkanı yatağa düşür- müştü. Hastalığın kolay atlatılır bir has- talık olmadığı ortada idi. Ü dakika ve saniye Başkanın yanında bu- lunuyordu, rahat nefes almasın ve can- tulması da gösteriyordu ki, hastalık tah- min edildiğinden de ciddidir. Üzerinde hassasiyetle durmak lâzımdır. * Başkan Eisemhower'in hastalanması ü- zerıne butun dünya milletleri - hatta de- irperde gerisi ve Sovyet Rusya - derin bır teessur ıçınde idi. Moskova'da kilise- lerde ayinler tertip edilmişti, sıhhati ilcn dua ediliyordu. Başkan'ın bir an önce İ ması için Allahına yalvarıyordu. Beyaz aray'a binlerce adet telgraf geliyor, birine yaklaşmıştı. ye gidebilir, dünya milletleri det yaşatabilirlerdi -a kutbun barışması u: ile nihai bir sullı devresıne girebilirdi. Telgrafların hakiki mânası bir bü- yük devlet adamına sıhhat temenni et- menin yanında, dünya sulhu için besle- nen ümitleri boşa — çıkarmamayı hedef Fakat şurası bir hakikat idi ki, EFi- senlhower iyileştikten ve hattâ vazifesi başına döndükten sonra da, devlet işleri ile aymı ener_ıı ile meşgul olamazdı. Da- ma f ihtiyacı li vardı. Kalp hastalıklarının en zalim ta- rafı bu idi. Yorulmaması, fazla çalışma- ması elze Yoksa hast: lirdi ve bu ikinci tekrarlayış birincisin- den daha feci, daha ağır şartları a çıkarırdı. Başkan Eisenhower, eskisinden daha çok yardımcılarının dirayetine ve çalışmasına muhtaç görünüyordu. Hastalığın uzaması ihtimali karşısın- makla yürüyebilirdi. Eisenhower bu hastalıktan kurtula- mışacak — olursa kanunları yardımcısı Nbeon'u başkanlığa getirecek- tir. 15