31 Temmuz 1954 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 10

DÜNYADA OLUP BİTENLER Avrupa Rusyanın planları vrupa meselelerinin halli" adını ta- A şıyan temcid pilavı Sovyet Rusya tarafından bir defa daha siyaset sof- rasına getirilmiş bulunuyor. Açıklan- dıgına göre Hindicini harbine Cenev- rede son verildiği günlerde Moskovada Rus makamları Amerikan, İngiliz ve Büyük Elçılıklerıne "Avrupa meselelerinin halli" için yeni bir kon- feransın toplanmasını teklif etmişler- dir Bu, İkinci Dünya Harbinin sona er- mesinden bu yana komünistlerin girış— tikleri "Sulh Taarruzları" ndan yenisidir. Bırakınız İkinci Dünya Harbinin so- na erdiği yılları şu son senelerde aynı evzuda Batı ile Doğu arasında tea edılen notaların haddi hesabı olmadıgı gibi, toplanan konferansları saymak i- çin de iki elin parmakları kâfi gelmez. Bu konferansların her biri Doğulu po- litikacılar tarafından propaganda — ve- silesi ittihaz olunmuş, adı ister Vi- şinski, ister Molotof, ıster Gromiko ol- sun egesi uzun uzun nu- tuklar vermekten ve nutuklarda — Ba- tıyı, bilhassa Amerikayı kötülemek- ten ileri gitmemiştir. Hiç bir anlaşma için zemin dahi bulunamamış, Avus- muahedesinin — üçyüze amamış, Pariste Pembe Sa ki toplantıl daha müsbe vermemiş, niha son Berlin konfe- ransı da f'ıyaskoyla neticelenmiştir. İşte Rusyanın, bütün dünyada hay- ret uyandıran teklifi bu son konferans ş, Moskova seneler se- ettiği Atlantik nesi -tenkid Paktına girmek istemiştir. Martta yapılan bu teklife batılılar elbette ki kanmamışlardır. Dışarıdan yıkılamayan binaların içerden tahrip olunması eski bir komünist taktiğidir. Üç Batılı devlet Mayısta Rus notasını cevaplandırmışlar ve teklifi reddetmiş- lerdir. Şimdi Ruslar yeniden teklifte bu- lunmakta meselelerinin hallı için bır yenı toplantı yapılmasını istemektedirler Talep, ne Amerikan, ne İngiliz, ne de Fransız başkentınde öyle aşırı bir ret, uyandırmamıştır. Zaten böyle bir teklif beklenilmekteydi. Hındıcını— de destekledikleri imkânını muşlardır ve bunu istismara çalışmak- tadırlar. Fakat Foster Dulles, haber duyulur duyulmaz gazetecilere verdiği bir de- reddedileceğinden emin olduğunu, zira Rusyadan teklif değil i - söylemiştir, ili Rusyanın toplanan bu konferanslarda çalışmala- AKİS, 31 TEMMUZ 1954 Mendes - kahramanları France Eden — Cenevrenin rı neticesiz bırakmak için hususi tak- tik kullandıklarım elbette ki unutma- mıştır. Doğunun bütün gayesinin, Avrupa Savunma Camiasının teşekkülünü ön- lemek olduğu bilinmektedir. Şımdı Mendes . France Fransada büyük bir kuvvet kazandığına göre bu camianın andlaşmasını, bir takım tadillerle de olsa Fransız Parlâmentosuna kabul et- tirmesi beklenebilir i s . France bu plânın en hararetli taraftarı olmaktan çok u- zaktır, fakat meclisten itimad istediği zaman sunduğu rapor şuydu: 1 — Hindicini, 2 — Fransanın ekonomik kalkın- ması, 3 a Savunma Camiası. Bunlardan birincisi gerçekleşmiştir. Fransa yeni Başvekili şimdi mese- lelerin ıkıncısine el atmıştır. Üçüncü nokta etrafında da tetkikler — yaptır- maktadır. Mendes . France Parlâmen- to tatile girmeden önce bunların hal- lini vaadetmış bulunmaktadır. meseleyi ele alış, hangi şartlar dahilinde tehir olunab lir? Bu suali evabı basitti Avrupa meselelerinin — halli için Dorl bir konferans toplandığı takdirde.. Za- man, parlâmentonun Başvekile — yeni bir muddet vereceği ve böylece Rus- yanın ele alınmasını hiç arzulamadığı Avrupa ordusu meselesinin sonbahara bizim tâbirle bir başka bahara — kalmasını kabul edeceği muhakkak. Ustelık, Hindicini belâsından kur- tulan Fransızların, bu işte kolaylık Rusların "artık" sulh taraf- tarı kesildiklerine inanmak temayü- lünde oldukları da bılınmektedır Şimdi, bilhassa Amerikanın teşvi- kiyle — zira Amerika — hâdiseleri ve Rusyanın gayelerini hisleriyle hareket eden Fran realist bir gözle görmek ımkanına sahiptir — Dörtlü konferans talebi reddedılirse komünist propagandasının ekmeğine yağ sürülmüş olacaktır. Fransız ko— munıstlerı Birleşik Devletlerı bir clefa daha "Barışı istememek", "Harbi tah- rik etmek" le suçlandirabileceklerdır. anın daistediği, bundan başka bir şey değildir Uzak doğu Hindiçinide mütareke Parıste Büyük Mıllet Meclisi olarak kullanılan, mermer sütunlarla süs- lü Palais Bourbon'un yuvarlak toplantı salonunda bir gün bir adam: — Beni Başvekil yaparsanız, 20 temmuza kadar Hindiçinide mütareke- yi temin ederim, Sonra ilâve etti: — Eğer o gece yarısına kadar te- min edemezsem, Adamın adı, erçi bir zam vekillikten de hafızalarda kalacak ka- dar gürültülü bir şekilde istifa etmişti ama ne memleket içinde, ne memleket dişında öyle büyük bir şöhrete sahip- ti. kimse kendisini yaman bir po- lıtıkacı olarak tanımıyor Buna rağmen Fransız Parlamentosu iddiayı kabul etti Fransa o sıralarda, bütün memle— ler tertipleniyor, Fransayı bisikletçiler le beraber dolaşmak üzere "İlânat ker- vanları" kuruluyor, gazeteciler, fotoğ- rafçılar sinema operatorlerı hâdiseden umumi efkârı günü gününe haberdar etmek üzere yollara düşüyorlardı. Mendes - France'ın iddiası, ikinci bir Fransa Turu oldu. Hındıçınıde harp tam 8 senedenberı temini için pek çok gayret, pek çok u rağmen, muvaffak - olunamamıştı. Mendes - France, 87 günlük bir mü- cadeleden sonra, sadece 3,5 saatlik bir rötarla iasını kazandı. "Ateş kes" anlaşması, avadettiği gece yarısından 3,5 saat sonra imzalandı. Fakat andlaş- 11