8 Eylül 1959 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 24

3 İN £ Hastalıkla B Şeker | ıem:n ğ ilerledikçe bâzı haslalık- ealnlusı tadild Fakual ye- 4uğı - dxhwıt * aksine, he- kamlık ilerledikçe — artn *ıx Nün sevibdi hiç ŞdphCS' r nas artması diye izah edilen bır hastalık- Üt Burada, şeker deyince D, P. İkti- darının fabrikalarıyla övtüuüdüğü o be- “glucide” adı verilen gıdaların ana maddesidir. Glucose, sâde şekerli gıdalarda değil, lezzctll taltlı olmayan sebzeler- de, ekmekte Ve unlarda da mevcuttur. Gıdalar bilindiği gıbı b'ıtha üç grup unlar kar- ve nebati nt ve vitaminleri de eklemek Jâzım- dır. bilgiyi edindikten sonra şeker h'mta.lı*ımn daha ilml bir tarifini yap- a sinden ileri gelen bir beslenme bozuk- luğudur. Vücut, şekerden ne kadar az istifade edebiliyorsa, diyabet o kadar rdır. Yaşlı erkek hastalığı H eker hastalığına kadın ardan çok '» erkeklerde rastlanır. En müsait çağ, elli yaştan sonrasıdır Fakat ka- dınlarda, gençlerde ve hattâ cocukıar- da da. seyrek bile olsa, şeker hastalığ Örülür. Hastalığın başlıca bclırtilerl çÇOK yeme -p e-, çok su içme- ederler. Bazan da bu belirti!er ön plân- hekımm karsıqına ka'!zren taban delinmesi -mal pe ant-. görme bozuklukları. katarakt, rctınit sekeüel bozukluklar, koroner tıkanma tansivyan viileee'mael da- mür se'—tlesmesı parmaklarda tekrar- layan dolamalar, ziddetli zayıflama bunlar arasında sıvılahı]îr Böyle du- rumlarda yapıla idrar ve kan muayenesi hastalığın derhal tanınma- sını sağlar 24 Şişmanlıkta rekor kıranlar Şeker hastalığına dâvetiye Kanda şeker ı) ıyabeuı hastalarda vücuda. yara- mıyan, ve adalelerde depo edilmtiyen, bmktı- rilemiyen ve dokularda yakılım ıyan şeker, kanda artar ve atılmağa başlar. Şu haldı ayenesinde litrede 3-5 gramdan 50- 60 grama ve daha fazlaya kadar se- ker bulunması bu hastalığın tanınma- sına ya ardım eder. Fakat bu da kâfi i Ayrıca bir kan muayenesi yaparak şekerin kandaki sevıyesmi de öliçmek lAzımdır Buna “gly- cemie” tâyin ve muhtelif usuı'crle yapılır Normal olarak ıdrar- r bulunm: sı lâzımdır. daki mıktarı lıtrede 1 1.20 gram ara- sında olmalıdır. 1,35'i aşması hastalık belirtisidir. Bâzan Jlitrede 4-5 grama kadar yükselebilir. Ensülinin rolü Xînm—al bir organizmada gıdalarla Valâ ığımız karbonh idratlar midede ve barsaklarda medilerek en kü- cük parçalarına ayrılır ve glükoz ha- Hinde barsa ozasından söÖ! - lerek kana k:ıı-ışır. Kıl dam. arlarla do- ku hücrelerine ulaştırılır. Bu hücre- lerin vazife görebilmeleri için şekere ihtivaç vardır. Şeker, bilhassa adale- ler hizasında yanarak kaloriye çevri- lir. Vücudun ihtiyaçından fazla olanı da gene kan damarlarıyla adalelere d e edilir, stok yapılır. sekline “glvcogâne” denilmektedir. İh- tiyaç halinde bu depolardan glyeogâne tekrar «lükoza çevrilerek kana dökül- mekte ve dolaşımla dokulara ulaştırıl- maktadır. Bu mekanizma Claude Ber- nard tarafından keşfedilmiş ve “Gloy- cogenie” ismi verilmistir. Bu mekaniz- ma neden bozuluyor? Bunun sebebi, karnın içindeki pankreas dediğimiz be zenin yolunda lşliyememeqıdir Bu be- zeden ens’uhn denilen bir horm: krea dar ensülin yapamaması lığına sebep olmaktadır. Ensülin hem glükozun karaciğerde glycogene ha- yetmezliğidir. Peki, bu pankreas yet- nvezliğini yaratan nedir? Bâzıları di- yabetin irst olduğunu hattâ familyal duğunu ve bir aılemn bırcok fertlc- rmde görüldüğünü söylerler. T ten 100 diyabethden 30- 40'ımn ailesm— de, » babasında ve ecdadında bır diyabetlı buhmduğu tesb.t edılmış- tir. O halde diyabetlilerin çocuklarına çok dikkat etmek ve onları erken ola- rak korumak lâzımdır. Bu da hareket- siz bir hayat Şi rına mân - ak, şismanlamalarını önlemek, sil- ralimantasyondan sakınmakla n - ün er şekli tehlikelidir. Spor yapanlarda, yol yürüyenlerde ve bu suret! tıe form muhafaza edenlerde diyabet pek gö- rülmemektedir. Tersine olarak elli ya- şını aşmış. aktivitesini kaybetmiş 0- lanlarda daha çok rastlanmaktadır. Kadınlarda gebelik ve bunun doğur- duğu hormon düzensizlikleri de diya- betin bir sebebi olabilir. Şu halde ge- be kadınlara sık sık idrar muaveneleri yaparak ayrı bir ihtimam göstermek lâzımdır. Bâzı anlar da -meselâ sifiliz, kabakulak.- diyabetı orta_va cıkara'bilir Hastalığın oluşunda. he- ve sinir sistemi bozukluk- larımn da bllyük rolu vardır. Damarlara dikka iyabetin en ehemmiyetll îhtl!âtlı- r dolaşım istem ASSA alkan da.marlarmda z rü r. Hasta.— AKİS, & EYLÜL 1959 w W'--ı—v a İ î ç ı