26 Haziran 1954 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 13

DÜNYADA OLUP BİTENLER Bidault - Eden Bedell Smith Cenevrede 3 Ahbap Çavuşlar edecektir. Çu En La, Molotof ve Eden konferanstan ayrılıyorlar. Churchil'in ziyareti nevre konferansında vekillere ve- tilen bu üç haftalık tatilden fayda- lanarak — İng 1lız Harıcıye Vekili Anthony Ed i Winston Churchill ile bırlıkte Vaşıngtonu ziya- ret etmesi mukarrerdir, Filhakika ıkı devlet adamı, Başkan Eisenhower'in daveti üzerine 25 haziranda Vaşingto- na giderek bir hafta sonu geçirecek- lerdir. Bu ziyaret, Fransada kabine buh- ranının çok uzun sürecek gibi görün- düğü sırada ve Hmdıcını müzakerele- rmden umıt bir anda ol- oldu sayılır. Binaenaleyh şimdi İngil- tere de, Uzak doğudaki Amerikan siyasetine iltihak durumuna girmiştir. Bu itibarla Churchill ile Eden in Va- şıngtonu zıyaretlerınde bu yeni duru- 1Ş1 a, iki mem leketın görüş ayrılıkları tekrardan inçelenecek ve müşterek bir siyaset üzerinde mutaba- kata varılmağa çalışılacaktır." Gerçekten, Güney Doğu Asyada müttehit bir cephe kurulması ve ko- münistlere müştereken bir ihtarda bu- lunulması hakkında Amerikanın ileri sürdüğü teklifin İngilterece Treddedil- mesinin mucip sebebi Cenevre konfe- ransı neticelerini beklemek zaruri idi. Şimdi bu neticeler, menfi surette te- cellı ettiğine göre, iki büyük müttefi- kike tâbi tutmanın ve müşterek hare. ket hattını tayin etmenin zamanı gel- miştir. 14 Görüş ayrılıkları F ransız buhranının süratle halledil- mesi ve Hindicini meselesinde iyi kötü bir uzlaşmaya aklaşılması üze- rine bu izah tarzı bıraz sakatlandı, bahiste azami taviz göstermek suretile de olsa Hindicini savaşına son vermek niyetindedir. Bu tavizler çok ileri gi- debilir ve Hindiçininin elden çıkması- na muadil olabilir. Bu takdirde Gü- ney . Doğu Asyada yine de yapılacak bazı işler vardır. Bu kargaşalık boy— lece sürüp gidemez. Meselâ bir kom nist Çin bahsi, komünist Çine karşı takınılacak tavır meselesi Pek çok kimse, Ingılız siyasetinin şimdi Amerikan siyasetine intibak et- meğe daha meyyal olduğu kanaatınde Lakın İngiltere hükümeti daha komünist Çinle maslahatguzar teati et— mek kararım açıkladı. Eden, Cenevre- de bir yandan Hindiçini ve Kore işle- riyle uğraşırken, bir yandan da Çu En Lai ile yaptığı hususi temaslarda bu hususu da temin edivermiş. İngiliz siyaseti, Amerikanın görü- süne yaklaşmak değildir. Hattâ aksi- ne, Fransa Hindiçinide teslimiyete ya- kın bir neticeye razı olduğu gün, umu- mi siyasette bir İngiliz — Amerikan kombinezonundan ziyade bir İngiliz- Fransız kombinezonu daha bariz ola- rak ortaya çıkacaktır. Churchill ve — Eden'in Vaşingtonu ziyaretleri, — siyasetlerde intibak ara- mak için değil, tâbir caizse, görüş ay- rılığının ittifaka zarar vermeden nasıl idame edilebileceğini araştırmak için- dir. Bu arada Churchill'in şöyle bir te- zi müdafaa edeceği düşünülebilir: "Ya harb edilir yahut müzakere.. İkisinin ortası yoktur" Güney Amerika Komiinizm kapıyı çalınca mart ayında Karakas'da Ame- G rıkalılararası 10 uncu konferans toplandığı zaman ü minde, beynelm yanname imzalanmasına dair bir mad- de vardı. Komünizm Lâtin Amerikada uzun zamandır tahribat yapıyor ve bu fiyet bütün hür dünyanın dıkkatını çektiği gibi, bilhassa Birleşik. Ameri- kanın endişesini mucip oluyordu. Gerçekten Lâtin Amerikada komü- nizm yer yer tütmektedir. Bazı yerler- de zaman zaman fışkırmalar görüldüğü gibi, diğerlerinde, bir nevi kül tabaka- sı altında uyur görünmektedir. Her ne kadar, dünyanın bu bölge- sinde, komünizm halk kütlelerine tam manasıyle nüfuz etmemiş ve ciddiye a- lınmamış ise de, herkes, muttasıl ge- lisen bu hareketın beynelmılel komü- nizmin Amerika kıtasında bir köprü başı tesis etmeğe matuf bu devamlı çalışmalarının tehlikesini müdriktir. Daha şimdiden Lâtin Amerika komü- nizminin Birleşik — Amerika aleyhtarı propagandası yeni dünyada huzursuz- luk yaratmış bulunuyor Bir harp vu- kuunda komünizmin bu bolgedekı tah- ribatım tasavvur etmek ise çok güç. tür. Bütün Lâtin Amerika memleketle- rinde komünizm — mevcuttur. Yalnız bazı memleketlerde komünist partileri kanun dışı edilmiştir. Kanunen mev- cudiyetleri olan komünist partileri de hiçbir zaman hükümet kademesine e- rişerek tam mânasiyle iktidara tesahup edememişlerdir. Yalnız Guatemala'da hükümetin siyasetine hâkim olmuşlar- T. (Komünistlerin en büyük partiye hâkim bulundukları İngiliz müstemle- kesi Honduras'ı hesaba katmıyoruz). İşte bu memleket — mala — geçen mart Karakasda komünist aleyh- tarı beyannameyi imzalamayı reddet- mek suretiyle, durumunu açıklamış ve aradan iki ay geçmeden kuzey Avrupa perde arkası mamulatı silâh ve cepane getirdiği görülm Şimdi, bütün Amerıkan umumi ef- kârı gibi, hür dünyanın nazarları da bu orta Amerika memleketi üzerinde toplanmış bulunuyor. Guatemala da komünizm nasıl doğdu ? âtin Amerikaya komünizmin — sız- maları en tipik şekilde Guatema- la'da görülüyor. Bu, âdeta komünist AKİS, 26 HAZİRAN 1954