lerinde bulunmuşlar, ben onları takip etmiş olu- yorum. "1897 Yunan harbini Sivasta takip ettik. Ab- dülezel Paşa, Termopil geçidi, Domeka savaşı, rüyalarımıza girer, merak ve heyecanımız yü- reklerimizden taşardı. "Mülkiye İdadisinin beşinci sınıfını bitirdik- ten sonra Istanbula geldim, yani babam getir- di. Mühendishane İdadisine -topçu mektebi lise- si- kabulüm için müsabaka imtihanına girdim. Mektebe alınan 12 kişinin arasındaydm. Sonra sınıfımız İradei Seniyeyle kabul edilenlerle be- raber 20 kişi kadar oldu. İdadi senelerim iyi geçmiştir. Askeri Rüştiye üzerine bir sene mül- iye İdadisinde bulunmak, sonraki tahsilime 'beni hazırlamıştı. İdadiyi en başta değil fakat iyi dereceyle bitirdim. Topçu harbiyesi sınıfla- rım daha iyi geçmiştir. Artık hep sınıf başın- daydını. 1903 de teğmen olduk. Rumelide ayak- lanmalar olmuştu. Geniş hareketler olacak, bel- ki harp çıkacaktı. Piyade, süvari ve topçu, Har- biye son sınıflarını, acele çıkarmışlardı. O za- mana kadar hususi ve umumi İmtihanlarda ka- zanılan notlara göre şahadetname vermişlerdi. İyi bir dereceyle teğmen oldum. Yaşım 19 Aske- ri mesleğim Sahra Topçusu. O zamanki usule göre Harbiyeden çıkanların baş taraftakileri Erkânıharbiye namzetliğine ayırırlardı. Bizi de ayırdılar. Pangaltıda Erkânıharbiye sınıf- larına gittik. Topçu harbiyesindeki hocalarımı umumi olarak hörmetle yadederim. Bizim o za- manki harbiyelerimiz lise ile meslek öğretimini beraber yapan müesseselerdi. Meselâ harbiyede gördüğümüz Fizik ve Kimya, hergün tecrübe malzemesi tamam olan bir liseden daha zayıf- tı. İyi öğretmen ve kâfi tecrübe malzemesi ve hocanın meşgul olabileceği mahdut sayı olur- sa, bugünkü liselerimiz çok verimlidir. İyi lise tahsili görmek insanların meslek ve kültür ha- yatında daima tesirini hissettiren bir unsurdur. Harbiye birinci sınıfa memleketin muhtelif kö- şelerindeki Askeri İdadilerden talebe gelirdi. Her idadinin talebesi İmparatorluğun bir husu- sıyetını gosterırdı İlk seneler talebenin birbiriy- le geçinmesi büyük meseleydı Teneffüshanede her idadinin ayrı oturma yeri vardı. Hiç yoktan alınganlık olur ve topluca kavgalar çıkardı. İs- tanbullular hem aracılık ederler hem hepimizle eğlenirlerdi. Son seneye doğru geçimsizlikler- den hiç eser kalmazdı. Harbiyedeki talebe haya- tı ilk günlerin yadırgamalarından sonra bütün ömür devam eden sıcak sınıf arkadaşlığı ruhu ile hitam bulurdu. Sonraları muhtelif Harbiye- ler de açıldı. Büyük bir kaynaştırma hayatı ek- sik kalmış idi. Buna Sarayın İstanbulda çok taşra talebesi kalabalığı istememesinin sebep olduğu söylenmiştir. Herhalde eski hal İmpa- ratorluk için çok faydalıydı. İSMET İNÖNÜ (Bu hatıratın her hakkı mahfuzdur. Kısmen dahi iktibas edilemez.) İsmet Bey Halıcoğlu Topçu Okulunda top başında (Okla işaretli olan) AKİS, 24 OCAK 1959