1 Ağustos 1988 Tarihli Commodore Gazetesi Sayfa 27
C-04 ve P rofesyonel müzisyen- lerin uzun zamandır tanı- dıkları bir kavram: MIDI. Bu kelimenin ardında ya- tan ne? Bilgisayar me- raklıları bu teknolojiden nasıl yararlanabilirler? Çoğu kişi artık MIDIİ kavramını yakından tanıyor. Birçok müzisyen artık € öd'ünü bir ya da birden çok synthesizer'la bağlamak için bu ara- birimi kullanıyor. Bu teknolojinin sunduğu olanaklar bununla da kisit- h değil. Uygun yazılım kullanılarak 16 taneye kadar € 64'ü birbirine bağ- layıp bir ağ oluşturmak tmmümkün, Bunun oyunlar, bilimsel ya da ticari işlerle ilgili olarak bir fantezi düzeyin- de kalmaması için, biraz donanım ve bunun programlanması konusuyla il- gilenelim. MIDIİ DONANIMININ YAPISI C€ 64 için kullanılın sıradan bir MI- DI arabiriminde MIDI-In, MIDI- MIDI Thru ve MIDI-Out olmak üzere üç uç bulunur. Bunlardan MIDI-Thru ucu, giren verilerin aktarılmasını sağlayan ' çok basit bir donanımdan oluşur. Bunun aksine MID-In ve MIDI- Öt uçları, entegre bir arabirim ele- manı tarafından denetlenirler, Bura- da kullanılan eleman, Motorola tara- fından üretilen UART (ÜUniversal Asyachronous Receiver Transmitter) 68B50'dir. Bu eleman bir kuvars ösi- latörü üzerinden 2 MHZz'lik işletim frekarısıyla beslenir. Bu frekans de- ğerinden, alt bölümleme yöntemiyle diğerlerinin yanı sıra MIDI aktarım standardı için gerekli olan 31.25 kHz'lik bit frekansı elde edilir. UART 68B50'nin bu amaçla kullanı- lan programlanabilir bir bölücüsü vardır. 31.25 KBaud'luk aktarım de- Berine 1:64'lük bir bölmeyle erişildi- Bine göre, mutlaka daha yüksek hız- lara erişilebileceği düşünülebilir. Ma- tematiksel olarak 1:1'lik bir bölme oranında 2 Mbaud'luk bir veri akta- rım değeri sözkonusu olabilir. Tabii bu düzeyde bir aktarım değeri, C 64'te kendi işleyiş hızından dolayı fazla gelecektir. Bu yazıyı okuyan *““hız fanatikleri”'ni bunun aksini ka- nıtlamaya çağırıyoruz. Aktarım hızını kışıtlayan bir baş- ka faktör de arabirim donanımının kendisidir, Birbirine bağlı aletler ara- sındaki potansiyel farklarından ötü- rü oluşması muhtemel “boşalma fe- laketleri”'ni engellemek üzere, giriş hattında (MIDL-In) galvanize ayrımı sağlayacak bir öptokoppler bulun- maktadır. Bu optokopplerin limit frekansı, erişilebilecek bit frekansı için bir üst sınır oluşturmaktadır. 1:16 oranıyla elde edilen 125 Kbaud"- luk bir aktarım hızı, klaşik donanım- larda müzik elektroniği alanında da kullandan gerçekçi bir değerdir. Di- jitalize edilmiş se$ verilerinin aktarı- mi için geliştirilmiş bir norm olan “MIDI-Samle-Dump-Standard"'la bağlantılı olarak, bazı üreticiler bu iş- letim türüne dönüştürmeyi sağlayan bazı kamutlar ürettiler, çok kapsamlı sample verilerinin (bazen MByte'la- ra varan) aktarılması böylece kabul edilebilir zaman süreleri içinde ger- çekleşebiliyor. MIDI arabirimi için yönetim yazı- lımmı oluşturmak isterşeniz, en başta UARI 68B50'nin işleyiş biçimini ve sicil yerleşimini açıkça bilmeniz gere- kir (resim). Arabirim elemanı ikisi ve- Ti sicili olmak üzere dört adet 8 bit- lik sicil içerir. Yeri gönderme sicilin- de yazılım her defasında bir biti ak- tarım için ayırabilir. UART bu bay- tın gönderilmesini sağlar, daha son- ra durum sicili aracılığıyla veri gön- derme sicilinin bir sonraki bayt için serbest olduğu bildirilir. Veri alma siçili tarafından her de- hdi x T A A F n İ A Gönderilen veriler ' B sicili ($DE 05) Gönderilen veriler Alınan veriler 4 vi ll sicili (8 DE O7) Alınan veriler ——— İ Yönetim Alma * İğöndermel Aktarım ; Bölümleme ($ DE 04) IRG JAÇ formatı oranı Burum sicili Parite Alım İGönderme| — Alma (8 DE 06) iRÖ hatası | taşması FE CT5 DÜ0 sicili —| sicili büoş dolu Resim: 68B50 arabirim elemanının sicili.
