11 Mayıs 1963 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 23

I Kitap okudum Adı: 54 Yıl önceki İşçi Hareketler Türü: eleme Yazarı: Hüseyin Avni Şanda. Yayınevi: Evren Yayınları, İstan- bul 1962, Günün Konuları serisi 2. Baskı: Tan Matbaası, 30 sayfa, 150 kuruş. Konu: İlk defa 1035 yılında, "1908 de Ecnebi sermayesine karşı ilk kal- , Türkiyede- kı ilk grevleri anlatmaktadır. Meşrutiyetin ilân edildiği ve mem- leketimize nisbi bir hürriyetin geldi- gi 1908 yılında Adanadaki pamuk is- çileri, Zonguldaktaki maden işçileri ve Anadolu - Rumeli demiryolları memur ve işçilerinin giriştikleri ve kısa zamanda, o zamanki hemen bü- tün Türkiyeyi içine alan grev hare- ketleri, aradan bu kadar yıl geçtik- ten sonra ibretle okunmaya değer olaylardır. Daha o zamandan, batılı anlamda haklarını korumak için gre- ve başvuran işçilerin gösterdikleri ol- gunluğun sayısız örnekleriyle dolu o- lan kitap, tarihi bir inceleme olarak, bu konularla ilgili olanların mutlaka okuması gereken bir kitaptır. Beğendiğim: karşı ilk direnişler", de işçi tarihine kısa bir bakış", "Maden ocaklarında çalışanlar", "De- miryollarındaki sömürme şekilleri", "1908'deki grevler nasıl başladı, na- "Tabancı kapitalizme "Türki sıl yapıldı?", "1908 (grevleri nasıl bastırıldı", “İşçi hareketlerine karşı kanunlarda yapılan o değişiklikler", "Yerli kapitalizmi kalkındırma, çaba- ları" ara başlıklarını taşıyan kitap gerçek bir ilmi araştırmanın gerek- tirdiği bütün ciddiyeti taşımaktadır. Temenni edilir ki, Hüseyin Avni Şan- da tarafından otuz sayfaya sığdırı- lan bu konu, tekrar ele alınarak, çok daha etraflı bir şeklide, en ufak ay- rıntılarına kadar türk kamuoyuna yeniden verilsin. Sonuç: "Türkiyede 54 Yıl önceki İş- çi Hareketleri" adlı kitap, sadece iş- çi konularıyla ilgili olanlar değil, her aydın tarafından okunması gerekli bir kitaptır. İlhami SOYSAL AKİSÇİLER SİZİN ( İÇİN GÜRDÜLER, DİNLEDİLER, SEÇTİLER Kitaplar Günümüz Fransız Şiiri: Şair Tahsin Saraç, bugünün fransız şiirini temsil eden on şairin -Guillaume Apollinai- re, Jules Supervielle, Saint - John Perse, Blaise Cendrars, Pierre Rever- dy, Paul Eluard, Philippe Soupault, Jacgues Prevert, Reni Char ve Yves Bonnefoy. eserlerinden yıllardır bü- yük bir emekle çevirdiği örnekleri, Dernek -bugünkü adıyla Halkevi Yayınlarının 7. kitabı olarak çıkardı, En yaşlısı 1880 -Apollinaire-, en gen- ci 1923 "Bonnefoy- doğumlu bu on fransız şairini eserlerinden birkaç örnekle türk okuruna tanıtmağa ça- lışmak, doğrusu büyük cesaret işi. Ama Tahsin Saraç, ne yaptığım bi- len bir kişi. Şiirin, aslındaki güçle çevrilemiyeceğini söyleyen Saraç, bu büyük yük altına, sadece, adı geçen şairleri kendi dillerinden izleyeme- yenlere, hiç değilse fransız şiirinin havasını koklatmak için girdiğini iti- raf etmektedir. Güzel bir dil ve bü- yük bir sanat çabasıyla hasırlanmış olan "Günümüz Fransız Şiiri" adlı eseri, fransız- şiirinin ustalarını, şöy- le böyle de olsa, tanımak isteyenlere salık veririz. Ankara Halkevi -eski adıyla Türk Kültür Derneği-, böyle bir eseri yayınlamakla, büyük bir hizmette bulunmuştur. Yokuşa Doğru i Suut Kemal Yetkinin deneme ve eleştirmeleri. Dernek -bu günkü adıyla Halkevi- 8. kitabı. Deneme ve eleştirinin zor- luğunu belirtmek için olsa gerek, Su- ut Kemal Yetkin, muhtelif zamanlar- da yazdığı deneme ve eleştirilerini "Yokuşa Doğru" adı altında bir ara- ya getirmiş. Doğrusu, iyi de etmiş. Beğenilsin veya- beğenilmesin, çeşit- li konulardaki görüşlerim topluca o- kumakta elbette ki fayda vardır. Altı Kardeşleri Masal ustası şair O- guz Tanselin bu nefis kitabı 1962 yı- lında Dost Yayınları arasında çık- mıştır. Kapağını Güngör Kabakçının yaptığı bu güzel masal kitabı, çocuk- larını kötü kitaplardan kurtarmak is teyen ana Oo babalara özellikle salık verilir. Güzel türkçe, tatlı bir anla- ttım, sağlam bir masalddünyan... 1962' Yayınlarının. de ikinci baskısı yapılmış olan "Altı Kardeşler" çocuklar için en güzel ar- mağandır. (Dost Yayınlan, Rüzgârlı sokak, Ove Hanı Daire 4, Ankara) Yedi Devler: oYine Oğuz Tanselin 1960 yılında İstanbul Kutulmuş Mat- baasında basilmiş nefis bir masal kitabı. Kapağını Metin Eloğlunun, yaptığı "Yedi Devler", o çocukların belleğine iyiliği, doğruluğu, güzelli- ği, sevgiyi- rahatlıkla (yerleştirecek bir eserdir. Memleketimizde kitabı sıkıntısı çekenlere, teyenlere salık verilir, (Posta Kutu- su 3, Konya) Sergi Esirkuş: Başarılı resimleriyle tanın- mış olan Mustafa Esirkuş, son yıl- lardaki çalışmalarını 3 Mayıs 1963 Cuma günü Ankarada, Güzel Sanat- lar Galerisinde sergiledi. Açılış günü- ne tanınmış sanatçıların katıldığı ser- gide, Esirkuşun kişiliğini yansıtan e- serler bulunmaktadır. Türkiye halkı- nın hüznünü ve yalnızlığını çok iyi tanıyan Esirkuş, eserlerinde özrellikle bu yönden başarılı. o Sanatseverlere, kişiliğini bulmuş sanatçı Esirkuşun bu sergisini görmelerini salık veri- riz. (Ankara, Yenişehir Postahanesi yanı, Güzel Sanatlar Galerisi). Sergi, 18 Mayısa kadar açık kalacaktır. XXIV. Devlet Resim ve Heykel Ser- gisi: 3 Mayıs Cuma günü Ankarada Arkeoloji füzesinde açılmış olan XXIV. Devlet Resim ve Heykel Ser- gisi büyük bir ilgiyle izlenmektedir. Tanınmış sanatçıların eserlerimi bir arada görmek- isteyen sanatseverlere bilhassa salık verilir. Sergi, Hazira- nın ilk haftasına kadar açık kalacak- tir, Bedri Baykam Resim Sergisi: CHP. Adana milletvekili Suphi Baykamın altı yaşındaki oğlu Bedri Baykam, 117 parçadan ibaret çalışmalarını 10 Mayıs Cuma günü, Ankara Sanat Sevenler Kulübünde sergileyecektir. Altı yaşındaki bir çocuğun resme yö- nelişini ve ortaya koyduğu örnekleri merak eden sanatseverlere, (Bedri Baykamın sergisini görmeleri salık verilir. Sergi 20 Mayısa kadar açık kalacaktır. AKİS/23