4 Eylül 1954 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 16

Kaynaşma başlıyor ardından memleket uikast, birbiri rumlusu kimler o isele ölçüsünde hadiselere yol Hava kuvvetleri, Vat karşı daha kesin cephe aldıkları gibi, kara kuvvetleri Memlekette öyle bir kaynaşma ki, ordu ile birlikte, hükümet mensupları da — Vargas'ın iktidardan etırd ler. tabii bir sonucu olan yolsuzluk zate tehdidi günden — güne ciddiyetini ar- tırmaya — başlamıştı 1929 dan 1945 e kadar memleketi diktatörlükle ona ğmen faşist ve nazi demokrasileri yanın 1 Brezilya'nın kapasitesini arttırmış ve yoksul tabakaların durumu düzeltmek yo- lunda büyük gayretler sarfetmişti. , İkinci Dünya Harbinin de- için Zzaferle — neticelenmesi, bu zafer uğrunda çalışmış olan dikta- tör Vargas'ın aleyhine oldu. Artık or- halk demokrasi istiyordu. Neti- 30 Ekim 5 günü Vargas, or- du kuvvetiyle iktidardan düşürüldü ye kadar saylay olarak meclis- gas büyük çoğunlukla yeniden iktida- i. Fakat bu sefer demokratik u- şullerle ve — demokrasi isteyen bir cumhu rbaşkanı seçıldıgını Ilk fırsatta esi diktatör- diktatörlük artık eski sıhır ve kerame- tini — kaybetmişti. Vargas memleketi kalkındırmak için ne kadar iyi niyet- le çalışsa, istibdadın kolaylaştırdığı suistimal ve yolsuzluklar bütün mem- sarsacak dereceyi buldu 5 Ağustos hadisesi, bardağı son damla olmuştu. Rio de .leneıro'da bir intihar Vargas ordunun ve Bakanların, cum- hurbaşkanlığından — çekilmesi yo- lundaki devamlı ısrarlarına boyun eğ- medi. Devrem dolmadan evvel beni ancak ölüm cumhurbaşkanlığından a- taşıran yırabilir. diyordu. Göenerallerin de iş- tirakiyle yapılan kabine toplantıların- da 71 yaşındaki Cumhurbaşkanı Var- gas'ın söylediği bu sozu tabii, — kimse ciddiye almadı. sözün bir intihar tehdidi olabılecegını aklına ge- tirmedi. Nihayet 23 Ağustos günü başlıyan ve 24 Ağustos günü sabahın erken sa- atlerine kadar devam eden bir kabine toplantısı sonunda, Vargas, bir uzlaş- ma formülüne razı oldu. Kendisi 90 gün müddetle izin alarak cumhurbaş- kanlığından — ayrılacak, ve o mü t zarfında, en eski siyasi rakiplerinden AKİS. 4 EYLÜL 1954 beraber siyasi olayların yaptığı Başkan Yar- kendisine vekalet e- olmakla işbirliği Joao Cafe biri husustaki sonra Getulio sından ayrılıp sarayına Sabah saat 8.30 da odasından bir si- i duyuldu. Oğlu Lutero — Var- Oswaldo Aranha teblıg hazırlandıktan kabine toplantı- öndü duruyordu bancayı kalbine dayıyarak intihar et- mişti. Son nefesini, oğlunun kollan a- rasında verdi. Eski dostu Oswaldo A- ranha, yatağın baş ucunda bir çocuk gibi — ağlıyordu. Işın en garip yönü şu idi: Bütün hayatı mucadeleyle ölümü geçmiş olan Getulio Vargas, mücade- leden — yorulduğu için seçmış değildi. Bilakis, ölümü en kuvvetli bir müca- dele silahı olarak kullanmak istemiş, düşmanlarına karşı hayatta kazanama- zaferi - ölümde kazanabılecegı— ni düşünmüştü. Kendisinin ölümü bir olarak seçtiği- ne delil, yatak odasındakı masada mil- letine bıraktığı mektup w u mektupta Vargas duşmanlarına dan o ve yo sullar ve ıstırap çekenler uğrunda ha- i i i hatta gösteriyordu. ok- menfaatlerinin — korunmasını hazmedemeyen enternasyonal — grup- lara, yüzde 500 kar eden yabancı üslerin ve bu grup vasıtası unsurlara karşı, ş; dı zikretmeksizin, şiddetli ithamlarda bulunuyor, memleketteki iktisadi buh- randan onları sorumlu tutuyor ve son- ra, ezilen halka, yoksullara şöyle hi- tap ediyordu: Sizlere kanımdan başka verebile- ceğim bir şey yok. Gözlerini kan bü- rümüş İleş kar, gaları Brezilya halkının kanını emmek stiyorlar. Hayatımı siz- ler için kurban edıyorum aima si- zinle beraber olabilmek için bu yolu tutuyorum. Sizi tahkir ettikleri zaman, yanıbaşınızda benim ruhumun da ıstı- rap çektiğini duyacaksınız Kapınızı açlık çaldığı zaman, yure 1nızde ken- iniz ve çocuklarını için mücadele azmini bulacaksınız Sizi ezenlere kar- şı koyabilmek için muhtaç olduğu- nuz kudret benim ıstırabımdan — ala- caksınız. i kurban oluşum sizleri bir arada tutacak, benim adım sizlere sa- vaşta bayrak olacaktır anımın he damlası, vicdanınıza ebedıyen seslene- cek ve içinizdeki — kutsal mukavemet ateşını yanar tutacaktır. in afla mukabele ediyorum Beni yendiklerini sananlara zaferimle cevap veriyorum. Ben, halkın kölesi ebedi hayata azat ediyorum. Fakat benim kölesi ol- DÜNYADA OLUP —BİTENLER duğum bu halk artık hiç kimseye köle olmayacaktır. Benim kurbanım daima ruhunuzda ka acak ve kanım fidye- imecatınız olacaktı en Brezilya'nın karşı savaştım. Göğsümü gererek sa- vaştım. Ne kin, ne iftira, ne şenaat be- ni yıldırdı. Size hayatımı verdim. Bu- gün de ölümümü sunuyorum. Geride bir şey kalmıyor. Ebediyet yolunda ilk adımı vekarla atıyor ve hayattan ayrı- larak tarihe geçiyorıi Zafer kimin? Vargasınkı gibi bir diktatörlük olsa Latin Amerika: lir. Vargas'ınki Latin Amerikasında olsa olabilir. ve böyle bir sen mektup ancak Latin Amerika- sında yazılabilirdi. İntiharı en büyük günah sa Tanrıya isyan sayan Katolik Kılısesı Vargas için bir istisna yaparak dini törene izin verdi. aze — töreni sırasında bütün Brezilya ayaklandı, silahlar atıldı, kan döküldü. Arada firsat kollayan komü- nıstler Rio de Janeiro'daki Amerıkan karargahına kazanan kimdir, Lacerda bir milli caktır? Bunların hiç biri bilinmiyor ve belki de daha uzun zaman bilinemi- yecektir. Bir bilinen varsa memlekette yol- suzluklar çoğalacak, buhran artacak ve yoksullar daha fazla ezilecektir. Böylelikle Lacerda'nın mücadelesi de, argas'ın intiharı da boşa gitmiş ola— Hoş resim sattığımız Turkey Turistlere Made in