4 Mayıs 1939 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

FOTO MAGAZİN Aylık salon mecmuası Mutlaka okuyanuz. Cumhurıyet yil : 5378 Telgraf ve mektub adresi: Cumhuriyet. İstanbul Posta kutusu: İstanbuL No. 246 Telefon; Başmuharrir ve evi: 22366. Tahrir heyeti: 24298. İdare ve matbaa kısmı 24299 24290 r En Büyü k Kaybımız O'nun için yazılan yazılar ve şiirler 4 MajflS 1939 İkinci tab'ı çıktı Alman Hariciye Nazırı bugün Romaya gidiyor Keşriyat Kongresi Ankara, 3 (Telefonla) aarif Vekili Hasan Âli Yücel tarafından hazırlanan birinci Neşriyat kongresi, çalışmalarr na başlamış bulunuyor. Kültür hayatımızda şimdiye kadar yapılan hamlelerin en mühımlerınden bırı olan bu kongreye memleket efkârı umumiyesı büyük bir ehemmıyet atfetmektedır. Hakıkaten, yeni harflerin kabulündenberi Edebî Şef Atatürkün yüksek önderlığı altında gırışılen dil ve tarih hareketleri müstesna bu kadar genış çapta bir memleket davasına ilk defa olarak el atıldığını görüyoruz. Bu hususta oldukça geç davrandığımızı iddia edenler bulunabilir. Denebilir ki: Bu hareket yeni harflerin kabulünü hemen takib etmeli idi; çünkı, manevî gıclasını yalnız yeni harflerden temin etmek mecburiyetinde kalan bir nesil yetışiyordu. Onlara ve okuma yazmayı sonradan millet mekteblennde öğrenen eskı harf kurbanlarına medeniyet dünyasınm asırlardanberi biriktirdiği kültür hazinesi" nı metod dahılinde dağıtabilmek için icab eden tedbirleri o zamandan almalı idik. Bu iddia müspet bir fikir ifade etmediğınden, onu ıleri sürenlere hak veremeyız. Evet, bu işe daha önceden başlanabilirdi; yapılamâmış. Belki elimizde bulunan davaların azameti, belki de şunun veya bunun ihmali yüzünden teşebbüs gecikmiş. Bugün Maarif Vekili Hasan Âli Yücel; yaraya parmağını basmış bulunuyor. Hâdisenin ümidlendirici ve müspet tarafı buradadır. Yakın bir istikbalde kültür hayatımız, kendine emel edindiği ileri şartlara kavuşursa, hamlenın müteşebbısı olmak sıfatile Hasan Âli, okumaya susamış münevver Türk cemıyetının sonsuz takdirlerini kazanacaktır. * * * Birkaç gün içinde vazifesini bitirecek olan kongrenin programı çok yüklüdür: Tabı ve neşir işleri, edebî mülkiyete dair mevzuatımızm tetkiki, gencliği alâkadar eden neşriyatm tanzimi, eski harflerle ba~ sılmış olan kıymetli eserlerden hangilerinin ne şekilde yeni harflere çevrileceği, klâsik ve muasır kültür dünyasından dilimize tercümesi icab eden eserlerin tasnifi gibi her biri uzun emek ve gayret istiyen Danzig ihtilâfı Askerî Ceza Kamınunda yeni tadilât yapılıyor Yabancı rejimler ve komünizm lehinde ordu içinde propaganda yapanlar için ağır hükümler konulmaktadır Ankara, 3 (Telefonla) Bugün Mecllse verilen bir kanun lâyihasile askerî ceza kanununun 148 inci maddesi değiştirilmekte ve bununla alâkalı diğer bir kanun lâyihasile de askerî muhakeme usulü kanununun 3 iincü ve 30 uncu maddelerine birer fıkra ilâve ediîmektedir. Tadillere göre, askerî ceza kanununun 14S inci maddesınde yazılı suçları işleyenlerin muhakemeleri kor veya muadili veyahud müstakil tümenerde teşkil edilecek askerî mahkemelerde görülecektir. Ve bu mahkemelerden birinin tayinı en büyük âmire aiddir. 1632 sayılı askerî ceza kanununun 148 inci maddesi şu şekilde değiştirihnektedir: 1 Siyasî maksadla toplananlar, siyasî fırkalara girenler, siyasî nümayiş ve içtimalara ve intihabata iştirak edenler veya her ne suretîe olursa oisun bu maksadla şifahî telkinatta bulunanlar ve siyasî makale yazanlar ve bu yolda nutuk söyleyenler beş seneye kadar habsolunur. 2 Devletin Teşkilâtı Esasiye Kanunüe muayyen olan ana vasıflarını veya memleketin siyasî, hukukî, iktısadî, içtimaî, askerî herhangi bir r.iza[Arktisı Sa. 9 sütün 6 dai Protokol memuru Miralay Beck'in cuma günü söyliyeceği Ruhinin durusması Dün Ankara Ağırcenutuk ehemmiyetle bekleniyor Alman Hariciye Nazırı Fon Ribbentrop ve Kont Ciano Londra, 3 (Husısî) Hariciye Nazırı Fon Ribbentrop yarın akşam Romaya hareket edecekti.r Salâhiyettar mehafilden alınan malumata göre, birkaç gün Romada kalacak olan Fon Ribbentrop, İtalyan Hariciye Nazırile bilhassa Danzig meselesi hakkında müdavelei efkârda bulunacaktır. Lehistan Hariciye Nazırı Bek, beklenen nutkunu cuma günü irad [Arkast Sa. 9 sütun 1 de] Sovyet Hariciye komiseri vazifesinden affedildi Ingiltere ile Sovyetler arasındaki müzakerelerir» iiç taraflı bir ittifak esasına müstenid olduğu haber veriliyor Londra, 3 (Hususî) Sovyetlerin Hariciye Komiseri Litvinof vazifesinden affedilmiştir. Moskovadan bildirildiğine göre, Litvinof kendi arzusu üzerine vazifesinden affedilmiştir. Komiserler Surası Reisi Molotof Hariciye Komiserliğini de deruhde etmiştir. Litvinof 1928 denberi Hariciye Komiseri bulunuyordu. Fakat | Komünist Fırkasının siyasî bürosunda (Politbüro) aza değildi. zasında muhakemeye devam edildi ; Ankaradaki köngre Muhtelif encümenler öğleden evvel ve sonra içtimalara devam ettiler; umumî heyet yarın son toplantısını yapıyof Protokol memuru Ruhi • Anka'ra 3 (Telefonla) Hanciye protokol memurlarından Ruhinin Ağır cezada muhakemesine bu sabah saat 10 da başlandı. Mahkemede hayii kalabalık bir dinleyici kütlesi vardı. Ruhinin avukatlığını Hâmid Şevket deruhde etmişti. Ağırceza reisi Arifi, suçluya ilk sualleri sordu. Ruhi, 1313 doğumlu olduğunu, bckâr bulunduğunu, âli tahsil gördüğünü söyledi. Reis, (cumhuriyetçi İspanyaya kaçak olarak tayyare satması dolayısiie hakkında tahkikat yapılan Ekrem Königin sahte vesikalar kullanmasmı kolaylaştırmak Genclik ve çocuk edebiyatı encümeni içtima halinde suretile bu sahtekârlığa iştiraki) iddia oAnkara 3 (Telefonla) Neşriyat muhtelif dileklerle meşgul olacak encü[Arkast Sa. 9 sütun 4 tej kongresinin basın, yayın, ve satış işleri, menleri bugün ayrı ayrı yericrde toplaebedî mülkiyet, genclik ve çocuk edebi narak sabahtan akşama kadar çalışma yatı, mükâfat, yardım ve propaganda iş larda bulundular. Kongreye İstanbul Üleri, neşriyat programı, tercüme işleri ve İArkası Sa. 9 sütun 6 • 111) 111 • IP111 •• 11111! • 1111111| 1111111111111II f M11111 IIIIIIIIIMMIIIMIIIMIIMIIIIIIIHIIII îngiliz kabinesinin dtinkü tçtimai Londra, 3 (a.a.) Kabine bu sabah toplanmıştır. Zannedildiğine göre toplantı esnasında Danzig meselesi hakkında Polonyanın hattı hareketi, Filistin meselesi ve İngiliz Sovyet müzakereierinin son safhası hakkında görüşülmüştür. [Arkası Sa. 9 sütun 3 te\ Vaifesinden affedilen Litvinof Kral Zogo dün şehirde bir gezinti yaptı NADtR NADI IIIMIIIIIIMIN lArkası Sa. 3 sütun 6 da] 111 MNIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIMIIIII Oslo güreşlerinin sonu •' • • 111 • 11 > M M lll I r • I I I I I I • | • | ıııiHiıııııııııınıııııııııııııııı General Veygand Ankaradan ayrıldı Misafirimiz bugün tayyareyle Bükreşe gidecek Ankara 3 (Telefonla) Bir müddet tenberi şehrimizde bulunan ve siyasî temaslar yapan General Weygand bu akşamki ekspresle İstanbula hareket et miştir. İstasyonda Millî Müdafaa Vekili General Naci Tmaz. Hariciye Genel Sek reteri büyük elçi Numan Rifat Mene mencioğlu. Fransa büyük elçisi ve elçilArkası Sa. 9 sütun 2 de] Pek yakında: «Cumhuriyet» herkesi alâ^adar eden mühim bir ankete başlıyoruz: M Istanbulun sulan Arkadaşımız Salâhaddin \ Güngörün salâhiyettar doktor ve idare amirlerimizle görüşerek hazırladığı bu güzel serisini bir iki giine kadar neşre başlıyacağız. Oslo'da yapılan Avrupa güreş şampiyonasının iiçüncü ve dördüncü günlerine aid arkadaşımız Ömer Besimin gönderdiği tafsilât 6 ncı sahifemizdedir. Yukarıki resim Avrupa şampiyonası için yapılan merasimden bir intıbadırt %^. . . •. •. Kral Zogo, Kraliçe ile beraber Sirkeci garından çıkıyor (Yazısı 7 nci sahifemizde)