11 Mayıs 1957 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 15

(e B arn'daki toplantınını bir çok nok- talardan bizlm için, ehenimiyetli geçeceği muhakkaktı. Orta Doğu Ve Kıbrim hâdiselerinin son aylarda NATO üÜüyelerinin bil- 5 » mevzuunda takip et- tikleri çeşitli -ve hayli farklı « ha- rekel tarzı bizim bu konseye ehem- miyet — vermemizi — icabettiriyordu. l aşlangıcta hakikaten ehemmiyet: erildi. Fakat son saatlerde -hatta son dakikalarda- kararların bir iki defa yazılıp bozulması üzerine her yey tasarlandığından daha başka ve daha karış:ık Bir yol takip etli. Busbukanın Bonn loplaıılwın.ı Rİt- mehkten vazreçimesi üzerine, Stras- botrg ta Avrupa Koönseyine gitmese hazerlanan Diş İşleri Bakan “veki- l”nin dogruca Bonn'a gönderilme - sine katar verildi. Ethem Mende- resin Strasbourg'ta Avru pat- lamentosunda bir krmıışına yapacı- ğı bildirilmişti. Bundan 'azge çildi. SNon gişik yollardan yola çıkıldı. ce€le bir KLM uçağı bulundu. ve niyazla bir iki saat delegasyo- numuzun yetişmesi için — bekletildi. Zürleh'e — gidiyordu. rım celse “İspatiı vücut” eden D.ş İşleri bakan vekili ve yeni maiye- İ vasıtalarla derhal Bonn'a L. .. H 2 Bu —r—rı:ın(—ıllı yolculukta güve- nilen bir şey vardı: Paris delegas- uınıııııııııl.ın dalmi delege M. Ali Tiney ve ikt “kurmay” 1 Bonn'a ye- tişmek üzereydiler. Tecrübeleri, ya- bancılar nezdindeki tesirleri ve bil- hassa son iki yılda yaptıkları “in exvtremis” kurtarma — hareketleriy- Je Tiney ve Kuneralp; kafilemiz ve onU Aııkar.ulan takip islikra 1 edenler için Ve emniyet elemanlarıydı- * ncak basınımızdaki haber ve tef- #Sairlerin aksine Kıbrıs — mexelesi Bonn Konseyinde maharet Ve ısrar- la donduruldüu. Gerçi -gündemde Kıbrıs dâvası Orta Doğu ile bera- ber görüşülecekti. Fakat Orta Da- ğgudaf Fransızlar, Kıbrıstan da İn- gilizler hiç bahis açmağa niyetli görünmediler. Kıbrıs hakkında son Aylarda yeni hlr tasarı ortaya atıl- mişti: Üye etlerin garantisj altında Kıbrısı “mu.stakil" bir NA- tasarıyı daki formasyonu ve ruhi haleti ica- bı, bütün yabtığı Doğu — Akdenizde Ve Orta Doğuda barış ve sükün un- nıırlırınm bir an evvel yerleşmiesi- eden -fakat bunlara na- sıl ıarılacağmı bir türlü izah ede- miyen. Ve artık hakikaten klişe ha line gelen bir ikti demeçten iharet aldı. k Yunanlılar ise k(-n(lllvrinklndrn başka hiç bir hal lay- madıklarından ve kon haftalarda da çeşitli hâdiselerden dolayı cesa- ret bulduklarından bir zemin yoklu- masına bile teşebbüs etmediler. İn- giliz ve Fransızların malüm sebeb- lerden dolayı israrlı sükütlarından sonra NATO Konseyinde de Kıbhbrıs dAıası -bu defa da. höylece gömüt- dü g “ahut Süveyş Macerasından son- ra Batılı. Avrupa devletleri. Or- ta Doğudan bahis açmaya niyetli değHlerdi. Burada da NATO'nun Orta Doğu dosyasını —uuıııınak e- mektar Foster Duülles'a Bilhassa Kaıbrıs dâvasından hiç bahsetmemeğe #Hina eden State De- partement şefi Ürdündekl gelişine- Yi sahırla beklemek gerektiğini söy- ledi. Dünyanın en klütçük kralı ile en büyük uçak gemisi Forrestal'in “müşterek harekâtı” Amerikanın Orta Doğu siyasetinde yeni bir çiz- gİ olacaktı onn konseyi, Tüzüumundan — fazlı çabuk ve acelea geçiştirildi. cak iki giülne ve dört celseye sığdı- rılan bakanlar toplantısının asıl bhit- Yük dâvası Almanyanın birleşmesi ve Avrupada güvenlik idi. Böyle kıma zamanda hlc bir , dâvada-hele bunun gibi hayati meselelerde. hiç bir ciddi ndım atılmı_y acağına göre, nihai tebliğin büttüin iyimser ve ma- hirane ifadesine rağmen. tablatiy- le hemen her şey gene askıda kaldı. Hakikatte, — Bonn'daki — konsey Adenawer'in israrlı - tekliflerine bir son vermek için yapılmıştı.. — Adı- nayer, memleketimizde gittikçe za- yıflayan prestijint kurtarmak iç'n bir siyasi gösteri lüzumuna inanı- yordu. Batılılar da FAtlantisme"in şarıpiyonu olan ihtiyar Sansölyeyi deutekl mek için bu davete -niha- ihtiyacını hiz- Fakat tıllh Adenaver'e yaver gitmedi. NATO devletlerinin bakanları, muttehit. azimli bir Al- manya yerine çeşitli ihtilâflar ve ana dâvalarda şiddetli tartışmalar içinde kaynıyan ve bocalıyan bir Al- manya buldular. Bütiün rağmen Alman gençleri askerliği reddediyorlardı. : lâhlanmasına başvuran bu defa da -NATO toplantısından tam bir hafta evvel- Almanyadaki en kıiymetli atom âlimlerinin isyanı ile karşılaştı. Glttlkçe kuvvet ka- zanan se gvol k seçimleri kaldıra- cak görünen muhalif sosyal - denmkmîlar İne Almamu(lakı bu .mıştır k savaş obeikozundan azami derecede tatifade ediyorlardı. NAT:! onseyi Bonn'da işte bu acıklı tablo içinda açıldı Alman idarecilerinin ve Adnnnn- erin CDU — partisini ne keşmekeş icinde olduğunu nnlamak için bakanlarının son ikt üç aylık nutuüklarını dikkatle okumak küfi- dir. Adenaucr — Almanyanın birleş- mesi, tarafsızlık. nötralizm ve si- Tâhlannın hakkında eski — demeçle- rini unutturan, hele son haftalarda büsbütün tezatlar içinde gözüken nutuklar verip durdu. NATO'lu l& Dıeş İşleri Bakam tüslit gihi — görünen n no iİse birhirinden breeriksiz. bir- birinden acem; demeçlerin arka- sını bir türlü getiremedi. * ı; akat asıl inesele - Almanyanın birleşimesi dâavasıdır. Her iki Al- manya da bu ayrılığın istirabi 1- çindedir. Alman — birleşmesinin ça- relerji nelerdir?.. Bu sütunlarda ikı yıldır tekrarladığımız. gibi, Alman birleşmesine silâhlanma ile gitm hayaldir. Kaldı ki Alman milleti bu silâhlanmayı hâlâ reddetmekte- dir. Alman birleşmesi — beynelmilci plânda çözülecek bir muadeledir. Alman birleşmesinin yolu Avrupa- da güvenlikten, Avrupada güven- ilğin yolu büyük güçlerin silâh- tihardır. Değil Almanya men için bile artık yoktur. Son Süveyş macerası bunu iyice göstermiştir. Şu halde Alman birleşmesi için iki tarafın da fiatta uyuşacakları bir pazarlığa — giriş- mi yoldur... Ancak Alman birleşmesinin hir- çok devletler tarafından. hatta Do- gu —Almanyadak reylerinden çekinen Sansölye tara- fından bile arzulanmadığı bir haki- kattir. İngiltere. Alman sanayiinin rekabetinden ciddi surette endişe duymağa basşlamıştır. Birleşmiş bir Almanyamın kendisi için daha teh- likeli bir rakip olacağını bilmekte- r. Fransızlar ise, bütün — antimilltarist yanlara rıığmpn hlrleşnılş bir. Almanyanın Ti gü ların İimkân- sızlığına karşı da - olsa. çekin- mektedir. Bu Belçika ve Hollanda için de böyledir. âlman harp maki- nesinin dört yıl boyunca amansız sillesini yemiş Sııvu-tler İse haxım bir blokta birleşmiş ve — silâbjı bi tadırlar Almanyadaki NATO Konseyi —— Aydemir BALKAN protestanların | Almanyadan fena halde korkıııa'k- . H , AKİS, 11 MAYIS 1957 (