1 Temmuz 1989 Tarihli Commodore Gazetesi Sayfa 11

larını yine aynı yüzden yaptıktan son- ra devreniz tamamlanmış demektir. 10 mF'lik kondansatör entegrenin alt kısmına, 100 mF'lik kondansatör ise üst tarafta GND ile - 5V arasına le- himlenecektir. 100 mF'lik kondansa- törün (4 ) bacağı * 5SV'ye, (-)'si ise GND'ye bağlanmalıdır. — Kopya cihazımızda 74L514 TIL entegre devre kullanılmaktadır. Bu- rada entegre devreler hakkında biraz bilgi vermek istiyorum. Dünyada ilk imal edilen entegre - devrelerin büyük çoğunluğu sayısal tip idi. Günümüzde imal edilenlerin çoğunluğu da yine sayısal entegre devrelerdir. Bunun nedeni günümüz- de sayısal sinyallerin çok kullanılması ve karmaşık sayısal devre tasarımı- nın, aynı karmaşıklıktaki ânalog en- tegre devre tasarımına göre çok da- ha basit olmasıdır. Sayısal (veya dijital) bir sinyal ya ON'dur, ya da OFF. Sayısal sinyal için bu ikisinin dışında bir değer söz konusu değildir. Halbuki analog bir sinyalin sonsuz sayıda değeri vardır. Bir kare dalga sayısal sinyallere gü- zel bir örnektir, çünkü gerilim ya maksimum değerdedir ya minimum. Arada bir değer sözkonusu olmaz. Bildiğiniz gibi transistörlerdeki güç harcaması çok az olduğundan dola- yı çok sayıda transistör, entegre dev- relerin küçücük iç hacmine sığdırıla- bilir ve bunların güç harcamaların- dan doğacak hararet bir soru 1 olmaz. Entegre devrelerin gelişimi süresin- ce pek çok tip sayısal entegre devre üretilmiştir. Burada tip derken yap- tıkları iş değil, aynı işi yapabilmek için kullanılan değişik tip devreler kasdedilmiştir. Örneğin eski kitapları Resim 7: Delikleri delmek için 1 veya 0,8 mm'lik uç kullanın karıştırdığımızda DTL (Diyot Tran- sistör-Logic), RTL (Resistör-Transis- tör Logic) gibi bugün için unutulmuş tekniklerle imal edilmiş entegre dev- relere rastlamaktayız. Günümüzde ise bahsedilmeye değer entegre devre tip- leri arasında sadece TTL ve CMOS olanları gösterebiliriz. Bu iki tip arasındaki en önemli farkları şöyle sıralayabiliriz: TTL sa- Resim 6: Eriyen bakırı plaketten uzaklaştırmak için plaketi yine yavaşça hareket ettirin yısal entegre devreler bipolar transis- törlerden, CMOS entegre devreler ise MOSFET transistörlerden oluşur. TIL devrelerin giriş empedansları düşüktür ve birkaç miliamper kadar akım geçirebilirler. Halbuki CMOS entegre devreler bir miliamperden kü- çük akımlarla çalışırlar ve giriş empe- dansları yüksektir. TTL: TTL sayısal entegre devreleri, re- güleli 5V besleme kaynakları ile ça- lışmak üzere tasarlanmışlardır. Her ne kadar 4,5 Volta kadar olan geri- limlerle çalışabilirlerse de doğru ça- lıştıkları garanti edilemez. Doğru ola- rak çalıştıklarının garanti edildiği ge- rilimler 4,75-5,25' Volt arasıdır. 5;5 voltun üzerindeki gerilimlerde ise tah- rip olurlar. TTL devrelerin çıkışlarına Resim Sa'da görüldüğü gibi mantık | sevi- yesindeyken dışarı akım vermek su- retiyle LED gibi elemanlar bağlana- bilir. Ancak bu gibi durumlarda çı- kış katında bulunan transistörler faz- la ısınacağı için Resim 8b'de gösteril- diği gibi bir inverter (çevirici) kullan- mak sureti ile akımı absorbe ederek çalıştırmak daha pratik olacaktır. l