SER VE TİIFUNUN Sahibi ve müessisi A. İhsan Tokgöz Neşriyat Müdürü ; H. Fahri ÖÜzunsoy Fiyatı 15 Krş. UYANIŞ SİYASİ — EDEBİ—İLMİ—SOSYAL— HAFTALIK GAZETE © Kuralaşu 1491 vat 51 — cr 90 No. 234X Telgraf : Servetifünun İstanbul Teletonı 21013 24 Temmuz İ94| Perşembe HAFT A HA S B Iİ HALİ Dokuz milyon asker döğüşüyor ! Ağıza kolay rakamlar — Bunların doğurduğu ve doğuracağı mahrumiyetler — Bunlardan Yazan : Resmi tebliğlerin verdiği habe re göre dokuz milyon Alman as- keri Moskof diyarında harbediyor. Milyon demek dile kolaydır; Fakat hakikata geçince rakkamın dehşe- ti karşısında insanın aklı çileden çıkıyor !! Medeniyet beşiği Avrupa sen böyle olacakmı idin * Medeni sıfatını kendine yakıştıran insan- lık i Nedir bu uğradığın felâket 1! Ne desek nafile! Tarih yürüyor. Fakat yürüyen tarih Avrupa iukı- lâb harbinin safhalarını yazmakla kalmıyor; bunun etrafında başka dertler (Obirbirini takib eyliyor. Dile kolay gelen dokuz milyon askerin Rusyada çarpışması, ve Avrıpanın başka taraflarında ha- va muharebelerinin durmadan de» vamı, denizlerin korkunç felâket- lere sahne olarak dünyanın ber türlü rabıtalarını koparmış olması, dünyada bütün mel naklini dur- durmuştur. Harbde bulunanların ihtiyacını hazırlamak zarureti ve memleketleri harpten korumak için bitaraf yerlerde hazır tutulan askerlerin yiyeceğini ve giyeceğini temin Avrupada hiç hatıra gelme- miş mahrumiyetler doğurdu ve daha çok acılarını doğuracaktır. Ahmed İhsan kurtulma çaresi. Avrupayı yakıp yıkan harbi durdurmağa şimdilik nasıl imkân yoksa bu harbin zaruri akıbeti o- lan mahrumiyetlerin önüne geç» mek dahi ihtimal haricindedir. Harbe karşı nasıl ihtiyatlı ve sa- bırlı olmak lâzım ise gelen ve gelecek olan mahrumiyetlere kar- şı da son derece tasarrufa riayetle ve istihsali arttırmakla mukabele- den başka çare yoktur. Gazetele- rimizde okuduğumuz un ve kahve ve odun kömür işleri hep bu neviden darlıklardır. Birkaç def'a yazdım ; yine tekrarlayacağım. un ve odun kömür gibi memleketi- mizde yetişen mahsulleri darlaştı- ran üresele bu malların azlığı ve bulunmaması değildir. Herkesin ya bulamazsam diye uğradığı nor mal endişe ile birer parça fazla alıp saklaması dahi çok milessir olmaktadır. Bu endişenin önünü almak ihtimali yoktur. Endişe sade bulunmamak korkusundan değil, maişel vasıtası muayyen ve mahdut olanların aile bütçesi ihtiyacından dahi doğar ve bu çok tabiidir. Bu tabii cereyanlara karşı tek çare vardır, O da israftan, süsten ve lü- küşten kaçmak, istihsali arttırıp TOKGÖZ Değirmendere 23 » Temmuz - 1941 istihlâki azaltmaktır. Yoksa hâdi. seler karşımısa çıktıktan sonra söylenmekten ve şikâyetten hiç bir şey çıkmaz! Benim Değirmendere İstanbula odun gönderen itkeleler- den birisidir. Geçen yıl en aşağı 200 kilo ağırlığında olan bir yük odun yüz kuruşa geliyordu. Bu yıl 150 kuruşa da nazlanıyorlar ve hakları vardır. Çünkü oduna gis den adam ve hayvanın karnını doyurmak masrafı geçen yıla gö- re çok artmıştır. Hayvanı nallg- mak masrafı yükselmiştir. Hayvan takımları, ipler dahi çok pahalıdır. Oduncunun ayakkabı ve sair ihti- yacı da yüksektir. Bir adam bir günde bir yük odun getirdiğine göre elli kuruş fazla istemekle bü- tün fazla masraflarını karşılar mı dersiniz? Bence karşılayamaz, Çün- kü o adamın evindeki çoluk ve çocuğunun masrafı da öylece art- mıştır. O halde kışın üç yerde &0- ba yakan evler ateşini ikl yere indirmeli ve daha az yakmalıdır. Tasarruf tedbirine dönmez isek fiyat yükseltmesi muttasıl yürür) İhtikâr yapan birkaç utanmaza ceza yapmekla bu derdin devası — Lütfen sayfayı çeviriniz — wa — Servetlfünun — 2444