7 Ağustos 1954 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 14

Gerçi bu parlâmento için tam bir sürpriz oldu. Fakat Mendes . France'- in, gerekli karar)arı alırken Meclisi her şeyden haberdar edeceği haber verilmektedir. Balkanlar Yerine konan halka T ürkiye Hariciye Vekili Prof. Fuad Köprülü, —refakatinde mutad zevat — Bayan Köprülü v.s. — bulunduğu halde temmuzun son gecesi Ankara- Prof. Fuad Köprülü Nihayet — harice — çıktı dan yola çıkarken haklı bir zevk du- yuyordu. Bunun iki sebebi vardı. Ev. velâ, Fuad Köprülü uzun zamandan beri Ok defa olarak fiilen Hariciye Ve- killiği vazifesini ifa edecekti, ikincisi, Türkiye - Yunanistan ve Yugoslavya arasında Bled'de imzalanacak ile barış zincirinin Balkanlardaki hal- kası da yerine konulacaktı, Görüşme- ler halen devam etmektedir AKİS. 7 AĞUSTOS 1954 Mühim olan görüşmeler değildir, zira yapılacak olan daha ziyade, bir imza formalitesinden ibarettir; işler, mütehassıslar ında çoktan pişiril- miş ve azır va zıyete getirilmiştir. Hattâ bu hazırlığın, bir ara, dediko- dulara bile yol açtığı hatırlardadır. Hakıkat şudur ki NATO'ya dahil bulu— memleketlerin — mutabakatını istihsal etmek istemiştir. Şimdi, Yunan Hari ciye Vekıhnın yaptığı bir açıklamadan sıfatını muhafaza ettiğinden o sıfatla Konsey çalışmala- rına iştirak etmiş, — müttefiklerimize Balkan ittifakının hakiki mahiyetini anlatmış, bilhassa İtalya ve İskandinav memleketlerinden gelen ıtırazların yersizliğini — ortaya kovmuştu izahlardan sonr; camıasının, geciktirilmesi, tur. Üc devlet, aralarındaki andlaşma ile bir tecavüze uğradıkları takdirde kendilerini müştereken müdafaava ka- rar vermiş oluyorlar. Eğer afakt ko- nusmak bir tarafa bırakılacak olursa, işte bu yüzden olmuş- tecavüz hareketine girişirlerse üç mem leketten birden mukabele görecekleri- ni şimdiden bilmektedirler ve — böyle bir harekete gırışebılmek için bunu göze almaları şarttı Balkan İttifakından maksat bir harp vukuunda şu memleketin veya bu memleketin harbe girmesini teminden ziyade muhtemel — mütecavize neyle karşılaşacağını — evvelden haber ver- mek ve onu tehlikeli oyunlara gırış— mekten alakoymaktır. tifak dünyada barışı korumak yolunda atılmış çok mühim bir adımdır Portekiz Tehir edilen defile A janslar bir havadis, verdi: Portekiz hükümeti Atlantikte seyreden Türk sü mensuplarının Lizbonda yapmak ıstedıklerı defileden vazgeçmelerini ri- ca etmiştir. Telsizde ilâve olunduğuna, göre buna sebep Hindistanda cereyan eden hâdiselerdir. Hindistanda cereyan eden hâdiseler ve Portekiz! Bu, ilk bakışta garip gö- rünebilir fakat Portekizin kendi ara- zisinden 23 defa daha geniş bir impa- DÜNYADA OLUP BİTENLER ratorluga sahip olduğu ve harp sonra- sının"müstemleke dertleri"ndenşim- hatırlanırsa meselenin mahiyeti daha kolaylıkla anlaşılabilir. Hindistan 1947 senesinde, ikiye bö- lünmek suretiyle — istiklâline sahip ol- muştu. Fakatı sahillerinde hâlâ "Kon tuar" adı verilen müstemlekeler vardı ve bunlarla Fransızlarla Portekizlilere aitti. Fransız toprakları daha sonra, evvelâ plebisitler, — müteakiben karşı- lıklı anlaşmalarla kısmen tasfiye olun- muştur. — Fransızlar sadece Pondişeri üzerinde ısrar etmişler, öteki müstem- Stefanopudos Üçlerin — Yunanlısı lekelerini asıl sahiplerine devretmek hususunda pek fazla itiraz etmemişler- ir Fakat küçük Portekiz daha ınatçı davranmış, topraklarım bir türlü ver mek istememişti. Portekizliler burala— ri çok zaman evvel almışlar ve "me- 15