17 Kasım 1962 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 20

SANAYİ şirketin kurulması gerekti. Şirketin 600 milyon liralık sermayesi (o bulu- nacaktı. 600 milyon lira! Bunun ö- zel sektör tarafından teminine (oim- kan bulunmadığı derhal görüldü. Yapılacak olan, devletin İkinci oDe- mir - Çeliki başta finanse etmesi, on- dan sonra aradan çekilmesiydi. Şir- ket, bir amerikan teşekkülü olan Koppers Associates, Türkiye İş Ban- kası, Türkiye Denilir ve Çelik İşlet- meleri Umum Müdürlüğü (Kara- bük); Sümer Bank Umum Müdürlü- gü ve Ankara Ticaret ve Sanayi O- dası arasında kuruldu. o Şirkete her biri 500'er liralık 1 milyon 200 bin hisse senedi çıkarmak yetkisi veril- di. Bu sermayenin 306 milyonunu Bunun 129 milyon 600 bin doları A. I.D.'den alındı. 20 milyon dolar Av- rupadan sağlandı. Chase Internatio- nal 5 milyon dolar verdi. o Yabancı ortaklar da 14 milyon dolar koydu- lar. 234 milyon dolar maliyetten ge- ri kalan 65 milyon dolar karşılığının Türkiyeden temin edilmesi gerekti. Kollar sıvanıyor nanılmaz hayalin mali kısmı ger- |. Şirket derhal faaliyete geçti. (o Tesisin plânlarının, projele- rinin yapılması, mühendislik ve mü- şavirlik (o hizmetleri, satın almanın bir kısmı 100 milyon dolarlık iki mu- kavele ile Koppers'e verildi. o Erde- mir yedi kişilik bir heyet kurarak Mithat Üler tahmil tahliye ameliyesine nezaret ediyor iş bilinince Türk Hazinesi taahhüt etti. 99 mil yonu türk özel sektörüne arzolundu ve kısmen taahhüt edildi, 195 mil- yonu amerikan özel sektörüne arzo- lundu ve bunun 126 milyonu taah- hüt edildi. Ancak anlaşmaya, Ha- zineye ait 306 milyonluk hissenin ye- di sene içinde türk özel sektörüne devri mecburiyeti kondu. Böylece türk özel sektörü 600 milyon liralık sermayenin linde Obulunacak, resmi makamlar aradan çekilecektir. Şirket, ilk elde 169 milyon do- larlık dış finansman imkânı sağladı. AKİS/20 kılıç kuşanılır 31 milyon dolarlık malın Amerika- dan, 20 milyon dolarlık malın Avru- padan mübayaası için harekete ka- tıldı. e Tesisin azametini bir omisalle anlatmak kabildir: | İkinci Demir Çelik için dışardan imal edilmiş 200 bin ton mal gelecektir. e Türkiyede- ki bütün diğer mevcut sanayi tesis- lerinin -baraj, azat sanayii, çimento, şeker, v.s.- topu için bunun ancak yüzde 75'i gelmiştir. e Ereğliye sade- ce 33 binton yüksek fırın tuğlası gelecektir. Bir yandan bu hazırlıklar yapı- lırken, diğer taraftan tesisin kuru- lacağı Ereğlide faaliyet başladı. In- şaat sahasının mesahası 2,5 kilo- metre karedir. Girişilen işin zorluğu ve istediği emek, dikkat derhal orta- ya çıktı. Her şeyin senkronizasyona bağlı olduğu, muhtelif dallardaki ça- lışmaların zaman bakımından o bir- birine uydurulması, koordine edil- mesi, hiçbir şeyin aksamaması Za- rureti bir dev gibi gözlerin önünde belirdi. Hesaplar, tesisin 1965 yılın- da faaliyete başlıyacağı esası rine yapıldı. En ufak gecikmenin ne müthiş zararlara yol açacağı her- kese anlatıldı. e Mallar dışarda imal edilecek, sonra orada gemilere yük- lenecek, bunlar burada tahliye edi- lecek, tesis sahasına nakledilecek, tesis sahası hazırlanacak, gelen mal- lar monte edilecek.. ve bütün bunlar yapılırken osaniye şaşmayacak, mi- lim şaşmayacak!. u, bugün Zr başarılmak- ta olan mucize Merkezdeki beyin irket, Ankarada Kızılayın arkasın- daki Balin Otelinin yanındaki bü- yük binada merkezini, merkez ser- vislerini kurdu ve derhal arı kovanı- şında bir türk, tecrübeli ve dinamik, enerjik, realist Daniş Koperdir. Ha- len Umumi Heyette oy hâkimiyetine sahip Kurucu Ortaklar (arasındaki bir anlaşmaya göre dokuz üyeden ü çü amerikalı Kurucu Ortağı, dördü türk resmi sektörünü, ikisi de türk ö- zel sektörünü temsil etmektedir. İda- re Meclisinde altı üyenin oyuyla her karar alınabileceğinden oy hâkimiye- ti türklerdedir. Umum Müdürlük için Şirketin bir talihi oldu. Karabükün Umum Mü dürlüğünü yapan ve orasını kendi yağıyla kavrulmakla kalmayıp tevsi- atını kendisi finanse edebilecek duru- ma getiren bir bilgili ve koordinatör yüksek mühendis, 48 yaşındaki Ce- vat Süberk bu önemli işin başına o- turtuldu. Cevat Süberk, bizde alışıl- mamış bir mekanizma kurdu. Tayin- leri kademeli olarak serbest bırak- tı. Otonom bir idare geliştirdi. Her- kes beraber çalışacağı personeli biz- zat seçmekte, bir üst makama tek- lif etmekte, uygun bulunursa almak- tadır. Böylece, "dış tesirler" as- gari hadde indirildi ve Şirkete devlet teşekküllerinin personel ( politikasın- dan apayrı bir hüviyet verilebildi. Şirket bir özel teşebbüsün verim esa- sına uygun şekilde çalışmaya başla- dı. Bundan sonra, bütün işler derhal yerli özel teşebbüse ihale edildi ve ihalelerde de katı ölçüler bir yana bı-