13 Kasım 1964 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 29

YAYINLAR ANADOLU ÇİZGİSİ (Gezmek Tozmak Üstüne) (M. Ziya Ünselin gezi notları, Işık yayınları: Ekin Basımevi, Haziran 1964, İstanbul. Küçük boy, 200 sayfa, 4 lira. İsteme adresi: P.K. 32- Bur- Her gezginin bir gezi gerekçesi var- dır. Ziya Ünselin gerekçesi de şu: "Anadolu çizgisi, Anadolu sevgisi. Bu sevgi gönlüme düştü bir kez. Ama nerde, nasıl, kimbilir.. Belki de ço- cukluğumda Ortaköy caminin rıhtımın da masmavi Boğaz sularına atıldığı- mız o günlerde. Belki öğretmenim Sa- yın Fuat Baymurun Viyana dönüşü getirdiği renkli turistik sv projeksiyonla (o bize göstere (o göster anlattığı o öğrencilik yıllarında. Ya da Edirne lisesinde kaldığımız yaz, be- den eğitimi öğretmeninin bizi peşine takıp bir bir gezdirdiği o sınır köy- lerinde. Ama ben, asıl Anadolu ser- gisini Marmariste duydum. (..) Mar- mariste başlıyan seyahatim tam 29 yıl sürüp gitti Anadolu içlerinde.” M. Ziya Ünsel, "Anadolu Çizgisi" ad"o kitabının önsözünde böyle diyor. Kendisi, Anadoluyu bize en ilginç ö- zellikleriyle karış karış tanıtan kita- bının adına "Anadolu Çizgisi" demiş ama, bana kalsa, ben "Anadolu de- dikleri.." derdim. Zira, baştan sona zevkle, zam an zaman yürek burularak okunan notlar, Anadoluya tutulmuş bir ayna niteliğindedir. Yazar, notlarını yirmi baslık altın- da değerlendirmiş: "Anadolu Çizgi- si", "Doğudaki Beyazıt", "Bir Var- ii Bir Yokmuş", "İshak Paşa Sara- ". "Malatyadan bir Kamp Hikâyesi", "Malatya Kayısısı". "Fırat Gezileri", "Fırat Boyunda Elâzığ Kıyıları". "Tu- ristik Geziler", "Eskimalatyada Ziya- retler", "Eskimalatya Çevresinde Zi- yaretler", "Eskimalatya (Çevresinde Tarihi Eserler". "Sivasta Turistik Ge- ziler". o "Sivasta Ziyaretler". "Sivas Çimentoda Bir Turist". "Anadoluda Çermikler", "Sivas Çermiğinin Deko- ru", "Toroslarda Çiftehan Kaplıcala- rı", "Toroslarda Yazlık Dağ Sayfiye- si". "Toroslarda Geziler"... Kapak ve motiflerini Hüsnü Zübe- rin, tarama resimlerini de Cevat Ül- ger ile Mustafa Yazlanın yaptıkları kitabın en dikkati çeken yönleri diliy- le ele alınan konulardır. Ünselin dili temiz ve tatlı. Hele anlatışı pek şiir- Yer yer türkülerle, deyişleri, şir terle süslenen notlar, okuyanı hiç sık- AKİS, 13 KASIM 1964 mıyor, tersine, içini hazla dolduru- yor. Meselâ Malaryada, Sivasta, Ela- Kitaplar FİLOZOFÇA DÜŞÜNCELER Fransız ansiklopedistlerinden Diderot'un düşünceleri. Çeviren; İsa Öztürk. Çan Yayınları 23. İstanbul 1963, Gün Basımevi. Di- derot'un "Prensle phfosophi- gues" adlı eserinin tam çevirisi. İsteme adresi: P. K. 1034 Gala- ta - İstanbul, Fiyatı 3 lira. YAŞAMAK. İÇİN Roman Yazan: Güner De- miray. Dost Yayınları 45, roman dizisi 25. Kapak düzeni: Hüse- yin Mumcu. Kardeş Matbaası, 1964, Ankara, isteme adresi: Dost Yayınları, Rüzgârlı Sokak Ove Han Da. 4 - Ankara, Fiyatı 3 Lira. ÇARK Oyun. Yazan: J.P. Sartre. Çeviren: Tahsin Saraç, Oyunlaş- tıran: Raik Almaçık (o Toplum Yayınları 5. Ankara Basım ve Ciltevi, 1964, İsteme adresi: Toplum Yaymevi, P.K. 176-An- kara, Fiyatı 200 Kuruş. ağda en çok görmek istediğiniz nedir? İşte Ünsel, size onu anlatıyor. Notlar panoramik değil, içinden yaşanılarak, yer yer de dinlenilenlerle efsanelerle beslenilerek verilmiş. oBu bakımdan apayrı bir özellik taşıyorlar. "Anadolu Çizglsi"'ni burada özet- lemeğe elbette ki imkân yok. Ancak, okuyup bitirdikten sonra, şöyle gözle- rinizi yumacak olursanız, kafanızdan renkli, bir şerit, bir kilim, bir hah geç mektedir. Hanlar, hamamlar, çeşme- ler, yatırlar, tekkeler, saraylar, bah- kaplıcalar, kilimler. kahveler... Herşey, herşey var ünselin kitabında, Ünsel Anadoluyu gerçekten çok se- viyor. Bunu, yaşadığı konulan sami- mi bir dille anlatışından anlıyoruz. Gezi notlarının moda olduğu şu son yıllarda, Ünselin "Anadolu Çizgisi"- nin okuyucuyu tatmin edeceği rahat- lıkla söylenebilir. Hernekadar kendisi, kitabın başında "yazmak, bir çeşit kur tutanaktır" demişçe de, Anadoluya tutkun Ünselin geziden de, böylesi notları yazmaktan da kurtulacağı sa- nılmamalıdır. "Anadolu Çizgisi", herkesin zevk- le okuyacağı bir kitaptır. Hele turizm dâvasına önem verilen oşu günlerde Ünselin hizmeti hiç de küçümsenile- cek bir hizmet değildir, H.K.