20 Mayıs 1935 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 5

FRANSA — AU r-A ALMANYA lAVAı_ COK ILGINLİ OLDUĞUNU, KEN- İSININ ZATEN DEVLET ADAM DoR' ARASINDA DOGRUDAN GRUYA TEMAS TARAFTARI bucfaoovîe, 19 (A.A.) — Laval gün Göring'le yaptığı konuş- dan sonra gazetecilere be ğ'ıa"fatmda kanuşmalarının çok Sinli olduğunu ve esasen öte - €nberi mesul devlet adamları #rasında doğrudan doğruya te- ;"u_ taraftarı bulunduğunu söy- , Emiştir. | Fransız gazeteleri- nin yazdıkları D Paris, 19 (A.A.) — Bu sabah- ! Paris gazeteleri, Laval ile (i€oring arasınd-, Krakovi'de _:Cek söylevi ve İtalya - Habeş ü amazlığı ile uğraşmak- tadırlar, 3 Krakovi görüşmesini tefsir e- €n Petit Journal diyor ki: |. , Fransanım müttefiki olan, ya ile de müsbet bir uzlaş a akdeden Polonyanın hususi dururmu, Bek'in diplomasi ba - ğ"mmdan işini kolaylatmakta - ı"'_- Herhalde, Polonya Dış iş - h"l Bakanı, Fransız - Alman akağık—n-ının buluşmalarına yar m'l_ için en iyi durumdadır. La- al ile bu türlü geniş bir konuş- ::_mn birinci derecede önemi iz olması için Goering, yete- kadar mühim bir şahsiyet- te *_ Fransız - Sovyet andlaşmasın 5, Ka yada fena telâkki Yönga Moskove/ yolculuğundan :':_'_"C &%fğgğev şiy:-t' $1 umudunu vermektedir. lIaN'Ia'un' gazetesinin Roma mu- Diri diyor ki: Haltalya noktai nazarına göre, İş 'beş anlaşamamazlığı, Ülücs - | daş;ı yUmuna taallük eder bir iş İ Uıglldlr' İtalya, bu meselenin gı Slar kurumu ruznamesinden MEN lmasın üstemektedir.., Our gazetesi, Fransa ile İn - BU KONUŞMALARIN , - BULUNDUGĞUNU SÖYLEDİ , | Yâki olan mülâkat, Hitlerin ge- | — Laval Lehistanda Göring ile Görüştü Göring gilte enin ihtiyarına Brrakılar şıkları inceliyor. Bunlardan bi- ri, işi oluruna bırakıp Ulus!'ar kurumunu itibardan düşürmek, diğeri de Avrupanın zaif denk - leşmesini sağlamak için yardı- mı gerekli olan Italyayı gücen- dirmektir. Populer, Cenevrede, bundan önce Japonyanın işine yarayan sürünceme siyasasının bir kere daha takib olunmasından korzu or. : Figaro da, D'ormesson, Hit - lerin bu defaki söylevinin mute- dil olacağını tahmin etmekte - dir. Diyor ki: “Reichswehr şefleri, iş başın- daki Hitlercilerin pek ileri git - tikleri fikrindedirler. Bunlar, Al aman siyasasımrmı nefes almak Ve İngiliz ve evren efkârı umumi - yesini yatıştırmak için birazcık durmasını istiyorlar. Alman;ra - nın finansal işleri bozuktur Finans Bakanı Şaht, imdad Ça- nınr calmıştır. Makineye tornis- tan ettirmek lâzım geliyor. Hit- ler, barış teklifleri yapacak'tır. Kendisi, bir hava andlaşm ısı yapmağa ve silâhları azaltmağa hazır olduğunu söyliyecektir.,, ACIKLI BIR KAZA Maksim Gorki | Uçağı Parçalandı 'Kazada 47 %ISOVyet Rusyada acıklı bir ka Sağ üş dünyanın en büyük u- h ” olan Maksim Gorgi bir baş _ı,ah';'iagm çarpması sonucunda Tak düşmüştür. Maksim | Saş ıg% Uçağı acunun en büyük u- idi. Ruslar bunu geçen se- | T“Dmışlardı. aayfasile beraber 70 kişi ta - Şiliyordu. İçinde bir basın v!ri Nesi, kıliş__e servisi, alıcı ve l—%î' telsizleri vardı. Kanatla- ' Gboyu 63 metre idi. Mak - büyu Orkinin düşüşü her yerde k bir acr uyandırmıştır. | ha gik Ova, 19 (A.A.) — Koca- üqşmyakvsün Gorki uçağı yere l"d Üştür. Tayfadan 11, yolcu- | aya t da 36 kişi ölmüştür. Ka- Sip, Sebeb olan, başka bir kü - İ "a;'ğ:ktır. Bunun da pilotu öl- b ş;mı'ıuş başlar, kollar.. (4 OSkova, 19 (A.A,) — Hava- Kü çka_'lğlşu' çarpışmaz, Maksim | ihin pilotları plâne uçuşla Tak h"“'hek istem.,ler, fakat u - j t*qııinavada parçalanmıştır. Par )ş'le Sokol köyünün muhtelif Kişi Param Parça Olarak Öldü kanatları ve çatısı arasında, kop muş başlar, kollar ve bacaklar sürünmektedir. Ölenler 43 kişi- dir. Kaza nasıl oldu ? Moskova, 19 (A.A.) — Tass Ajansı bildiriyor Maksim Gor- ki, dün 12 yi 25 geçe pilot Jurov ve ikinci pilot Mikeef'in idare- sinde ve Aerodinami merkez enstitüsü işçilerinden 36 yolcu ile beraber merkez havacılrk ala nının üzerinde uçmakta idi. Pi- lot Blagin'in idaresinde, ensti - tüye mensup bir antrenman uça ğı da Gorki ile beraber uçuyor- du. Gorki havada iken, cambaz- lık etmemek hakkındaki kesin yasağa rağmen, Blagin, 700 met re yüksekte ve Gorkinin yaki » ninde, cambazlıklara başladı. bir perende atarken, Blagin'in uçağı Gorki'nin kanad: 1. çarptı ve Gorki, civardaki Sokol kö - yünün üzerine, — yarçalanarak düştü. " Tayfalardan 11, Mühendis, teknisyen ve işçilerle, bunların çoluk ve çocuklarından da 36 ki şi öldü. Blagin de ölmüştür. Ö- : tq,"“e ğağılmış ve şimdi et - — * Uçağın kırılan motörleri, lenlerin cenazeleri devlet hesa. SUETER AU N— S ON DAK i K A Herriot Liyon Şarbayı Liyon, 19 A.A, — Radikal sosyalist partisi önderi ve dev- let bakanı Herriot tekrar Liyon şarbaylığına seçilmiştir. Laval dönüyor Cracovie, 19 A.A, — Fransız dış bakanı Laval sabah buradan ayrılmıştır. Kendisini istasyon- da dış bakanlığı genel sekreteri selâmlamıştır. Bi rasker müfre- zesi selâm durmuştur, Mareşal Petain de bu akşam hareket edecektir. bına 20 Mayısta kaldırılacaktır. Hükümet, ölenlerin ailelerine 10,000 ruble ödemeğe ve kendi- lerine ayrıca birer aylık bağla- mağa karar vermiştir. Maksim Gorki ceman 7000 beygir kuvve- tinde 8 motörlü bir uçaktı. 25 i tayfa olmak üzere 75 kişi taşıya- bilir ve konaklamadan 2500 ki- lometrelik bir yol giderdi. Prav- da gazetesinin teşebbüsü ile halktan para toplanarak, 1933 yılında yapılmıştı. Ağırlığı 42 ton, bir kanadın ucundan, öbür kanadın ucuna kadar olan geniş liği 63 metre, uzunluğu da 32 bu çuk metre idi. Düralümin denilen madde - den yapılmıştı. İçerisinde bir elektrik santralr, bir fotoğraf lâ buratuvarı, bir sinema yeri, hem alıcı, hem de verici bir telsiz is- tasyonu, bir basımyeri, 16 tane de telefon vardı. Bu uçak, başlı- ca propaganda gezmelerinde kullanılıyordu. Geçenlerde Laval ile Fransız gazetecileri bunu gezmişlerdi. Acıklı kayıp Moskova, 19 (A.A.) — Prav- da gazetesi “Acıklı bir kayb” başlıklı bir yazısında diyor ki: Büyük “Maksim Gorki” hava gemisinde herşey sağlamdı, U - zun müddet yapıları deneçler - tecrübeler - geminin yapılışın * daki kusuruz meziyetleri göster miştir. Sünomal - fevkalâde -bü yük ebadına rağmen gemi hay - ranlıkla takdir edilecek şekilde uçuyor, dümenine kusursuz su- rette baş eğiyor ve ayral bir du- rulukla kendini gösteriyordu. Bu süper dretnotu yöneten - ler - idare edenler - çok iyi pilot lardı. Son gezintisinde balonu yönetmiş olan Jurof ve Mikef Sovyetler Birliğinin en iyi tanın mış pilotları idi. Felâketin se - bebi ne uçağın yapılış hesapları, ne taptanmasındaki - tatbikın - daki - herhangi bir kusur ve ne Çle_ pilotlardır. Herşey yerinde idi. Felâket Maksim Gorkiye paşğıa bir uçağın çarpmasından ileri gelmiştir. Bu uçak onun ka n:_-ı_ıdlarmı kırmış ve güdüm im - kanmî kaybeden Maksim Gorki boşluğa yuvarlanmıştır. Mak . sim Gorkinin yapılışında Sov. yet endüstrisinin büyük sanat eseri kendini göstermiştir. Sov- yetler Birliğinin birçok uçakla - TI ve bpMar arasında kuvvetli hava dgretnotlan vardır. Hava kuvveti bir uçak ile ölçülmez, Şimdiye kadar propaganda için bir deneme uçağı olarak kulla - nılmış olan Maksim Gorkinin âkıbeti Sovyet tayyareciliğini asla baltalamaz. Hele bu felâket ant 20 tipini hiç bir suretle kıy- metten düşürmemiştir. Memle- ketimiz faydalı gördüğü takdir- de az zamanda istediği kadar Maksim Gorki gibi uçaklar mey dana getirebilir. Bununla bera- ber l_YIaksî_m Gorki felâketinden ötürü l_ıepımiz derin bir acı sak- lıyacağız ve bu duyguyu başka ânerşıl_eketllerin bütün sivil rhe - eni insanları örtaklaşacaklar - dır. Çimku Maksim Gşorki :ş g ren kültürüne kıymetli bir hiz- mette bulunmuştur, Tayyare cemiyetin'n acıları Ankara, 19 (ALA,) —— Mak- sim Gorgi tayyaresinin uğradığı kazadan ötürü, Türk Tayyare cemiyeti tarafından Sovyet Rus ya Ankara büyük elçiliğine ve Sofyada makedonyaIıIaArdan_ 30 Kişi Tevkif Edildi ., Sofya, 19 Dün gece polis Sofyada bütün umumi yerlerde araş- tırmalar yaptı. Makedonya- Irlardan şüpheli 30 kişiyi tev kifetti. Komünistler de umumi yerlerde sık sık nümayişler yapmaktadırlar . Partiler dirilmiyecek Sofya, 19 (Hususi muhabî.ri- miz bildiriyor) — 19 mayıs in- kılâbı yıldönümü bugün bütün Bulgaristanda radyolar, toplan- tılar, nutuklarla yaşatıldı. 19 mayıs adile bir gazete çıkarıldı. Gazetelerde eski başbakan Gör- giyef, General Zlatef, başbakan Toşef ve bütün bakanların im- zasile yazılar çıktı. Bütün yazı- lar 19 mayıs inkılâbı prensiple- rinin tatbik ve muhafaza oluna- cağına, ordunun yaptığı bu in - kilâbın partileri kökünden yık- tığına ve hiç bir veçhile tekrar dirilmesine meydan verilmiyece ğine dairdir. Cumhuriyetçiler Sofya, 19 (Hususi muhabiri- miz bildiriyor) — Cumhuriyet- çi ve Yugoslavya ile birleşmek istiyen İzveno grupunun dağıt- tığı beyannamelerde Kral Boris aleyhine müthiş hücumlar ya - pılmaktadır. Buna cevap veren Bulgaristanda Partilerin Dirilmesine /_W_eydan Verilmiyecek. Cumuriyetçiler Ayak Diriyorlar ISOFYA HUSUSİ MUHABİRİMİZ BİLDİRİYOR|) Zara gazetesi, neşrettiği bir ma« kalede, cumhuriyetcileri kahbe« likle itham etmektedir. Eski başbakan Görgiyef, Ka- zasof ve bunların istinat ettik b leri bazı zabitler cumhuriyetçi- lerle beraberdirler. 3 Vali azledildi Sofya, 19 (Hususi muhabî'n?k miz bildiriyor) — Burgaz, Fili- be ve Sofya umumi valileri az - ledildiler. Yerlerine polis müdü rü Kolaçef, Nayden Andre_ef Sofya kumandanı İvanof tayin olundular. Sofya garnizon kumandanlı- ğına Kralın en sadık adamların- dan Pilevne garnizon kumanda- nı general Tankef tayin edildi. Necmeddin Dünya rekoru Etampes, 19 (A.A.) — Tay- yareci Delomette, Deutsch hava kupasını kazanmıştır. Delomet- te iki bin kilometreyi saatte 444 kilometre süratle uçmuştur. Bu suretle yüz kilometrelik dünya rekoru 35 ve bin kilometrelik dünya rekoru da iki kerre kırıl- mış oluyor. C MAL Lawrence Dün akşam üstü gelen telgraf ha berleri, birkaç gün önce bir moto- siklet kazasıma uğrayarak başından yaralanan Lawrence'in öldüğünü bildirmektedir,. Lawrence'in ölümi- le büyük hırhin.ı;l_ikkıtnlwın - Di * Li k lan casusların Çâldaris ilk Söylevini Patras'ta Verdi Husust Muhabirimiz Bildiriyor:| Patras, 19 Başbakan Çaldaris bugün hususi trenle Patrasa gitti. Ben de *“Tan,, namına kendisile beraber gittim, Bütün duraklarda halk başbakanı büyük tezahüratla karşıladı. Tren Patrasa alkışlar ara« sında girdi. Şehir bayraklarla donanmıştı. Çaldaris ilk intihap söylevini binlerce halk önünde verdi. Fır- kasının iktidar mevkiine geçtiği gündenberi gösterdiği faaliyeti, Venizelosun vatana yapmış olduğu fenalıkları anlattı. Son isyan- Gan bahsetti. Rejim meselesine dokunan Başbakan intihapta bunun mevzuu bahsolmıyacağını söyledi, Yalnız teşkilâtı esasiye kanununun, halkın her vakit iradesini gösterecek surette tadil edilmesi lüzu: muna işaret etti; Başbakan Çaldaris gece deniz yolile Atinaya dönecektir.. ŞS anlı imparator- luğundan Arabistanı ayırmak için yaptıklarımı “Aklın yedi direği” ad İ bir eserinde anlatmıştır. Hakika- ten hayret verici işler yapmış, Fa - kat Lawrence'in bütün yaptıklarım: bu eserinde anlatmış olmasına da ihtimal verilemez. Thomas Edward Lawrence adını taşıyan bu İngiliz casus, 1880 yı « Imda doğmuş ve Oksford Üniversi- tesinde okumuştu. Lawrence bun - dan sonra İngilterede casusluk hiz- meti görecek olanlara mahsus ter- biyeyi görmüş ve Entelijens Servise intisab ettikten sonra tarihi araş - tırmalar yapmak bahanesile Suriye ye gitmişti. Burada Suriyeyi baştan aşağı yürüyerek dolaşmış ve arap- çayı bir Arap gibi öğrenerek Arap. ları da yakından tanımıştı. Büyük savaş başlar başlamaz, Sü Bakanı Lord Kitchener kendisini Mısıra ve Arabistana yollamış. Bu- rada Mekke Şerifi ile münasebet peyda ederek kendisini Osmanlı im Paratorluğuna karşı isyana teşvik etmiş ve sonra da Şerifin oğlu Emir Faysal ile elele vererek savaşın so- nuna kadar dövüşmüştür. Savaş bittikten sonra Lawrence Versay barış kohferansında Arap - larım hukukunu müdafaa eder gi « bi _g'örünemk Fransanın Suriyeye H ğ zi Araptan ziyade Arap taraftarı gös tererek daima İngiliz İmparatorlu- ğuna hizmet etmek isterdi, Barış - tan iki yıl sonra Çurçil kendisini Müstemlekât nezaretine müşavir o- larak aldı. Fakat güya Araplar hak kında İngilterenin takip ettiği sıya- sayı beğenmediğinden bir yıl son- ra memuriyetini, rütbesini ve nişan larını terkederek vazifeden ayrıldı. Hattâ bu vesile ile Lawrence adını bile değiştirerek Shaw adını aldı ve nefer olarak askeri tayyareciliğe girdi. Lawrence'in Shaw adiyle ne yaptığı pek malüm değildir, Her . balde bazan Arabistanda, bazan Ef ;ıniıtım_iı, İranda ve Kafkasta esrarengiz birtakım işler peşinde ol duğu arasıra haber verilmekte idi. K_ımbılır_ belki de Lawrence, işleri. nin en gizlisini Shaw adı altında ya - 4| piyordu. Be!kı de birtakım Araplar Law- rence'in ölümünün yasını tutacaklar. Ancak Af-ıp âlerninin bugünkü da- ğınık hali ve b dağınık memleket- lerden_her birinin birer müstemle- ke vaziyetinde bulunduğu gözönün de tutulacak olursa, bu halin mey- dana gelmesinde en mühim âmil o- lanlardan birinin nasıl yasını tuta.- Ossoaviyahim'e duyduğu derin acıları bildirmiştir, - bilecekleri sorulabilir. 3 * he 6&0 © Patrasta Halk: “ Krallık İstiyoruz!,, Diye Bağırdı Patras, 19 (Hususi muhabirimiz bildiriyor) — Başbakan Çal- daris söylevini verirken halk tarafından büyük tezahürat yapıldı. Çaldaris söylevinde “Cumuriyet,, kelimesini söylerken halk: “Biz krallık istiyoruz, Cumuriyet istemeyiz!,, diye bağırdı. Bu- nun üzerine Çaldaris: — “Plebisit yaparız. Evvelâ intihap yapalım.,, dedi, Parti idare Heyeti Toplandı Anka_ra, 19 (Hususi muhabirimiz bildiriyor) — Parti yeni umumi idare heyeti bu gece saat 21 de ilk toplarıtısını Recep Pe- kerin başkanlığında yapmış ve yeni çalışma tarzını tesbit et 09006 İngilizlerle Ticaret Müzakeresi Ank_arî, 19 (Hususi muhabirimiz bildiriyor) — Dış Bakanlık umumi kâtibi Numan Rifat ile İngiltere murahhasları arasında ticaret muahedesi müzakeresine bugün de devam edilmiştir. Mü- miştir, | zakeratın yakında bir ittifakla biteceği anlaşılmaktadır. Aydında Üç yeni tevkif Müftü, bir doktor ve dişçi tevkif edildiler I Muhabirim z bildiriyor | Aydın, 19 Aydın Memleket hastahanesi göz doktoru Şevket, müftü Mus tafa ve eski dişçilerden Sökeli Emin İsparta müddei umumili- ğinin işarı üzerine burada tev- kif edilmişlerdir. Tevkife sebep, — Eskişehire gönderilen irtica suçlularından bazıları ve bu arada Saidi Kür- di ile muhabereye giriştikleri id diasıdır. Hacı Emin, sorgusun- da Saidi Kürdi tarafından ya - zılan risaleleri muntazaman o- kudüğunu, fakat başka çeşit bağlantısı olmadığını söylemiş, Trakyaya Göçmen akını Edirne, 19 A.A, — Trakyaya göçmen akını yeniden başladı. Bu ayın başından bugüne kadar Bulgaristanın muhtelif yerlerin den Edirne yolile- 965 göçmen gelmiştir, —— — H Ca mektupçunun da kendisi gibi bu yazıları daima takip ettiğini ilâ- ve etmiştir. Bünun üzerine mektupçunun ifadesi alınmıştır. Tahkikat bi - tirilmek üzeredir. Lüzum görül- düğü takdirde nezaret altına â- lınanlar Eskişehire gönderile - ceklerdir. H Ü. Muhakemeler yakında başlıyor , Eskişehir, 19 (Husus muha - birimiz bildiriyor) — Son irtica teşebbüsü üzerine muhtelif yer- lerde yakalanarak buraya geti- tıler_ı suçluların duruşmalarına buğünlerde başlanacaktır.