23 Temmuz 1955 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 22

Uykusuzluk bir hastalıktır Masa başındı uyuduktan sonra insan Beyaz geceler Dünyada en kötü hastalık belki de uykusuzluktur. Yatağa rahatça girersiniz. Aklınızda hiç bir şey yok- tur. Hemen uyuyacak ve günün bü- , tün endişelerini, yorgunluklarını u- nutacaksınız. Fakat ne mümkün.. Göz kapaklarınız sanki sertleşmiştir. Gözlerinizi kapatmamaktadır. Odanın tavanındaki delikleri, lâmbanın ışık huzmelerini, raftaki kitapları sayar durursunuz. Aklınıza olmadık şeyler gelir. Borçlarınızı hesap edersınız A- lacaklarınızı düşünü! Düşm larınızla kavgalar eder, arkadaşları- nızı ıncıtırsınız Şıırler okur, roman- r yazarsınız. Ara sıra dalarsı- nız. Boşlu ta uçar, merdivenden yu- varlanır suda boğulur, uçaktan at- lar, yangından çıkar, elı silâhlı eşki- yalar tarafında kovalanır , tam ha- yatınıza son verilirken terler ıçınde yeniden uya! nırsınız. Kalbiniz ça maktadır. Rengini uçmuştur Sankı bütün bu hadiseler sahiden olmuş gi- bi uyku ile uyanıklık arasında kendınızı dalgın, gittikçe daha za- yıf hissedersiniz. Başınıza çiviler sap- I Şakaklarınız atar, beyniniz zonklar. Ayağa kalktığınız zaman başınız döner. Çabuk hastalanırsınız. İştahanız yoktur; Neşeniz kaçmıştır. Hekimlere muayeneye gidersiniz bir şey bulamazlar. Ama siz genel ola- rak bitkin bir haldesiniz. Bütün bun- ların sebebi uykusuzluktur. İnsana uykuyu bahşetmekte Allah, dünya- nın en büyük nimetini vermiştir. Bu sayede kudretlerimizi toplamakta ve vücudumuzun muvazene ve düzenini yeniden bulmaktayız. Gu gün hekim- likte hibernasyon dediğimiz tedavi de uyku kürlerinden başka bir şey değildir. Şok hallerinin, bir çok ağır hastalıkların, septisemilerin, — akıl hastalıklarının tedavisinde bu uzun uyku kürlerinden buyuk faydalar sağlamaktayız. Bu yeni metodun ö- zelliklerinden okuyucularımıza daha önce bu .sütunlarda gereklı bilgileri vermiş bulunduğumuz için tekrarla- maktan çekiniyoruz. Uykusuzluk yal- nız sinir bozukluğu yaratmakla kal- rganizmamı! bütün tahammü- lünü yıkarak, hastalıklara ve mikrop hücumlarına karşı hale getirir. onu müsaid bir Hakiki uykusuzluk Mallarme on iki yıl gözünü kırp- madığını söylemiş. Bu şüphesiz iki bir uykusuzluk değildir. Nisbi, izafi bir şeyı am bir uykusuzluğa insan 4-5 gunden fazla dayanamaz. Uykusuzluk herkese göre değişir. Muayyen bir kimse için, organizma- nın muhtaç olduğu uyku dozunun 'te- min edilememesi demektir. Bu do bir şahıstan ötekine göre değişir. Ta- şa ve yaşama tarzına da bağlıdır. Bir kısımları az bir uyku ile bütün kud- retlerini kazanırlar. Yorgunlukları geçer. Romancı Gyp r gece anca dört saat uyku uyuyordu. Bu halliyle 83 yaşına kadar yaşadı. Birinci Na- poleon da çok az uyurdu. Fakat bun- lar müstesna vakalardır. N Ukuya engel olan besinler Uykusuzluğa sebep olan hâdiselerin başında düzensiz bir beslenme ge- lir. Beslenme bozukluğuna bağlı uy- kusuzluklar da iki şekilde — olabilir. Ya gidalar miktar itibariyle fazla- dır. Yahud da gıdanın şekli ve terki- bi uygunsuzdur. n her safha- sında mideden itibaren kalın barsak- lara kadar vaki olan şimik değişiklik- ler sırasında uykuyu engelliyecek bir çok bozukluklar olması muhtemeldir. Akşam yemeklerini fazla kaçırmak hem uykusuzluğa hem uhranlara, korkunç rüyalara, kâbuslara sebep o- labilir. Şunu da unutmamak lazı dır. yemek her zaman duz ir uy- ku sağlıyamaz. Halk de 'uyuyan yer" denildiği gibi yiyen uyur" da denilmektedir. Haddinden aşırı gıda- sızlık da u kusuzluga sebep olabilir. Hekimlikte "açlık uykusuzluğu" bi- linen bir şeydir. Yatmadan önce az bir şey yedirmekle veya bir kaç par- a şeker verme uykusuzluğu gıdermek mümkündür. Bazı kimsele- rin baş uçlarında şekerlı su bulun durmaları yahut gece sütü almaları biraz da bu maksada hizmet etmek içindir. Gıdaların kalıtesıne gelince .bu hususta bir fikir beyan etmek bi- raz zordur. Hangi çeşit gıdalar uyku- ya mani oluyor, bunu tayin etmek bir meseledir. Bu her şahsın bünye- sine, mizacına ve kolay hazmetme kabiliyetine bağlı bir iştir. Bazıları yumurta, bazdan et, bazıları sebze yedikten sonra uykuları kaçar. halde herkes uykusunu kaçıran gıda- yı kendisi tayin edecek ve bulacak- tır. Uyku kaçıran maddeler arasında bilhassa kahve, çay, alkol gibi mü- nebbih olanlar zaten herkesçe bilin- mektedir. Yorgunluklar uykusuzluğa sebeb olur Bir gezıntıden, açık havada bir yü- rüyüşten, spor yaptıktan sonra İyi uyunduğu u herkes bilir. Ancak bir günün büyük — yorgunluğundan sonra bitkin bır halde yataga düşen bir kimse kendı kendine "iyi uyuyabı lecek miyim?" diye düşünür. Bir m det sonra hakikaten uyku ıhtıyacı kaybolur. Gözleri tamamen açık,, ge- ce karanlığının içinde; lüzumsuz hir takım düşüncelerle baş başa, saatler- ce süren bir uykusuzluğa kendini terk eder. Görülüyor ki orta ve makul bir yorgunluğun aksine olarak şiddetli çabalamalar ve yorgunluklar uyku- suzluga sebep olabilirler. ocuklarda uykusuzluğun başlıca sebeplerınden biri de korkudur. Bü- annelerimizin, dadılarımızın an- lattıklan korkunç masallar, şehzade- nin boynunu vurdliran padişah hi- kâyeleri, cüceler, devler, kel oğlan- lar, büyücüler yüzünden ne kadar gecelerimizin ve tatlı uykularımızın heba olduğunu hepimiz hatırlarız. Hele Nat Pinkerton, NikKarter, Şar- lok Holmes, Açıkgöz Avni ve Fanto- ma hikâyeleri ve buna benzer cina- yet romanları günlerce uykularımızın kaatili olmuştur. Camların ardında hayaller görmüş, karyolalanmızın al- tında tıkırtılar duymuş, — şakal ları— ızda tabanca namlularının, boğaz AKİS, 23 TEMMUZ 1955