2 Ekim 1964 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 21

DÜNYADA OLUP BİTENLER Hindistan Ekmek kavgası Hindistandan gelen haberler, dünya- nın bu dev fakirinde bir aydır ö- nemli iç huzursuzluklar belirdiğini gös termektedir. Görünüşe bakılırsa, bu huzursuzlukların başlıca nedeni, Hin- distanda bu yılki ürünün yetersiz ol- ması yüzünden doğan büyük açlıktır, Fakat hint olaylarını daha yakından izleyenler, bunların altında daha de- rin bazı etkenler yaktığını belirtmek- tedirler, Hindistanın bugün karşıkarşıya bulunduğu en önemli güçlük, hiç şüp. hesiz, Nehrunun ölümünün ortada bı- raktığı boşluktur. Hindistanı o bağım- sızlığa götüren bu büyük lider, bütün hintliler tarafından sayılıp seviliyor- du. Onun ölümünden sonra, değil yü- zü aşkın ırk ve dili barındıran Hin-, distanda, kendi partisinin içinde bile önemli o parçalanmalar (başlamıştır. Kongre Partisinin Nehrunun yerine başbakan seçtiği Bahadır Lal Şastri, şimdiki halde, bu parçalanmaları gi- derecek lider olarak ogörünmemekte- dir. Bir kere, iş başına geldikten son- ra kötü bir talih eseri geçirdiği kalp krizi, Şastriyi işleri sıkıca ele almak. tan alakoymuştur. İkincisi, devlet dai- relerinde Nehru devrinde suyun yüzü- ne, vurmayan suistimaller, onun ölür müyle birlikte muhalefetin parmak do- ladığı ve Kongre Partisi içinde büyük gürültüler yaratan bir konu olmuştur. Orissa eyaletinde yapılan suistimaller tahkikle görevli Hindistan başsavcısı H.N. Nandanın bir geceyarısı evine giren dört kişi tarafından boğularak öldürülmesi ve bu olayın suistimallere ismi karışanlar tarafından düzenlen- diği söylentilerinin yayılması, Şastri- nin durumunu oldukça sarsmış obu- lunmaktadır. Nihayet, hint komünistlerinin de Nehrunun ölümünden bu yana devam- lı kuvvet kazanmaları, Şastrinin baş- lıca dertlerinden bir başkasıdır. Koca hint ülkesinin güney - doğusundaki Kerala eyaletinde olup bitenler, bunu açıkça ortaya koymaktadır. Bundan bir süre önce Keralada yapılan mahal li seçimlerde komünistler büyük bir başarı kazanmışlar ve eyalet meclisin deki çoğunluğu ele geçirmesini becer- mişlerdir. Fakat Şastri bu başarı kar- şısında hareketsiz durmamış, Anayasa nın hükümlerinden faydalanarak Cum AKİS, 2 Ekim 1964 hurbaşkanı Radharishahanın imzasını taşıyan bir kararname ile, Kerala se- çimlerini iptal etmiş ve yönetimi tek- rar eyaletin Kongre Partisi lideri Ra- man Sankara vermiştir. Fakat bu dav ranışın hint komünistleri üzerinde çok kötü bir etki bıraktığına hiç şüphe yoktur. Yağmur ve politika Bütün bunların üzerine bir de açlık eklenince, Şastri şimdi çok güç bir durumla karşıkarşıyadır. £ Açlıkla ilgili gösteriler bir aydır Hindistanın büyük şehirlerinde bütün hayatı dur durmakta, halkla polis arasında ça- tışmalara yol açmaktadır. Bu haftanın başında alınan haberlere bakılırsa, son gösteriler sırasında Orissa eyaletinde yüz kişi yaralanmış, Bihar eyaletinde de iki kişi ölmüştür. Polisin giriştiği şiddet hareketleri bütün Hindistanda büyük bir tepki yaratmış bulunmakta- dır. Hindistanda bu yıl karşılaşılan aç. lığın nedeni, yıllardır görülmemiş şid detli yağmurlardır. Bu yağmurlar eki- nin büyük bir kısmını alıp götürdük- leri gibi, yüze yakın insanın ölümüne de yol açmışlardır. Geçen pazar günü sellerin götürdüğü insan sayısı otuz se kizdir. Ekinin büyült kısmı sellerle gi- dince zaten yetersiz olan stoklar ça- bucak eriyivermiş, hububat in birden yükselmiştir. Bu durum komü nistler tarafından bütün hint ekono- mik düzeninin tenkit edilmesine yol açmaktadır. Gerçekten, bütün dünya komünist partileri gibi hint komünist partisi de Moskova ile Bekin arasında bölünmüş olmakla beraber, her eğilimdeki hint komünisti hükümetin ekonomik davra- nışım acı acı eleştirmekte, muhale- fet partilerinin çoğu da onlara katıl- maktadır. Hattâ, Kongre Partisi için- de bile hükümetin ekonomik politika- sını beğenmiyenler giderek çoğalmak- tadır. Bunların büyük bir çoğunluğu, hükümeti, ikinci beş yıllık plânda bü- tün ağırlığı edüstriye vererek tarımı bir kenara itmekle suçlamaktadır. Oy- sa Hindistan, tarihinde pekçok defa kıtlık yıllan geçirmiştir ve tarımı Ö- nemle teşvik etmek zorundadır. Mu- haliflere göre hükümet, Amerikadan alacağı buğday yardımına güvenerek, tarım alanında hiçbir olumlu oadım atmamaktadır. İşbaşına geldiğinin dördüncü a- yında, Şastri, çözümü birbirinden güç birçok mesele karşısındadır. e Bunları serinkanlılıkla ele alıp çözmesini be- cerebilirse, Hindistan, tarafsız ülke. ler liderine yakışan bir duruma gele- bilir. Aksi halde, bu koca ülkede çı- kacak bir anarşinin sonuçlan da bü- yük olacaktır. A.B.D. Kolombun yumurtası "Eğer biri Amerika Birleşik Devlet- leri Başkanını öldürmek isterse, bu hiç de zor bir iş olmasa gerek. Bü- tün yapılacak şey, bir dürbünlü tüfek alıp onun geçeceği yol üzerinde yük- sek bir binaya çıkmak... Ondan sonra- sına kimse engel olamaz." Bu sözler, Başkan Kennedynin ö- lümü üzerine, dununu savunmak için bir polis görevlisi tarafından söylen- miş sözler değildir. Bunlar, bizzat. Baş kan Kennedy tarafından, 22 Kasım 1963 sabahı, yani öldürülmesinden bir- kaç saat önce söylenmiş sözlerdir. San ki Tanrı, zavallı genç lidere başına gelecekleri önceden bildirmiştir. Başkan Kennedy'nin tarih (o bo- yunca anılacak bu sözleri, bu hafta- 21