4 Eylül 1954 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 28

butun planları hazırlanmış, temellerı— olanıdır, günde 450 ton ıstıhsalde bu- lunabilecektir. çimento fabrikalarının şirketler halin- de teşekkülünü derpiş etmiş ve bun- lara yabancı sermayelerin de iştiraki- ni sağlamıştır. Adana ve Lüleburgaz'da birer çi- mento fabrikasının — kurulması yolun- daki teşebbüsler müspet netice vermiş- tir, bugünlerde bu 2 fabrikanın inşası için gerekli formalite tamamlanmış o- lacaktır. Türkiye Çimento Sanayiin- den verilen bilgiye göre, ikisi 450 ton, diğerleri 250 ton günlük kapasiteli on dört fabrika daha inşa ettirilecektir. Rakamların — verdiği netice u rakamlar iç açıcı rakamlardır. Hele memleketin çimentoya olan ihtiyacı, mevcut darlık dikkate alınır- örmek nin haklı bir talep olacağını söyliye- biliriz. Bu talepte ve isticalde ne kadar haklı olduğumuzu şu rakamlarla temi- ze çıkaralım: 1953 senesinde kiye- deki çimento fabrikalarının istihsali 600 000 tondur. Diğer memleketler- den 536 808 ton çimento ithal edilmiş— tir. Bütün bunlar ise hakiki ihtiya- cın ancak dörtte biridir. Şimdi bir zaruret karşısındayız. İhtiyacın yüzde ellisini karşılıyacak imkanları iki sene bekliyeceğiz Otomobil Yarısı sağa, yarısı sola sanayii AKİS. 4 EYLÜL 1954 SAN Tiyatro Bedbaht Devlet Tiyatrosu Alo! Affedersinizi umum müdürlük- i telefonunda edebi sekreterlikte; santralında bulamadık, rehberde telefonu bulunan bazı sanatkar arkadaşların da henüz Ankara'ya dönmemiş oldukları- nı Öğrendik, onun için sizi rahatsız e- diyoruz; siz idare heyetinde vazifeli- siniz değil mi? Evet? Bu sezonda hangi eserlerin tem- sil edılecegı belli oldu mu? — Maalesef! Bildiğiniz gibir umum müdürlükte bir tebeddülat bekleniyor, bu sebeple repertuvar — seçimi yapıl- madı. — Peki, şimdi prova mevsimi baş- ladı mı? — Provalar Devlet Tiyatrosu Ka- nununa göre eylülün birinci günü sa- at 10 dan itibaren başlar. Repertuvar seçılmedı ise, edılecek olan nedir — Prova kanunen başlıyor demek- tir. O gün bütün sanatkarlar tiyatro- da toplanır, — kararlaştırılmış bir şey varsa onunla meşgul olmaya başlarlar. Gerçi, bu tayin sebebi ile eser seçimi gecikti ama, biz her ihtimale karşı bölümler için birer eser tesbit ettik. prova Bunlar : Operada Konsolos; Büyük Tiyatroda: Keçiler Adası, Kü- çükte de: Tanrıdağı Ziyafeti'dir. — Konsolos operası tekrar olacak, Tanrıdağı pertuvara alınmış, fakat oynanmamış- tı değil mi? — Evet, Operada her sene bir tek- rarla — başlamayı usul ittihaz ettik. Tanrıdağı Ziyafeti de bildiğiniz — gibi geçen sene repertuvara alınmış; fakat oynanmamışt Büyük Tıyatroda oynanacak 0- lan Keçıler Adası kimin eseridir? — Pek iyi bilmiyorum, galiba bir şimallinin... — Bu eserin rol bolümü yapılmış mıdır? — Hayır, yapılmadı. — Reijisörünü bekliyoruz, ihtilafa düşmemek, için fikrini — alacağız. ejisörü nerede? — İstanbul'da. — Kimdir? — Cüneyt Gökçer!... — İnsaf! evlet Tiyatro eyl&üındgfr;ıcî'ıalğ?ılr?ıtınğââîs%%ândeâ 'ba— ren yeni mevsimin ilk prova toplantı- sının yapılacağını emreden bir madde . Bu maddeye göre, tiyatro bir faaliyet devresi içinde edebi heyet tarafından seçilmiş, idare heye- ti tarafından tasvip, Umum Müdür ve rejisörler tarafından da tasdik edilmiş bulunan temsil programını bu tarihten itibaren tatbik mevkiine koyar. A T Bilindiği gibi, büyük ve ciddi — ti- yatrolarda sahneye vazedilecek bir e- ser, muhtelif cephelerden — hazırlık devreleri geçirir. M sela, bu mevsim- de temsil edilece eserlerden birisi de, Reşat Nuri Guntekin'in Tanrıdağı Ziyafeti isimli eseri ise Raportörün mütalaası, edebi heyetin kanaati, mü- diranın ve rejisörlerin tasvipleri alın- dıktan sonra; tiyatro geçen tatil dev- resine girmeden önce rol bölümünün yapılması mühim rol alan sanatkar- ların tatil müddetince rollerine ha- zırlanmalarına imkan verilmesi, deko- sini o zaman açar — Provalar için bir aylık bir müddet ayrılmıştır. Tatil boyunca ayrı ayrı cephelerden, yani rejisör, dekoratör, aksesuvar ve rol sa- hipleri tarafından kendi mesuliyetleri bakımından hazırlanan eser; eylülün birinci gününden itibaren sahnede, tiyatro sanatının muhtaç olduğu vah- deti yaratmak için provaya konur. U- sul, gelenek ve zaruret bunu icap et- tirir. Ancak, bizim Devlet kanun nazarında resmi ve ciddi lik bir büyük (!) hüviyet — taşıyorsa da tatbikatta; derme çatma, gezginci truplardan da kayıtsız — ve ayıp ol- mazsa laubali diyeceğiz — bir manzara arzetmektedir. Nasıl laubali demiye- lim ki, kanunun emrettiği prova mev- simine girdiği şu günlerde dahi. Dev- let Tiyatromuz hangi eserleri temsil e- decegını bılmıyor Tıyatromuz ste- mevsiminin başladıgı şu günlerde bile seçilmemişti Sebep. Umum müdürlükte tebeddülat ola- cakmış! Bir kere umum müdürlükte tebed- dülat olacağı haberi son üç haftalık meseledir. Kaldı ki, repertuvarı umum müdür değil, edebı eyet se ç Alelacele temsil edilmek üç eser almışlar ellerine; bunla rdan bırısı geçen sene temsil edilmiş, diğeri geçen sene provaya konmuş, kısmen hazır eserlerden biri; üçüncüsü ise, idare 29