KÜLTÜR SAHASINDA BirSamur Kürk Hikâyesi EĞİTİM Bir Tecrübe ğer maarif — sistemlerinin esası « ğa göre mektep» ise, pek yakında — memleketimiz de bu vadide mık Kemal ve Hıdırlıktepe ilk okulla- nnda anormal zekâlı talebelere mah- sus sınıfların açılması için hazırlıklar bitmek üzere Bugün başlıca egitim davamız, okul- larımızdan — kâfi derecede randıman alamayışımızdır. fazladır. Anglo - S kik edilmiş, çareler bulunmuş, tatbiki- ne geçilmiştir. Harbin büyük tesirini görmüş olan İngiltere'de anormal çocuklari için de- ğişik tedrisat yapan bir çok okul mev- cuttur. Anormal çocuk nedir? Anor- mal çocuk ya fazla zeki, ya fazla geri çocuk demektir. Bunlardan geri zekâ- lılar için mükemmel bir mektep, Dart- ford şehrindedir. Burada yaşları 9-14 arasında olup ta zekâ seviyeleri 7-12 yaş arasında bulunan çocuklara fev- kalâde bir tahsil sağlanmakta ve iyi neticeler elde edilmektedir. Dartford' daki bu okul, sadece kız talebe almak- tadır. Çocuklara el işleri, dikiş, yemek, müzik ve az miktarda da matematik, dıl bilgisi dersleri okutulmaktadır Me- zunlara muhtelif sahalarda iş temin o yolda birer unsur yetiştirilmektedir. ni Turan ve Hıdırlıktepe ilk o- kullarında- açılacak sınıflar geri zekâ- ılara, amı emal ilkokulundaki ise ileri zekâlılara mahsus olacaktır. Ya bu sınıfların öğretmenleri? On genç öğretmen, bu çeşit tesisleri tet— kik etmek üzere Amerika'ya göni rilmiştir. Üniversite Columbia 200 Yaşında ek çok New.Yorklu için 1754 se- p inde «Gazette» de çıkan i- lân, gorunuşte fazla bir şey ifade et- yordu. Gazete, temmuz ayı içinde yenı bir kolejin açılacagını haber veri* yordu. — Kayıt günü gelince, sadece sekiz genç müracaat etti. O zamanlar tek bir binası dahi bulunmayan bu müessese, şimdi Amerikanın hem ta- lebe adedi (25 bin), hem de zengin- lik bakımından (113,589 —957.37 do- lar) dördüncü vaziyette olan Colum bia Üniversitesidir. Başlangıçta, or_ta— a ancak iman vardı. Bir de Yeni İn- gıltere bölgesinin merkezi New-York öyle bir üniversite için en münasip mevki idi. Colombia Üniversitesi bu sene iki füzüncü kuruluş yılını kutlamaktadır. ÜUniversite, hâlâ bütün kuvvetini ve hususiyetini içinde büyüyüp geliştiği 18 — Liselerden zayıf geliyorlar! — Orta okullar yetiştirmiyor! — İlk okullar sağlam bir temel kuramıyor' — Aileler çocuklarının çalışma- lariyla ılgılenmıyorlar her şeyi okul- dan Ortada bir, - kabahat diyemem - kusur var ki kimse üstüne almak istemiyor; ur " yukar- dan, Universiteden aşağıya atıla atı- la nıhayet ailelerin sırtına konduru- luyor. Hukumler pek umumidir; böyle oldukları için doğrulukları hayli su götürür. Fakat toptan yanlış veya isabetsiz sayılmalarına, da gözle gö rülen Vakıalar imkân bırakmıyor. e, yedi yaşına kadar çocuk— ları ılk mektebe hazırlayacak ektebi, çocuk bahçesi gıbı tesısler yoktur. erçi Ankara'da bunların pek güzel bir örneği varsa da tek çiçekle ne bahar olur, ne de bir bahçe yapılabilir. Çocuklar mektep çagına erişince- ye kadar evde, yetle -, ih- mal edilirler. Aıleler çocugun yedın— ci yaşım dört gözle beklerler. Bü- yüdükçe — afacanlaşan — çocuk evde adeta bir huzursuzluk unsuru olur. Bir defa mektebe başladı mı, ar- tık aile rahattır. Ondan sonra çocu— ğun oşa gitmeyen, - ve kökleri mektepten evvelki yıllara kadar u- zayanlar da dahil -, her halinden, her hareketinden mektep mesul tu- tulur. — Efendim, iyi yetiştirmiyorlar; çocuğun ahlâkı bozuldu! Bu da bazı aılelerın mektepler hakkında ulu ort hükümlerinden biridir ve çok defa haksızdır. İlk »kul eldekı program l M talimatnamelere göre Vazıfesını aza- mi gayretle yapıyor Fakat yedi yaşı- na kadar "eğitım bakımından pek az ihtimam görmü veya hi gör- memiş yüzlerce çocuğun her birinin en yüksek ayarda bir vatandaş nam- getirilmesi - imkânsız- dır. Bu, dünyanın başka memleket- lerinde de derece derece böyledir. Zaten ilkokulun vazifesi — çocuğu, ortalama vatandaş için millet ferdi olarak bilinmedi gereken — temel bilgiler ve cemiyet içinde yaşamak için zaruri olan medeni iti- yatlarla cihazlamaktan ibarettir. Çocuğu daha yüksek tahsil kademe- lerine hazırlamak ta bu vazifenin şümulü içine girer. Fakat ilkokulu bitiren her çocu- daha yüksek tahsile — gitmesi mümkün olmuyor. Esaslı ve türlü sebeplerden ileri gelen bu hal, bize mahsus değildir. Bu her yerde böy- ledir. Burada bir mesele ile karşıla- AvniBaşman şıyoruz: Memleketin türlü türlü or- ta ve yüksek ihtisas kadrolarında yer alacak taze unsurları bu istika- metlere götürecek ılkten sonraki tab- sil kademelerine yeni öğrencileri tur reden bulup almalı? Başka memle- etlerde bu meselenin türlü hal şe- killeri bulunmuştur. İlkokulları - bi- tirip te daha yüksek tahsile gidecek kabiliyette — olan çocukları için tedbirler — alınmıştır, tahsilini kâfi görmeyen, fakat yüksek tahsile de — gidemiyecekler için bulundukları — yerlerin iktisadi ve içtimai ihtiyaçlarına göre bir, iki yıllık — husust — sınıflar ve kurslar açılmıştır. Bizde öyle şeyler yoktur. İlkokulu bitirenler keyfiyette ve kabılıyette Olurlarsa olsunlar -, orta okula başvururlar. Bizde orta okul hem 1lisenin ilk kısmı, hem de ilkokulun yüksek kısmı vazifesini yaptığı için sınıfları dolduran çocuk kalabalıgı silkine döküle nihayet ne birinci, ne de ikinci maksada tama- mıyle elverişli bir hale gelmeden ya- rıdan fazlasını geride bırakarak or- tayı bitirir. Liseler için de durum aynıdır. Hattâ üniversiteler için de Ö i... Şimdi onlar, racaatları elekten geçirmek yolunu tutarak fakultelerını fazla kalabalık- n kurtardıla Erkek ve hu usiyle Kız Enstitü- lerinin gelişmesi sayesinde liselerde kalabalık biraz seyrekleşmeye — baş- ladı. Fakat ortadan liseye, ilkten or- taya kayıtsız şartsız serbest — geçme yolu, -büyük mahzurlariyle -, hâlâ açıktır İşte Maarifimizin mühim me- selelerinden biri şimdi budur. Öyle bir mesele ki, halli hiç te zor değil- e dir, sadece hareket beklemektedir.. Son, yıllarda İngiltere ve Alman- ya'da tatbik edilen bir usulü kolay- ca, biz de kendi şartlarımıza uydurup alal_)iliriz Meselâ şöyle yapılabilir: okulun son sınıfındaki çocuk- dan baştan itibaren zekâ, kabılıyet ve devamlı çalışkanlık ba- kımlarından orta okul ve lise tah- siline istidatlı görünenleri sınıf mu- limleri seçebilir. Seçilen çocukların listesi etraflı bir raporla ilk okulun bulunduğu yerdeki okullara gönde- rilir. Kayıt zamanında bu İistelerde- ki çocuklar, bir test yoklamasından geçirilerek orta okula kabul edilirler. Orta'lardan liseye gidecekler için de orta okul Öğretmen kurulları yi- ne zekâ, kabiliyet ve devamlı çalışma esaslarına göre bir seçme yaparlar ve namzet İistesini etraflı bir raporla orta okulun bulunduğu yerdeki 1li- selere tevdi ederler. Listedeki nam- zetler, - yine testleri yoklanarak -, lise sınıflarına kabul edilirler. AKİS, 15 MAYIS 1954