15 Aralık 1929 Tarihli Hayat Dergisi Sayfa 16
ki ahengi aynı güzellikte ifade etmek ise, bu güzellik nesirlede olabilir. Zaten şiirin, aynı şekil- de tercümesi hatadır. Çünkü lisan değiştirirken, kafiye zaru- reti ve bazı diğer sebepler, as- lındaki güzülliğin kaybolmasına saik olur. Vaktiyle kütüphanemize, “kıy- metli nesi! nümüneleri hediye eden Ruşen Eşref Bey, bu sene de çsk kıymetli tercümeler ve- riyor. Güzel bir tercümenin te- liften daha müşkül olduğunu herkes tekdir eder. Bilhassa bu tercümeler, klasikler devrinin oldukça çetin ve girintili lisan- larına ait olursa... Ruşen Eşref Beyin bu mu- vaffakıyetini takdir etmek bile bir cüret.. Biz yalnız bu yük- sek ve kıymetli nasirin, yaptığı hizmetleri, hürmetlerimizle kay- dediyoruz... Hikmet Şevki Temaşa Dekorlarda kübizm San'at, edebiyat zaman, zaman yeni bir kisveye bürünür ve hayecanını öyle dağıtacak elursa, kıymeti, kudreti alal- maz. Bilakis artar. Surrcalism, kübizm son zamanlarda san'atın yolunu ifade- sini değiştiren yeni şekillerdir. Edebi- yat bu yeni şekilden hissesini aldığı gibi, tiyatro da bu yenilikten hiç uzak kalmamıştıa i Tiyatro'da kiibizm evela Italya da doğmuştur. Kübizmin tiyatro'daki he- defi, her şeyden evel göze alıştığı şekillerden O başkalarının o göstermek muhayyeleyi, düşünceyi teshil et- mektir. Dekorda kübizmin hede- fi “ Rendre , dan başka bir şey değil... Kübizim görüş tarzını değiştirmiş” resim ve şiir de olduğu gibi... tr... Görüş tarzını basma kalip eski vasıtalardan kur:armak san'at için el- zemdir... Kübizim bu noktadan ist- fade ederek, muvaffak olur. Kübizim, fütürzm ve diğer mek- tepler gibi en uyğun ve en şahsi bir tazda ifade eserin mana ve ahenkini etmek maksadiyle doğmuştur. Dekorlarde kübizm mevzuu bahs olurken, ötedenberi (cereyan eden mühim bir münakaşa ve ihtilafı kayd edelim. Hatta “ Hayat « sütunlarında bu meseleden bahsetmiş, mühtelif fikirleri sırlamıştık. « Bir tiyatro'da dekor lâzım mı, değil mi? , İşte bir sual ki buna temaşanın gerek nazari- yatı ve gerek ameliyatı ile meşgul olanlar muhtelif cevaplar vermiş ve bundan iki zıt fikir meydana çık- işti. 'Temaşayı gayet eyi etüt etmiş olan bazı münekkitler dekorun lü- zumsuzluğundan bahsetmekte ve de- kor, eserin içinde bulunan en büyük kıymeti teferruat içinde boğmağa a- mildir. demektedir. Halbu ki dekor taraftarları ise bu fikri j kabul etmi- yerek şu mutalaayı serdetmektedirler. “Dekor, piyesinin ruhuna derhal nüfuz edilebilecek. esasatı ihzar eder İlk mecliste konuşulan sözlerin mana- sı, dekorun (o ve elbiselerin yardımıla daha çok anlaşır , Kübizm taraftarlari dekorun tiyatro için elzem olduğu kanaatını besleyenlerdir. Kübizm, vakanın (o cereyan ettiği yerin yalnız bir cephesini değil aynı zamanda dahıli tertibatını da canlandı- cak şekil kabul etmektedir. 'Tiyaro ve mizansen işlerinde en son ve enbüyük ekol, büyük Rus HAYAT, 16. * Meyerho'd , un tiyatro o rejisörü Konstrüktüvizmi dir. İşte bu mektep sayesinde o vakanın ettiği yerin dahili bilmektedir. * Yeni , ve © eski , her hususta mücadele etmektedir. Edebi- yatta, sanatta degişiklik. Hem pek büyük değişiklik yapmak zarureti var, cereyan ve harici o gösterile- Çünkü eskiyen her şey, muhakemeyi, düşünceyi tenbelliğe sevk eder. Yeni- lik ise, her ikisine yeni faaliyet gös- terebilecekleri yeni birer zemindir.. Kübizm, tiyatro dekorunda tema- mile hakim bulunuyor... Demek olu- yor ki tiyatro, eskiliğe veda etmiştir. Yeni tarzda yazılmış bir eserin, se- nelerce evel sahneleri tezyin eden dekorlar arasında temsili, hem O ese- rin arzu ettiği manayı canlandirmaktan uzak bulunur. Hem de o eserin yeni. ligini gösteremez.. İşte bu iki nok tadir ki hübizmi hakim yapmışur. düyatro dekorlarını H. $. EE EREM DEERE e | Hayat On beş günde bir çıkan ilim Felsefe ve san'at mecmuas! İdarehanesi Ankara Maarif vekâleti karşısında daire Abune; Seneliği 365 kuruş EEE SERA RR. İ Mesul Müdürü Faruk Nafiz
