30 Nisan 1955 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 8

YURTTA OLUP BİTENLER. karışmak, iktisadiyatı üzerinde bir kontrol ihdas etmek. maksadın ise dostluğa yakışır bir maksat ol- madığı aşıkardı Bilâkis, son derece stemlekecılık zihni- Hiç bir naşmıya- cağım söylemeye lüzum dahı yoktu. irde hükümet için ıkı çare kalıyordu: ya başka yerden kredi bulmak ya da hamleleri makul had- ek. Zira bunun boyle devam imkân hemen hemen hiç kalmamıştı. En kuvvet! li umıd 0- lan Amerikan yardımı başka bir ik- lime kalıyordu. Meclis Tehir edilecek seçimler C. H. P. Genel Sekreter Yardım- cısı Turgut Göle Ça!t şamba saba- hı Zafer gazetesinin pek mut ena bır üç sütun üzerine konm vadısı okuyunca kendi kendıne şoyle düşündü: “— Demek her şeye rağmen, ka- zananacaklarından emin değiller.. İşin tuhafı, şahsen Turgut Gole kendılennın de kazanacaklarından e- min değildi. O gün Zafer gazetesi 40 Demokrat milletvekili tarafından be- edıye seçımlerıyle ilgili o n un havale edıldığını ve oralarda son şek- lini alı ünlerde" eclis Umumi Heyetinde muzakere olunacağını ekliyordu. Bune demekti B Hü , geçen sonbaharda ya- pılması gereken Belediye seçimlerini bu Hazirana atmıştı. Şimdi iki muha- lefet partisi de, yani C.H.P. de, C H. de seçimlere katılmak kararını vermışler, o yolda hazırlıklara başla- mışlardı Hazırlıgı yapan sadece on- seçimlerinin n nra seçimler yapılmas ından daha tabii bir şey yoktu Teklıi'ın tam bu sırada gelmesi de son derece alâka çekiciydi. Zira 40 Demokrat milletvekili böyle bir ta- sarıyı daha evvelden de getirebilirler- di. Bir keşıfte bulunmuş değillerdi ki.. Tam seçim arefesinde bu teklifin 8 Kapaktaki Bakan Fuat Köprülü insanlar vardır kı bir ba- olurlar. Talih Mehmet Fuad Köp- ülü ir Aazizlik yapmıştır. Mehmet Fuad Köprülü Dışişleri Bakanlığından düşmekle günün hadısesını yaratmıştır. nda Ankar: o a Fakülte- sinin büyük konferans salonunda devlet erkânının, kordiplomatiğin ada iştirakiyle bir Jubıle yapılıyordu. , halefet yılların Köprülü 11 yıldır ilimle olan bütün alâkasını kesmiş ve kendisini po- litikaya vermişti ama 2 Mayıst n sonra kurulan kabine D.P. nin bu 3 numaralı kurucusunu can sıkın tısına garket KİS'- n g1 aziran tarıhlı sayısında be- lırttıgı gibi bir Z şekeri yerine geçecekti. Jubıleyi tertipleyenler belki Köprülünün politikayı bıra- kıp tekrar ilme - hakikaten dünya çapında başarı sağladığı o sahaya - geçeceği ümidindeydiler. Yanılmış- lardı. ehmet Fuad, Köprülüler so- yundan B oğlu Ikıncı Ceza Baş- katıhı Ismaıl Faiz beyin oğludur. Ayasofya Ruşdıyesınde ve Mercan İdadisinde okum esmi yografisi ondan sonra “merakı ve çalışkanlığı ile kendi kendini yetiş- tırdıgını kaydeder. 1913 de, he- z kapılarını açmışlardır. Son eseri 1943 te neşrolunan "Osmanlı İmpa- ratorluğunun etnik menşei" dir. O tarihten itibaren bu muvaffak ilim adamının 1950 ye kadar az çok ba- şarılı politika hayatı, 1955 e kadar da başarısız Dışişleri Bakanlıgı devri başlar. Köprülü 1943 den itibaren, mil- letvekili bulunduğu C.H.P. içinde- edenler arasında 45 de makaleler . Demokras! ıye doğru bir ası üzerine ıktıdar de Partiyi' kurmuş ve muhalefete geç- yapılması ve hükümet tarafından desteklendiğinin belirtilmesi mâna- lıydı Hükümet de Belediye seçimle- rini sonbahara bırakmak niyetindey- di. Buna şüphe yoktu miştir. Koprulu 1950 ye kadar mu- halefet! 2 numaralı adamıydı. Genç arkadaşı Adnan Menderese karsı en İyi hislerle doluyd D. P. iktidara geçerse onu kabinesine a- lıp yanında, istikbalin iyi bir baş- bakanı olara hazırlamak niye- tinde oldugunu dostlarına mütead- dit defalar soylemıştır Dogrusu istenilirse Köprülü, daima iyi ve hayırseven bir insan olmuştur Mu- da D.P. nin dış po- litika kısmını üzerine l mış, elçi- liklerdeki davetlere icabet etmiş, yabancı memleketlere yapılan se- yahatlere katılmış ve 195 n son- ra geleceği bakanlığın ihtisasını o suretle yapmıştır. 1946 ile 1950 arasında Fuad Köpriilü Demokrat Parti içinde ü- zerine en fazla şimşek çeken adam olmuş, partideki çatlak o vesileyle e Genel belirmiş, Meclis gurubu il enel İdare Kurulu arasındaki ihtilaf “Köprülü meselesi" nde! kmış- tır. Milletvekili ödeneklerine zam sırasında D.P. li bazı milletvekil- leri Koprul nün "Kırmızı reyleri ku ödenekleri cebimize ata- z" ded iğini ileri sürmüşler ve bu ıhtılaf Millet Partisine yol açmış- Fuad Köprülünün Dışişleri Ba- kanlığı dış politikamızda büyük başarılar devrine rastlar Ama bu başarıların bütün şerefi dogrudan doğruya başbakana aittir, zira dış miştir. Dur! s bütün acaip hal almıştır. Bilhassa ayıs seçimlerinden sonra deres, Fuad Köprülünün maiyetin- de bulunan Fatin Rüştü Zorluyu Dışişlerini tedvire memur Başba- kan muavınlığ ne getirince herkes eri Bakanı yerinde kalmıştır. Beklenen hadise ancak bir yıl sonra gerçekleşebılmış ve Köprü- lü ısrar üzerine Devlet Bakanlığı- nı kabul etmiştir. Şımdı bu bakan- lıkla beraber mokrat Partide Genel Başkan Vekıllıgı yapmakta- dır ve eski bakanlığına ait 007 nu- maralı arabayı sabahın dokuzun- dan akşamın dokuzuna kadar mokrat Partının Ruzgarlı sokak- taki Genel Merkez binası önünde görmek kabıldır Koprulıi butun teşkilâtı idare etmektedir. kimselere göre yer yer Menderes- ten daha kuvvetlidir. Gergin hava istenmiyor Gerçi ıktıdarın kazanına şansını üğü için bu yola saptığım tahmin edenler Turgut Göleden iba- AKİS, 30 NİSAN 1955