1 Ağustos 1988 Tarihli Commodore Gazetesi Sayfa 19

Bilgisayar elinizi, ayağı- MiZi, gözünüzü ya da kula- ğinizi kullanamadığınıza dikkat bile etmez. Ö sizin özürlerinize hiç aldırma- dan yalnızca emirlerinizi bekler. İşte bu nedenle bil- gisayar özürlü çocukların eğitiminde büyük rol oy- nar. Tninois Üniversitesi'nde özürlü Öğ- rencilerin eğitiminde Commodore'un yardımı büyük oldu. 1983 yılının güz aylarında konuşma özürlü bir öğrenci için laboratuvarda mikrebilgisayar destekli iletişimi sağlayacak bir pro- tezi geliştirmeye çalışıyorduk. Com- modore firması bu çahşma için bir renkli monitör, bir disket sürücü, bir yazıcı ve tabii bir Commodore 64 sağ- ladı. Votrax marka bir ses şintisay- zırı da satın alındı. Kocam Larry ken- di yaptığı programı bu araçlar yardı- mıyla işler hale getirebildi. Çacukla- rı tanıyan ve onların ihtiyaçlarını bi- len ben, bir ses terapisti, bir rehabi- litasyon uzmanı ve sınıf Ööğretmeni çalışabilir bir sistem için bilgilerimi- zi seferber ettik. Ocak ayından itiba- ren sistemi devreye soktuk. Başka ku- ruluşlar da bir ikinci siştemi komple bağışladılar. Böylece bir ilkokul bir de lise düzeyinde iki deneme yapma olanağına kavuştuk. Projenin temel fikri 13 yaşındaki konuşma özürlü Lyndsay için bir ile- tişim protezi oluşturmaktı, Bu kız ço- cuğunun daha önce kullandığı ileti- şim kitabıyla elde edilen ses pahalı bir teknolojiyi, scarming tekniğini gerek- tiriyordu. Bizim yapmak istediğimiz ise Lyndsay'in her şeyini kendi başı- na yapıp, hazır ses çıktılarına ulaşa- bilmesi, Lyndsay ve öğretmeni Nannette Swanson yeni protezlerini kullanabil- Çev: Turhan TANDOĞMUŞ mek için her gün 20 dakikadan 4 ay boyunca uğraştılar. Bu uzun uğraşın nedeni Lyndsay'in motor sİnir siste- mini felç yüzünden kullanamarmnası idi. Bu yüzden yalnızca bir girdi tu- şuyla sistemi çalıştırabilmeliydi. Bu sorunu bir ayak pedalı yardımıyla çö- zebildik. İlkbaharda okullarım kapan- maşından hermen önce Lyndsay yeni sesini hemen hemen hatasız kullana- biliyordu. Rahatça konuşabiler insanlar için bu durum çok olafğanüstü sayılmaya- bilir. Oysa Lyndsay'i makinesini kul- lanırken görmeniz lazım. Bu özürlü kız çocuğu o kadar yoğun konsantre olmaktaki adeta beynini çalışırken görebiliyorsumuz, Sistemin önemli parçalarından bi- ri cümleler dizisi. “Yemek istiyo- rumu”', “bana para verin'” ya da “ki- tapçıya gitmek istiyorum'' gibi her gencin söylediği tipik cümleler bun- lar. Lyndsay ve ailesi bilgisayarlı pro- 18