4 Mayıs 1939 Tarihli Servetifunun (Uyanış) Dergisi Sayfa 3

Beklenen 28 Nisan gününü her tarafda iple çektiler. Bakalım Adolf Hit. ler ne diyecek ? Amerika Cumhur Reisine ne cevab verecek? vakla Avrupanın meşkük ve dumanlı ha- yatı içinde bunalmış olanlar, aman iş dayanılmaz hale geldi, ne ola- caksa olsun da anlıyalım demek- te haklı idiler. Alman Hükümet Reisinin iki saat süren cuma gün- kü nutkunu radyolar sayesinde üç dilde btitün dünya dinledi. Nu- tukta muharebe tarafdarlığı hiç yoktu, yalnız kendi düşüncesine göre kendi hakkını müdafaa eyli- yordu; Hak müdafaasını dahi yir- minci medeniyet âsrının düsturu- na tevfikan kuvvete ve kudrete istinad ettiriyordu. Burada üç ba- riz nokta vardı: Tarihi olan bir noktası Versay muahedesile Alman milletine lâyık görülmüş ve tatbik edilmiş olan esaret ve tazyık musmelesine karşı geleyan idi. Bunda Hitler haklıdır. Almanya 1918 mütarekesini, memleketinin içine bir tek düşman ayağı bas tırmamış olarak imzalamışdı. im- za muamelesi için Versaya giden Alman murahhaslarına (tarihin kaydetmediği tatsız muameleleri reva görmüşlerdi. Bunu yapanla- rın başında Lloyd Georg ile Fran- sanın meşhur kaplanı Klemanso yardı. Bunların ikisi de tarihten asla ders ve ibret slmamışlardır ve Fransız tabirile grisös du succ€ yani muvaffakıyetin sarhoşu idiler. Bu muameleyi Macerlara dahi yaptılar; dokuz asırlık medeni bir milleti parçaladılar, bir çok par çaları komşuların idaresine bırak- tılar. Ya Sever muahedesile bize yapmak istedikleri zulümler ne idi? Eğer büyük kurtarıcı Atatürk Milletin başına geçip bize selâmet yolunu göstermese idi bugün Tür- kiye kalırmıydı? Onun için umu- mi harpten sonra kendilerini ga- lib sayanların mağlüblara tatbik ettikleri ve etmek istedikleri mu- ameleler ebedi surette Avrupanın 8i- yaset tarihinde kara bir leke ola- SER VETİFÜNUN rak kalacaktır. Ve bundan dolayı- dır ki Alman reisi hükümetinin 1919 Versay muahedesi hakkında söyledikleri tarihi bir hakikattir. Hitlerin 50 ci yıl dönümü vesile sile kendisini tebrike gidenler ara- sında bulunan Türk murahhası çok kiymetli General Ali Fuada Hitler şu sözleri söylemiştir : “Asrın en büyük adamı Atatürk idi. Ben ondan ders aldım. Büyük bir kahraman ve dahi idi. Türki- yeye ve Türk milletine karşı hür- met ve muhabbetim çok büyüktür. Zira, haksızlığa karşı isyan ederek silâha sarılmak ve muvaffak ol- mak hususunda bize > nümuneyi veren Türkiye olmuştu Alman Führer'nin söylediklerini duyan Türklerin hepsinin yürekle- rini sıcaklık saracağı tabiidir. Hit- leri yakından tanıyanlar bu adamın silâh arkadaşlığına çok hürmeti ol- duğunu bilirler. Onun bu şahsi his- lerini politika sahasında dahi teba- rüz ettirmesi elbette kıymetli bir harekettir. Böyle olmakla beraber şahsi ber türlü hislerle politika ih- tiyaçlarını bir arada yürütmek kö- lay olmadığını tarih göstermiş ve anlatmıştır Hitlerin nutkunda bir d& mil- letler arasında bir konferans yapıp orada meselelerin düzeltilmesi tek- lifipi reddetmesi vardır ki, buna okadar aykırı denemez. Bu gibi müzakerelerin arkasından kuvvet ve menfaat tazyikı olmazsa bir netice almak zor olduğunu dahi bize vak'alar göstermiştir. Emper- yalist devletler 1918 de tarihin ver- diği derslerden ibret almış olsalardı Umumi Harbin bittiğindenberi Av- rupada devam edib giden karar- aızlık doğmaz ve bu kararsızlık müzmin veağır bir hastalık ha- linde milletlerin takatini kırmazdı. Acaba gimdi milletler arasında bir toplanma yapılsa bitaraf düşünce ve dostane ve adilâne fedakârlık bisleri hâkim olabilir mi Buna müsbet cevab vermek dahi çok zordur. KM A ANA Nutuk No. 2298— 543 nannani | Pa | nuaas ye Ankara 1-5-939 Alman hükümet reisi bu iki noktadan sonra İngilizlerle olan deniz anlaşmasının hükmünü kal- dırıyor; kezalik Lehistan anlaş: magını silerek Danzig için orası Almandır diyor. Danzig limanı ve onun koridoru hakikaten tuhat bir şeydir. Seksen yıl evvel Lehistanın Rusya, Almanya ve Avusturya ta- rafından pafçalanıb yutulmasın- danberi geçen zamanlar Danzig'e bu tuhaflığı vermiştir. Çünkü Le- hiştan ortadan kalktıktan sonra Bu memleketin Baltık denizi ta- rafı Almanlara geçmiş idi ve Dan- zig limanı (buna eski zamanda bizde Daniska derler idi) büsbütün Almanlaşmış idi. İşte Lehistanın ilk uğradığı emperyalist felâketi şimdiki Danzig koridorunu yarat mıştır. Bakalım işin içinden nasıl çıkacaklar? Bu yerleri düşündükçe seken yıl önce koca Lehistanın taksimini Osmanlı İmparatorluğu- nun tanımamış olduğunu hatırla mamak kabil olmaz. Bayram mu- ayedelerinde ecnebi elçiler sıra ile çağırılarak padişah huzuruna çıkar- ken mabeyinci beyler Lehistan elçisini dahi çağırmakta uzun 46- neler devam etmişti. Böyle tarihi vak'alar ortada iken Avrupalı em- peryalist devletlere güven göster- mek ve inanmak zor olmaz mıf Alman Hükümet reisinin nut- ku etrafında hâsl olan intibalara gelince bunlar Amerikada, İngil- terede ve Fransada menfi, İtalya- da, Yugoslavyada ve Bulgaristan- da tabiatile müsbettir. Böyle ol- makla beraber her tarafta nutkun sulh ümitlerine kapıları kâmilen kapamamış olduğunu vi Bizim bütün arzu ve ümidim cihan sulhünün devam ve ia fazasından ibarettir. Fakat Avru- pa sulhünü ararken kendi şeref ve istiklâlimizi her şeyin üstünde tuttuğumuzu tekrarlamak fazla olur sanırım. Ahmed İhsan TOKGÖZ