1 Ağustos 1988 Tarihli Commodore Gazetesi Sayfa 28

fasında en son alınan bayt okunur. Programlama açısından ern önemlisi, yönetim şiçilidir. Bu sicil, işletim pa- rametrelerinin ve veri aktarım değer- lerinin belirlenmesini sağlar. Yönetim sicilinin en küçük değere sahip iki bi- ti, bunun için bölme oranını belirler (Tablo 1). Elemanın içinde entegre olarak bulunan bölücü, 1 MHZz'lik iş- letim hızını örmeğin istenen 31.25 kHz'lik hıza indirir (MIDI starıdar- dı). Her iki bit de doluysa (master re- set), eleman bir önceki hatalı prog- ramlamayı ciddiye almaz. Dolayısıyla bu master reset'in, çalıştırmak için bir çok kez deneme yapmaya gerek bırakmayacak şekilde, her MIDI programınm başına konmasında ya- rar var. Deneme için 2. bitten 4. bite kadarki ayarlamalar da ilginç olabi- lir (Tablo 2). Burada esas olarak 8- bit aktarım formatları tablanun alt yarısında yer alıyor, bununla artık ta- rihi sayılabilecek teleksler MIDI üze- rinden se5 verir hale getirilebiliyor. (Teleksleri şaşırtıcı bir şekilde taklıt edebilen) Synthesizer'lar ve Sampler'- lar, F ayarındaki MIDI normuna (& veri biti, parite yok, | stop biti) tep- ki gösterirler. Fakat çok daha güvenli olduğundan, bilgisayarlar arasında veri değiş tokuşunda Parity bitinin kullanılması mutlaka daha yararlıdır. Çift (G) veya tek (H) uolması önem- li değildir, MIDI kablosumun her iki ucundaki formatların birbirine uy- ması yeterlidir. Veri aktarımında herhanpi bir ha- tanın olup olmadığının denetimini ara birim bizzat üstlenmiş durumda- dır. Bozuk byte'ların değiş tokuşu (ya da tekrarlanması), üreticinin (gönde- ren bilgisayarın) yazılımı tarafından gerçekleştirilmek durumundadır. 5. ve &. bitlerin anlamı, Tablo 3'te gö- rülüyor, Bir MIDI bağlantısının var- lığında burada yalnızca A ve B bir an- lam taşımaktadır (68B50, başka tür- de seri bağlantı kullanımlarında da yararlı olmaktadır). 6. bit, MIDI bağlantısında daima sıfırdır, 5. bit ise gönderim İnterrupt'unu açar. Eğer bir bayt kablo üzerinden başarılı bir biçimde gönderilmişse ve gönderilen veriler sicili yeni baytları bekliyorsa, gönderim Iİnterrupt'unun açık olması (B) durumunda bir IRO gerçekleşir. 7. bit, aymı şekilde alıcı İnterrupt'u- nu açar. Bu durumda ise hir IRCY'nun gerçekleşmesi, bir baytın tümüyle varmasıyla olur. Kaliteli MIDI programlarında bu mutlaka “1”” olmalıdır, böylece ge- len baytlar derhal alınan veriler sici- 28 Yönetim sicili: 5 Bit 1 Ü 1 İ a00 5 Bölümleme orarnı — Aktarım hızi 1:1 2 MBand 1:16 125 KBanü 1:54 931,25 KBand Arabirim elemanını başlangıç durumuna getirir (Master Reset) Tablo 1. Bu bitler aktarım hızını belirler Yönetim sicili bil Veri biti Stop-bit — Parite — Format 4 3 2 Ü 0 Ü T 2 ÇGift A 0 Ü 1 7 z Tek B 0 1 Ü 7 1 Çift C 0 1 1 T 1 Tek D 1 Ü Ü 7 1 Tek D 1 0 0 B 2 Yok E 1 Ü 1 8 1 Yok F 1 1 Ü B İ Çift Ğ 1 1 1 B 1 Tek H Tablo 2. UART 6&50'nin aktarım formatları Gönderme koöntrol bitleri Interrupt Hsanesi Format J - to Send ü 0 Engellenmiş ü Â Ü 1 Serbest Ğ B 1 0 Engellenmiş 1 C 1 1 Engellenmiş/ 0 D kesme sinyali gönderiyor Tabla 3. linden güvenli bir bellek alanına ak- tarılabilir. Aksi takdirde gelen bay- tın bir sonraki tarafından silinmesi olaşılığı vardır. Durum siçili, aktarmıa işlemine iliş- kin bilgileri içerir. Alınan veriler si- cili dolu olduğunda, yani bir bayi alındığında, O. bit “*1” olur. Arabi- rim elemanı gönderilen veriler sicili- ne yerleşmiş olur bayttan kurtuldu- Bunda, durum sicilinin 1, biti dolu olur. 2.-4. bitlerin MIDI programlan- ması açısından özel bir önemleri yok- tur. Tabloda bu bitlerin verilmesi, ek- sik sanılmamaları içindir. Eğer yazı- hm, abnan bir baytı alınan veriler si- cilinden zamanında okuyamamışsa, 5. bir *1"' olur. İyi programlanmış MIDI yazılımlarında, yukarıda da belirtildiği gibi, böyle bir durumun ortaya çıkmaması gerekir. Bu kura- Jın pek istenmeyen istisnaları, İnter- ruptlarla yönetilen her veri aktarım işleminde meydana gelebilir. Bu du- Yönetim sicilinin görderme kontrol bitleri "rumun varlığı, bilgisayarın işletim hı- zınm âayarlanmış veri aktarım hızına (örneğin 2 Mbaud) yetmediğini ya da veri alım rutininin yeterli hıza erişme- diğini ortaya koyan bir göstergedir. Durum sicilinin 6. biti, pariteli bir ak- tarım formatı kullanıldığında önem kazanır. Eğer bu bit doluysa, son ola- rak alınan bayta dikkat edilmelidir, çünkü UART bir parite hatası buldu demektir. Arabirim elemanı, durum sicilinin son defa kullanılmasından sonra bir İnterrupt gerçekleştirdiyse, 7. bit 1” değerini alır. Böylece bir İnterrupt-serviş rutini, MIDI arabi- riminin bir IRO verip vermediğini de- netlemiş olur. Döküm 1 adıyla yayınladığımız Aşsembler rogramı, MIİDI standart formatındaki verilerin Interrupt'lar- la yönetilen alınmasını ve gönderil- mesini sağlayan rutinleri içeriyor. Alınan ya da gönderilmek üzere be- lirlenen baytlar her defasında 256