30 Ekim 1954 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 8

YURTTA OLUP BİTENLER Riyaseticumhur Celâl Bayar Dünyanın gözü nutkunda Bir nutuk hazırlanıyor Reisicumhur, Kasıma kadar ziyaretçi kabul etmeyecektır» de- di. mokrasi memlekete geldıgmden . Bazen, Çat ya telefon edip randevu — istemek-hele ziyaret, heyet halinde yapılacaksa- kaf'ı— dir. Yukardaki cevabı alan, bu duru bildiği için şaşırdı. Acaba Celal Bayar açılış günü söyliyeceği nutku hazırlı- yordu. Büt Vekâletlerden malümat ve rakkam istenilmiş, bunların pek çoğu gönderilmişti. Reisicumhur nutkunu biz- zat hazırlıyor ve bu malzeme üzerinde hummalı bir şekilde çalışıyordu. Nut- kun uzun olacağı anlaşılıyordu. — Celâl Bayar evrakla iktifa etmiyor, Zzaman zaman muhtelif vekilleri Köşke da- vet ederek kendileriyle — görüşüyor- d Bilhassa İktisat ve Ticaret, Ma- liye, — İşletmeler Vekilleri uzun za- man Bayarın yanında kaldılar. Mecli- sin bu devresi, yeni bir dört senenin 8 KAPAKTAKİ BAŞKAN: Refik Koraltan Ört seneden beri Türkiye — Bü- yük Millet — Meclisinin — açılış günleri frak giymiş, elinde silindir şapkası, uzun boylu, heybetli ve da- vudi sesli, kızıla çalar renkte saçlı bir mebus kürsüye çıkar ve ellennı önünde kavuşturarak kendisini «ye- niden>» reisliğe seçmiş olan ar adaş— larına «imaj> dolu edebi cümlelerle teşekkür eder. Bu, Refik Koraltan'- dır. Pazartesi günü Türkiye Büyük Millet Meclisinde aynı sahne bir defa daha tekerrür edecektir. Zira Refik Koraltan Demokrat Parti ikti- darı Meclislerinin rakipsiz reisidir. Koraltan İçel mebusudur. 1890 senesinde Divriki'de doğmuştur. Ge- çen sene Anadolu Ajansı Koraltan ailesinin «Türk tarihinde büyük hiz- metleri olan 700 yıllık bir aile» ol- duğunu açıklamıştır. Refik Koraltan tahsilini İstanbulda yapmış ve Hu- kuk Fakültesinden mezun olmuştur. Anadolu Ajansı bu hususta verdiği izahatta mezuniyet derecesinin «<aliy- yülâlâ» olduğunu bıldırmışt Ge nç mezun Adliyeye intisap etmiş, akiben dahiliye teşkılatında çalış— mış, Polis Müdürlüklerinde — bulun- muştur. Trabzonda, yine Anadolu Ajansının cümleleriyle «Trabzonun fedakâr çocuklariyle birleşerek ve ilk defa 1 k Müdafaai — Hukuku emiyetinin kurulmasını ko- laylaştıracak hizmetlerde bulunmuş- erit hükümetinin ku- rulmasını müteakip İstanbula gelmiş, avukatlığa başlamıştır. Koraltanın Milli Mücadele esnasındaki hizmet- lerini. Anadolu Ajansından dinlemek lazımdır: t o günün şartları ıçınde İstanbul'da çalışmak imkânını göre- mediğinden evvelce - Divanı harbı örfi müddeiumumisi ve firka hukuk müşaviri olarak çalıştığı Konya'ya gelmiş, orada kuvvayi milliye teşki- başlangıcı olacağı gibi Reisicumhurun seçimlen'n kazanılmasından beri söyle- yeceği ilk nutuk olacaktı. Anlaşılıyordu ki C elal Bayar yapılan işler kadar, ya- pılacak işler hakkında da bilgi Verecek günün mevzuu olan iktisadi vaziyetimiz hakkında umumi efkârı en selahiyetli ağız sıfatiyle-zira Reisicumhurların nu- tuklarını hükümet reisleri görür-aydınla- tacaktı. İktidar bu vaziyetin son derece parlak olduğu iddialarından vazgeç- memişti, muhalefet ise bir iflasın arefe- sindeymişiz gibi konuşuyordu. Paramı- zın kıymeti hakkında etrafta türlü lâflar dolaşıyordu Bunlardan başka demokra- sinin Türkiyedeki anlamı hakkında Re- isicumhurun soyleyeceklermm büyük ehemmiyeti bulunabilirdi. Nihayet harici meseleler vardı. Ce- lal Bayar son senelerde yapılan ziyaret ve iadei ziyaretlerden bahsedeceği gibi içinde yaşadığımız bölgede ne gibi ge- latını kurmaya başlamıştır Damat Feridin sağ eli olan Valisi Cemal ile çetin mucadeleler yapmış ve Sivas kongresi sıralarında Vali- nin — Konyadan firarını — müteakip, Konya mudafaaı hukuk — teşkilâtını resmen — faaliyete — getirmiş, Sivas Kongresi karariyle milli kuvvetleri idare selâhiyetini üzerine almış olan ve heyeti temsiliye adı ile işe başla- yan teşkilâtla işbirliği yapmış ve a- kabinde Ankara'da — toplanan Büyük Millet Meclisine Konya Mebusu O- ve başarılı hizmetleri görülen 5 nu— maralı istiklâl mahkemesi — (Yozgı Kayseri, — Niğde, Kırşehır Vlayetle— rı) Reıslıg inde bulunmuş ephesini devamlı faalıyetlerı- le tutmaya ve orduyu takviyeye hiz- met etmiştir. Koraltan 15 yıl müddetle Tür- kiye Büyük Millet Meclısınde Kon- yayı temsil etmiş, 1935 sı son- larında yeniden ıdarı hayata geçerek valiliklerde — bulunmuş ve 1943 de tekrar —bu sefer İçel'i temsilen— Meclise girmiştir. Refik koralttan Cumhuriyet Halk Partisinin de, Demokrat Partinin de kurucuları — arasındadır. İki partili devre geçmek imkânı olunca Bayar, Menderes ve Köprülü ile beraber De okrat Partiyi kurmuş ve 1946 ile 1950 arasında diğer kurucular gibi şehir şehir, kasaba kasaba, köy köy dolaşarak Demokrat Partinin 1950 zaferinde hakikaten büyük bir rol oynamıştır Komitanın o renkli, i- majlı ve edebi cümleleri, davudi sesı halk kütleleri üzerinde çok te- sirli olmuştur. Meclisin rakipsiz reisi olması, o mesainin haklı mükâfatı- dır. lişmelere mtızar etmek gerektiğini de bildirece uuk yalnız memlekette değil, yurt dışmda da büyük alakayla beklen- mektedi cnebi ajanslar, muhabirle- rınden umumıyetle bu nutkun dış po- litikayla ilgili kısımlarını — isterler. Bu yıl gelen talimatta ekonomik ve mali meselelerle de alakadar olunması bil- diriliyordu. Bazı kaynakların 1ddıaları— nın aksine yabancı memleket Türki- enin ekonomik durumu ile sıkı sılaya alâkalıdırlar Alakalıların başında Ame- Tİ nsları -gelmektedir. H ciye Vekal her yıl, nutkun dış polıtıkayla ilgili kısımlarım tercü ettirmek ve yabancı muhabirlere ver- mek âdetindedir. Eğer bu yıl ayrıca kısımlar da vaktinde tercüme edili dağıtılırsa bir takım yanlış anlamalar bertaraf edilecektir. AKİS, 30 EKİM 1954