1 Şubat 1964 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 22

e Vergiler "Devlet malı.. ve domuz" Gesen hafta içinde piyasada en zi- yade konuşulan konulardan birisi de, vergi güvenliğini için, mükelleflere tarh olunacak vergi mik- tarlarının ilân edilmesi (o hakkındaki tasarı oldu. İş âleminin reddetmediği konu, memlekette yaygın bir şekilde vergi kaçakçılığının olduğudur. Bütün me- i atırım kam- vergi kaçakçılığının ne şekilde önleneceğinde toplanmaktadır. Hükü- metin, vergilerin ilânını düşünmesi de bir tedbirdir. Ancak, bu tedbirin sayımızda dokunulmuştu. çakçılığının önlenmesi için alınması gerekli tedbirlerin neler olduğu, n hafta içinde piyasada enine yuna konuşuldu ve başlıca mutabaka- ta varılan konuların şunlar olduğu görüldü: Evvelâ Türkiyede vergi vermek mükellefiyeti âmme vicdanında kabul edilmediği gibi, vergi kaçıran da ayıp- lanmamakta, hattâ yakalanmaması şartıyla -tıpkı eski İspartada olduğu gibi- bayağı takdir edilmektedir. U- zağa gitmeğe ne hacet, "Devlet ma- lı deniz, yemiyen domuz" şeklinde ya- rı şaka, yarı ciddi atasözlerimiz bile vardır o ilâmaşallah... urumda vergi vermenin vatani bir borç, buna karşılık kaçakçılığın büyük bir ah- lâksızlik olduğu terbiyesini okullarda bağlayıp radyoda, basında milletin kafasına iyice yerleştirmek lâzımdır. vet, bu bir terbiye meselesidir. Bunu şöyle bir misalle anlatmak lâ- zımdır : Asker kaçaklığı bizde en bü- yük ahlâksızlıklardan biri sayıldığı e Mu hastaneden rapor alarak o çürüğe çıkan bir çok gencin, köyünde ken- disine kötü gözle bakılmaması için şu- beye müracaat erek askere gitmek istediği bilinen vakıalardandır. türkün askerlik (o yapmamayı, yani vatan için canım vermemeyi na- mussuzluk telâkki etmesinden, şundan itibaren bu terbiyeyi almasın- dan ileri gelmektedir Terbiye dolayısıyla canını razı vermeğe olan insanların terbiye ile vatanı vermeğe alıştırılmama- sına imkân yoktur. Yeter ki tesirli ve için parasını mantıklı bir terbiye sistemi yürütül- sün... Bu bakımdan, Milli Eğitim Ba- AKİS/22 A L E kanlığına hakikaten büyük bir vazife düşmektedir. Bu işin belki bugün neticesi alına cak değildir. Fakat en fazla müspet so nuç bununla sağlanabilecektir ve bu husus katiyyen ihmal edilmemelidir. Gerçekler ve tedbirler önlemek bakı- Versi kaçakçılığını mından alınması gerekli ikinci tedbir, vergi dairelerinde çalışan me- mur kalitesini yükseltmek olmalıdır. Bu da evvelâ, maliye memuruna ve- rilmekte olan para ile bu memurun yaptığı işin mukayesesi ile kabil ola- bilir. Bunun için birkaç misal ver- mek yerinde olacaktır: 960 yılı itiba- riyle İzmirde 200 milyon lira vergi M İ cek veya 1,2 milyon lira maaş verile- rek senede 200 milyon lira vergi tah- sil olunacak!.. Bu, olacak şey midir? Bir başka misal olmak üzere, Ga- lata Vergi Dairesini alınız. Aşağı yu- karı ayni maaşları alan 120 memur 350 milyon lira vergi tahsil etmekte- dir. Vergisi kesildikten sonra 5 0 O lira maaş.. Memur çoluğunu çocuğunu yetişti- recek, yiyi ce devlete dua edip, vergi tahsili vazifesine devam e- decektir. Bu, olacak iş değildi Onun için, altı ay vergi Gimp de çalışan açıkgöz bir memur, ya üç derece üst maaşla bankalara geçmek- Maliye Bakanlığı paralar Paralar, tahakkuk ettirilmiş, buna karşılık 1 8 5 milyon lira vergi tahsil İzmirde mevcut 4 vergi dairesinde 200 memur çalışmaktadır. Demek ki yu- varlak rakam, her memur 1 milyon lira vergi tahsil etmektedir veya 200 memura ayda | 0 0 bin lira maaş veril- mektedir. Şu halde, memur 5 0 0 lira almaktadır. Yahut, yılda, izmirde vergi dairelerinde ça- lışan memurlara 1/2 milyon lira maaş verilmektedir. Şimdi insafla hesap edeniz, ayda 500 lira - hem de vergisi dahil - alan memur | milyon lira vergi tahsil ede- edilmiştir!- bozulmasın o aralar... te, ya da piyasada başlamaktadır. Geriye» lerinde kimler kalmaktadır? Çeşitli memurlar tabii... Fakat bunlar ara- sında epeyce bir rakamı enstitü me- zunu kızlar teşkil etmektedir. o Tabii buradabahsedilenenstitü, maliye enstitüsü değil, akşam kız sanat ens- muhasebeciliğe Maliye daire- titüleridir. Vergi tahsilatının artması ve yer- gi kaçakçılığının (oönlenmesi istenili- yorsa, işi evvelâ memur dâvası bakı- mından almak lâzımdır. Gelelim vergi dairelerine.. Ü zerinde durulması gerekli işlerden birisi de, vergi dairelerinin durumu-