15 Aralık 1929 Tarihli Hayat Dergisi Sayfa 3
T.B. M. M. Kürsüsünde : kl ME yp elm HAYAT,3. tarihi bir nutuk Perşembe günü İsmet Paşa Hazretleri milli para, milli iktısat ve mii Milletin çok sayğı değer Vekilleri | in ara üzerine düşü isterim. Çıktı- ımdan beri milli para, her sene niha- yetinde bir miktar tenezzül kaydet- ip Son beş altı senelik tenezzü- lün sebepleri şunlardır: Birçok sene- lerkapalı, mahrumiyet içinde kalmış memleket sulh ile nefes aldıktan son- ra birçok ihtiyaçlarını hariçten teda- rik etmek mecburiyetinde ka Idı. Ha- rimsiz ve kısır geçti, Bunların hepsin- den mühim olmak üzere daha doğru- su bunların hepsine asıl sebep olarak memlekette milli iktısadın kifayeti gibi bir düşünce yasin ve cemi- yetin fikrinde yer tutmam. Geçen senelerin sebeplerini, bu suretle hülâsa edebilir İçinde blu usa senenin mu- hasebesi ise şudur: Bizim için çok ığır ve zahmetli sayılacak didinme- iirden sonra devlet idaresinde açık blitçe belâsı bertaraf edilmiştir. Güç kazanılan bu eyiliği zikrederken bil- hassa kayit etmeliyim ki açık bütç tehlikesi artık eyi doktorların takay- Yüt ve nazareti altında mesini bir hastalık değil, her idare adam her vatandaşın önüne, görünerek ie lir bir ve olmuştur. Atide hiç ze mikrop bünyemize miüess taman olamı aktin İktrsat istihsalimize de cöa ii - tikbalini tehlikeye atacağını fark ede- yıl ve- cut ve m - sarf etmekti M. tasarruf hakkında en mühim bir nutuk irat buyurmuşlardır. Nutuk T.B.M. Meclisinde müte addit defalar — heyecanla ve UmEEDİ tasvi, pie alkışlanmış ve hükümetin tedbirlerine müttefikan itimat edil- miştir, bulunuyoruz. İktisadi kifayet endi- şesi bütün zihinlerde belirmiştir. He- “üz duyğu halinde bulunan bu endi- e ediyeler için daha evelden ihtiyatlı ve hazırlıklı bulunmak saye- sinde harici tediye menfi tesirini maddeten fazla hissettirdi denilemez, Fakat bu. ve amildirki SA sene mev- ssir olacaktı ve bunun tesiri diğer kabirleri” Ri getirilmek lâzım gelecektir. Diğer taraftan borcu tanımak, bir mukave- leyi müstakimane tatbik etmeğe ça- lışmak, emniyet ve itibara müspet te- sir eder ayamilden addolunmak tabi- idir . ni Gümrük tarifesinin tatbik vesilesile bazı tüccarın isabetsiz tela- şından bu kürsüde daha evel bahset miştim. Bu telaş yüzünden az zaman- da memlekete yığılmış olan malların tesiri son haftalarda menfi olarak tir Menfi tesiratın Hepsinden mühim olmak üzre para tenezzülünün ruh- larda sirali endişeyi, buhranı zikretmeliyim. Masum ruhla Anını, tarlasını, is- mez olmuşlardır. Kötü niyetli ve imansız olanlar için meydan, zehir saçacak tam bir fırsat gösteriyordu. (Devletin mübayaa ya ilerde daha fazladır. Devlet paranın kiyme- tini tutabilmek için bütün servetini tedir. Hükümet milli para- yı düşüre diye e i yaklaştıracak sonra az hir yetin ciddi olarak Eri ve vi birlerini arzedeceğim. Milli iktisat, maliye, milli para için bildiklerimizi, Kaönklerimizi yıllardır bu memleketin ek çok e ve tecrübe mekte- Fak dımız, tedbir addettklerimizi tatbik e aa sarsılmaz derecede ri nsanın da, bir devletin de mai- şet ve 2 diyemez yolu kendi takatini doğru tartmakla tayin olunabilir, u muıkyas, hayatta kazandığı ile geçi: nen kanaatkârı ve alnının terile mü- temadiyen kazancını arttırmağa çü- Hali çalişkan ve terakkı edeni il ii Paranın altına nazaran bit bir kiymet alması bütün künye izle varmağa çalişacağımiz, varma- sı değil, milli yn ziyade kiymet- lendirilerek altına bağlanması bizim bütün yret ve kuvvetimizi sarfet- tiğimiz başlıca hedeftir. (o Bedava aksini vatan- kazançları için bunun da i müeesir iki ca ıcı ceza tatbik edeceğiz. Cezanın birisi milli parayı kıymetlendirmek pek sevdikle- kazançlarını pap i mahveylemektir.İkinci ceza her gördükçe mücrimi kanuna ii et- mektir. Bir şahsın emniyetine ve ser- vetine kastedenin Cezası düşünülürse
