24 Temmuz 1964 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 19

bu yatırımı kendisinin yapacağından kullandı. ün 600 milyon dolarlık bu yatırım için hiç yoksa 6 milyor Türk lirası sağ- lamak lâzımdı. Ayrıca 6 milyar liray- la da iş bitmiyordu, 6 milyar türk lirası bulunacak, sonradan bunun kar- şılığı dövizin temini de gerekecekti. Bütün bu işler TPAO'ya anlatıldı. Fakat ilgililerin ağzından peygam- ber" kelimesini almak kaabil olama- dı. "Nuh da Nuh!.." diyen TPAO idarecileri, bu yatırımın yüzde 75'ini kendileri vereceklerini, gerek kalan yüzde 25'i de yabancı sermaye olarak dışardan sağlayacaklarını. İleri yorlardı. yamayacağını - dış finansman bakı- ından imkânsız bir duru Tzet- mekteydi. Zira 0 mil doların yüzde 25'i olan 150 milyon d recek kapasitedeki firma, bu işe yüz- de 25le iştiraki ticari itibar bakımın- dan mahzurlu addetmekte ve girme- meyi tercih etmekteydi. Nitekim bütün bu ka anlatılmasına rağmen. A.O na etmek kaabil olamadı ve midi üç yıl geçmesine rağmen Türkiyede Petrol Kimya Sanayii kurulamadı. Son olarak bu işle ilgili mahiyette Amerikaya bir turistik (!) gezi tertip- leyen T. idarecilerinin O, oradan da eli bağ döndükleri dır anlaşılmakta- Neticenin ne olacağına gelince teklifi yapan yatırımcı firmaya nun sermaye koymak teklifinde bu- ilk lunacakları sanılmaktadır. Eğer fir- ma bu teklifi kabul ederse o zaman kopacak pandomimayı merakla bek- lemek lâzımdır. Zira TPAO 600 mil- yon doların hiç olmazsa yarısı olan 3 milyar lirayı verebilse bile buna tekabül eden dövizi Türkiyenin sağ- layabileceğine kimse inanamamakta- dır. Evdeki bulgur çarşıdaki pirinç Böylece 10 para masrafa girmeden, dışarıdan da döviz sağlamak şar- tıyla kurulabilecek muazzam bir te- sis, bi türlü realize edilememekte hâlâ Bulgaristandan amonyak, Ma- caristandan ,veya Polonyadan ya dâ lamelden bilmem ne maddesi ithal edebilmek için avuç dolusu döviz sar fiyatı devam edip gitmektedir. PEVA'nın yaptığı etüdler arasında daha bir sürü enteresan iş vardır. Me selâ televizyon tesisi kurmak için in- celeme yaptıran bir firmaya, türk pi- yasasının bu iş bakımından rantabl ol- madığı, otomobil imal etmek isteyen bir firmaya da Türkiyede otomobili- mali yeri imalinin daha enteresan olduğu: bildirilmiştir. Burada işaret edilmeden Oo geçile- miyecek bir nokta da. AKİS okuyucu- larının . hatırlayacakları gibi. sü- tunlarda her iki imalât kolunun da türk piyasaları için enteresan olma- dığının ısrarla belirtilmesidir. Demek ki siyasi gayelerden hareket edilme- dikçe ye sadece ekonomik faktörler hazarı dikkate alındığı zaman, birbiri ile hiç bir ilgisi olmayan kimseler veya müesseseler tarafından ve ayrı ayrı metodlar kullanarak yapılan in- celemeler, tamamen ayni sonuçlar ver- mektedir. GS c PEVA'nın yaptığı oçok entsaesan bir etüd de Türkiyede motosiklet sa- nayii kurmak isteyen bir firmanın ta- lebinin incelemesine müspet cevap verilmesi olmuştur Motosiklet imalâtının kârlı oldu- gunun bildirilmesi ilgili firmayı bir- müessesenin teknik e mali için hazırlıklara girişilmiştir. Önümüzdeki aylarda veya yıllarda Türkiye yerli motosiklet kullanmaya her halde başlayacaktır Anlaşılmaktadır ki türk piyasası daha bunun gibi ,bir ,sürü piyasa etüdü İŞALEMİ yapacak firmaya muhtaç bulunmakta- dır ama, bunun için iş adamlarının bu işin lüzumuna inanmış olmaları ve bu inançla da kurulacak (o büroların Ticaret Odasında emlak alım satı- mı ile ayni sınıfta mütalâa edilmeme- leri şarttır. AKİS/19