page'de de olduğu gibi metinleri ken- diliğinden resimlerin etrafına yerleş- tirebildiğinden, metnin yüklenmesin- den önce sayfanın neredeyse bütü- nüyle hazırlanmış olması gerekiyor. Öğelerin ancak teker teker kaydırıla- bilme özelliği nedeniyle, daha sonra tek tek metin bloklarının yer değişti- rilmesi sırasmda çok sıkıntı çekilebi- leceğinden, bu durum özellikle gerek- li. Aynı koşul incelenen diğer prog- ramlar içinde geçerli, çerçeve grupla- rının tanımlarnmasına yalnızca Pro- page izin veriyor. Bu işlev çok önem- li, çünkü birbirlerine uzaklıkları ay- nı kalması gereken birden fazla öğe- yi kaydırmak gerektiğinde çok yararlı oluyor. METİN ALABİLME ÖZELLİĞİ Programcı olarak sorunu basitleş- tirebilir ve City Desk'in üreticisi Mic- ro Search gibi argümanlar kullanabi- lirsiniz: ““Eğer siz, kullanıcı olarak aslında çok sevdiğiniz bir başka me- tin işlem programına sahipseniz, ne- den DTP programınızın içine bir baş- ka kendine özgü, kullanışlı metin edi- törü koymakla yetindik. Bu sayede hem kullancıyı yeni bir metin editö- rüne alışma zahmetinden kurtarmış, hem de çok önemli başka işlevler için bellek alanı kazanmış oluyoruz.””* Bu mantıklı bir açıklama gibi gö- Tünüyor. Ama pratikte City Desk'le çalışırken Propage, Publisher Plus ve Shakespeare'in sunabildikleri âoğru- dan giriş editörüne ihtiyaç duyuldu- ğunda bu mantığın varlığı ne işe ya- rar? Pagesetter'in ““mini metin iş- lem”i, City Desk'in satır editörüne göre çok daha yararlı, çünkü en azın- dan yazılmış olan malzemeye gelen bir bakışa ve metnin içinde hızla ha- reket etmeye olanak veriyor. Pageset- ter'daki bu çözümün olumsuz yanı ise, metnin “yerinde” değil, yani mutlaka çerçevenin içinde işlenebil- mesi, Bu durum, iki nedenden ötürü diğerlerine tercih edilebilir: İlk neden, Propage, Shakespeare ve Publisher'- da bir metin bloğunun işaretlenebil- mesi ve bunun içindeki yazı karakte- ristiğinin altı çiziliden italiğe kadar is- tendiği gibi değiştirilebilmesi. City Desk ve Pragesetter ise metni ancak içine özel kodların yerleştirilmesiyle değiştirebiliyorlar. Diğer neden ise, kullamcımn uzun sözcükler nedeniyle ayırmalar koymaya zorlaması. City Desk ve Pagesetter, böyle durumlar- da programa sözcüğün gerektiğinde nereden ayrılması gerektiğini belirten Özel bir koda gerek duyuyorlar. Bu- nun pratikteki sonucu ise, her uzun sözcüğün, düzgün yayılmış bir metin görüntüsü elde edebilmek için, ““bu- radan ayrılabilir”” kodlarıyla donatıl- ması. İşin aslında nasıl olması gerektiği- ni ise Propage'de görmek mümkün Program, İngilizce, Fransızca, İspan- yolca dilleri için geçerli olan algorit- malardan yararlanan bir otomatik ayırma sistemi kullanıyor. Aslında örneğin bir Alman kullancısı için İn- gilizce ayırma algoritması, en kaba ayırma hatalarını yok etmek üzere bir istisnalar sözlüğüne arada sırada baş- vurmayı gerektirmekle birlikte, çok yararlı olabiliyor. Ayrıca metin çer- çeve içindeyken de düzenlenebiliyor, Pagesetter'in ekranın sağında yer alan Toolbox'u, çalışma modunun ayarlanması için gerekli sembolleri içerir. yeniden değiştirilebiliyor. Eğer kulla- nıcı bir sözcüğün bölünmesi gerekti- ği fikrindeyse, kursor ayrılma nokta- sına getiriliyor ve (CTRL-5) ile silik bir tire konularak Propage'in böyle bir ayırmanın mümkün olup olmadı- ğına karar vermesi istenebiliyor. Shakespeare ve Publisher Plus kul- lanıcıları, keyif ve zahmet arasında sürekli gidip geliyorlar. Aslında bu programlarda da metni “yerinde”” iş- leyebilmek mümkün, ama Publis- her'de bunu yapabilmek için uzun sü- re bir mod değiştirme işlemine gerek var. Type modundan yine Layout moduna dönmek ise daha da uzun sürüyor, çünkü ekramn yeniden oluş- turulması gerekiyor. Hemen hemen tamamlanmış bir sayfada, çalışmaya devam edebilmek için yaklaşık bir da- kika sabırla beklemek gerekiyor. Bu da pek profesyonelce bir durum de- ğil. Shakespeare'de de sevinç çığlık- ları atmayı gerektirecek bir durum yok. Tam aksine. Metni tümüyle ye- niden düzenlemek için, kursor tuşla- rından birine ya da (F10))'a basılıyor ve bu işlem de en az yarım dakika sü- rTüyor. Shakespeare ve Publisher oto- matik ayırma olanağı sunmadıkların- dan, metinde meydana gelebilecek boşluklar ancak ayırma çizgisi konu- larak engellenebiliyor. Daha ilerde metin akışında yapılacak bir değişik- likte ise bu ayırma işaretleri metnin içinde alâkasız yerlerde kalıyor. Bu oldukça rahatsız edici bir özellik, ay- rıca editörün düşük hızıyla yapılan iş- lemler de kullanıcının sinirlerini koy- ma noktasına getirebiliyor. Üretici firmanın kısa zamanda bu konuda bazı çözümler üretmesi gerekiyor. FONTLAR VE RENKLER Evinde bir şeyler basmak isteyen hangi kullanıcı, her amaca uygun sı- nırsıza yakın yazı tipi ve büyüklüğü- nü kullanma olanağını reddedebilir? Bu rüyayı gerçek kılmaya en yakın olan programa, 1|'den 127 puntoya kadar büyüklüklerde 19 Postscript yazı olanağı veren Propage. Diğerle- rinin hiçbiri, biraz da sistemden kay- naklanan nedenlerden ötürü, böyle- si bir olanağı veremiyorlar. City Desk ve Pagesetter, Workbench'ten tanıdı- ğımız AMIĞGA fontlarını kullanıyor- lar. City Desk ayrıca HP Laserjet Plus ve onunla uyumlu yazıcılarla ça- lışmak için dört farklı karakter seti sunuyor. Ama bu programların iki- sinde de punto büyüklükleri sabit. Publisher'da yalnızca dört AMIGA fontu yok, ayrıca varolmayan büyük- 35