4 Mayıs 1939 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

Ulus Basımevi Pelşel'l'Ibe Çankırı Caddesi, Ankara 4 Telgraf: G;ıî— Ankara MAYIS TELEFON 5 KURUŞ - BUGÜN : | 7 nci sayfamızda SİNEMA Neşriyat kongresinde Bütün çalışmala B. Hasan - Âli Yücel, kongrenin açılış celsesine riyaset ederken Neşriyat kongresinde.. F.R. ATAY Birinci neşriyat kongresi hak- kında muhterem Başbakanımız - la Maarif Vekilimizin dünkü nüshamızda çıkan nutuklarına ilâve edecek tek sözümüz, teşek- kürden ibarettir. Refik Saydam hükümeti, bu kongre ile, türk sa- nat ve tetekkur tarıhının yenı bir faslını açıyor. Yeniçağ milletlerinin hemen hepsinden fazla okumağa, bilme- ğe ve mütemadiyen öğrenmeğe ihtiyacımız var. Büyük milli va- sıflarımız, cümhuriyet devrinde doğmuş değildir. Eğer bu vasıf - lar uzun bir tereddi ve inkıraz devrinin korkunç seyrine mâni olmamışsa, bunun sebebi, bu mil- letin kurtuluşunda fikri kalkın- manın esas olduğunu takdir et- mekte pek geç kalmış olmamız- dadır. Hür tefekkür, cümhuriyet üniversitesi ile, hakiki garp terbi- yesi, cümhuriyet mektepleri ile başlamıştır. Bundan evelki mü- nevver kadro, kendi kendini na- sılsa yetiştiren yahut mektepten sonra tamamlamağa çalışan kü- çük bir ekalliyet ile, bazı istidat- ların fikir ve terbiye zâfını telâfi etmeğe kâfi geleceğini zanneden büyük bir alaylılar ekseriyetin- den mürekkepti. Bu alaylılar a- rasında, kitab'ın zekâ ve karak- teri bozacağını iddia edenler bi- le olmuştur. Öğrenmeksizin, bil- meksizin, dahası var, hemen h_er gün okumaksızın iyi bir hekim olmak imkânsızlığını kolayca tasdik edenler, bir devlet ve ce- miyet idaresinde her va_zıfe_nı'n hekimlik gibi, yüksek bir fikir seviyesine, ilme ve ihtisasa muh- taç olduğunu anlamazlıktan gel- mişlerdir. Fd En uzak köydeki iptidai istih- sal derdinden tutunuz da se_rbest hayat ve devlet idaresindeki _baş: lıca noksanlara kadar, hepsi ni- hayet seviye düşüklüğü esasına bağlanabilir. Bütün mukayese- lerde, garp medeniyeti cemiyet- leri ile esas farkımız !Juduğ ve 'Türkiye'nin talihi ve istikbali b_u farkın süratle ve tamamen zail olmasına bağlıdır. b Mekteplerimizde yüz b_ınlerce türk çocuğu terbiye ediyoruz. Eski arap harfleri ile okuyup yazma bilmiyen gençler, artık üniversite sınıflarına kadar gel- mişlerdir. Eski nesiller mektep- lerini bitirdikten sonra, son dere- ce eksik bir milli k;itüşîı_ı_e bulu: orlardı: yeniler bu kütüpaneyı îine pek fyakir bulacaklardır. On senedenberi neşriyatımız Yalr_ılz ders ihtiyaçlarını temin etmeğe, (Sonu 6 1ncı sayfada) encümenler dün rına devam ettiler Çalışmalarına başlıyan Birinci Türk Neşriyat Kongre_sin.in_yedi encümeni, dün öğleden evel ve sonra toplanarak kendilerini alâ- kadar eden mevzular üzerinde çalışmalarına devam etmişler - dir. Encümenler, kendilerini alâkadar eden meseleler üzerinde dilek encümeninden havale olunan evrakı da tetkik etmketedirler. Müzakereler bazan çok hararetli olmaktadır. Kendilerine ha- vale olunan evrakın ve tetkik edilecek mevzuların lazlalı_ğı kar- şısında, bazı encümenler tâli komisyonlar teşkil etmı'şlerdır. Raportörler bugün raporlarını encümenler umumi heyetine ve- recekler ve bunlar orada görüşülecek, sonra da, yarın toplanacak olan kongre umumi heyetinin tasvibine arzedilecektir. Encümenlerden biri toplantı halinde General Weygand dün İstanbul'a hareket etti General bugün hususi bir tayyare ile İstanbul'dan Bükreş'e gidecek General Weygand dün akşam saat 19.15 de İstanbul'a hareket et - miştir. : İstasyonda Millt Müdafaa Vekili General Naci Tınaz, Hariciye Gç - nel Sekreteri Büyük Elçi Numan Menemencioğlu, Fransa Büyük Elçisi ve elçilik erkânı, ve diğer bir çok askeri ve mülki rical tarafından uğur- lanmıştır. Bir askeri müfreze selâm resmini yapmış, bando iki memleket milli ha- | | valarını çalmış ve halk general Vey- gand'ı şiddetli alkışlamıştır. General Veygand Romanya hükü - metinin kendisine tahsis ettiği bir tayyare ile yarın bükreş'e hareket e- decektir. (a.a.) Generalin beyanatı Paris, 3 aa. — General Veygand Ankara'dan hareket ederken Havas a- jansı muhabirine aşağıdaki beyanatta bulunmuştur: “— Tahran'dan dönüşümde Anka- ra'da tevakkuf ederek esasen tanımak- | # la müşerref olduğum Cümhurreisi İs- met İnönü'nü selâmlamak istedim. Reisicümhur hakkımda en lütüfkâr kabulü gösterdi. Aynı zamanda devletin en yüksek şahsiyetleriyle ve askeri büyük rüesa ile de temas ettim. Kıymetli bir hatırasını taşıdığım bütün bu konuşmalarım fevkalâde bir samimiyet ve itimat içinde olmuş ve alâkalı noktai nazar teatilerine imkân vermiştir. Almanya'nın Londra sefiri Fon Dirksen Fon Drikson Londra'ya dönecek Berlin, 3 a.a. — Berlindeki ingiliz elçisinin Londraya çağrılması üzeri - ne, alman hükmetine vaziyet hakkın- da izahat vermek üzere Berlin'e ge - len Almanya'nın Londra büyük elçisi bir iki güne kadar vazifesi başına av- det edecektir. İKİ TARAFLI SALDIRMAZLIK PAKTLARI AKDETMEK ÜZERE Alman hükümeti Şimal devletleriyle görüşmeler yapacak Berlin, 3 a.a. — İyi malümat alan hususi bir.kaynaktan öğrenildiği - ne göre, Allnııanya _ıki taraflı anlâşmalar akdi için şimal devletleriyle mü- zakereye girişmiştir. (Sonu 8 inci sayfada) Türkiye'de bulunduğum müddetçe gösterilen ihtimamdan dolayı da fev - kalâde mütehassisim.,, Hâkimler heyeti Tayyare sahtekârlığı davasına Mecliste bütce görüsmeleri Huduf ve sahiller sıhaf idaresinin yeni sene bülçesi kabul edildi Kamutay dün, Dr. Mazhar Germen (Aydın)ın reisliğinde toplanmıştır. Hakâri mebusluğuna seçilen B. İz - zet Ülvi Aykurd'un seçim mazbatası okunup kabul edildikten sonra Rize « nin Çamlıbel mahallesinden Şatır o - ğullarından İbrahim — oğlu Mehmet Şalme'nin ölüm cezasına çarptırılma - sı hakkındaki tezkerenin geri verilme- sine dair hükümet tahriratı okunmuş ve tezkere iade edilmiştir. Mart - mayıs 938 aylarına ait rapo - ( Sonu 8. incı sayfada) toplantı halinde dün ağırcezada devam edildi Müddetumumi Ruhi'nin tecziye edilmesini istedi Maznunun avukatı cumartesi müdafaasını yapacak günü Sahte evrak tan- zim ederek, sahte mühür ve sahte im zalarla Türkiye cümhuriyeti hesa - bına Kanadaya tay yare sipariş eden ve tayyareleri ya- bancı 1 devlete satan ekrem Ham- di Könik'in suçu - na iştirâkten maz- nun Hariciye Ve - kâleti memurların- dan Ruhi Bozcalı- nın muhakemesine dün saat 10 da An- kara Ağır Ceza mahkemesinde de- vam edildi. Bilin- diği üzere Rühi- nin Ankara birinci asliye ceza mahkemesinde açılan du- ruşması, bu mahkemenin selâhiyetsiz- lik karariyle mafevk mahkemeye, A- ğir Ceza mahkemesine gönderilmiş bulunuyordu. Ağır Ceza salonu, meraklı dinleyi- cilerle doluydu. Ruhi, bir jandarma refakatinde salona çağrıldı ve duruş- maya başlandı. Maznunun müdafaasını deruhde e- den avukat Hâmit Şevket İnce de dün kü duruşmada hazır bulunuyordu. Mahkeme heyeti B. Arif Güngören- (Sonu 6 ıncı sayfada) — Kırkpınar güreş müsabakaları 7 mayısta başlıyor Çok eski zamanlardanberi Kırkpı- pınar güreşleri adiyle her sene yapı- lan bu müsabakalara bu sene de Edir- nede Sarayiçi'nde 7 mayısta başlana- caktır. Bu müsabaka küçükten büyü- ğe doğru altı derece üzerine tasnif e- dilir ve her derecenin birinci ve ikin- cisi mükâfat kazanır. Bir anane ha- lini almış olan bu müsabakalara yur- dun her tarafından ve bilhassa Trak- ya'dan bütün pehlivanlar iştirâk e - derler, Türkün ananevi sporlarından biri olan bu sporun tevsii, bilhassa köy gençliğini gürbüz, kuvetli, mü- teşebbis yetiştirmekte müessir ve ko- lay tedbirlerden biridir. Cümhuriyet Halk Partisi Genel Sekreterliği bu bakımlardan değerli gördüğü bu işte alâka ve himayesini göstererek bu se- neki Kırkpınar güreş müsabakaları- nın daha alâkalı ve şümullü olması i- çin icabedenlere lâzımgelen tebliğat- ta bulunmuş ve altı müsabakanın bi- rinci ve ikincilerine verilmek üzere hediye olarak kapaklarına parti bay- rağı ve hatırası işlenmiş 12 saat gön- dermiştir. Bu hediyeler müsabakaların sonunda Genel Sekreterlik adına Edirne Par- ti Başkanlığı vasıtasiyle merasimle pehlivanlara verilecektir. Ruhi Bozcalı, istenen izahatı veriyor Hariciye Komiserliğini idare edecek olan B. Molotof B. Litvinof Hariciye Komiserliğinden affolundu Moskova, 3 a.a. — Yüksek sovyet di- vanı, hariciye komiseri — Litvinof'u kendi talebi üzerine, vazifesinden af - etmiş ve yerine icra komiserleri heye- ti reisi Molotof'u tayin etmiştir. Molotof, icra komiserleri heyeti rei- si ve hariciye komiseri ünvanını taşı- yacaktır. Tahran'da şehit fayyarecilerimiz için ihtifal yapıldı 'Tahran, 3 a.a. — Tahran gazeteleri, i- ki tayyarecimizin şehadeti ile netice- lenen müessif kaza hakkındaki habe- ri siyahla çerçevelenmiş sütünlar için de vermekte ve yazılarının sonunda kardeş milletin yasını ve kederini baş- ta majeste Şehinşah olduğu halde bü:- tün İran milletinin candan paylaştığı- nı bildirmektedir. İran hükümeti ölen tayyarecilerimiz için Medit camisinde bir hatim mecli- (Sonu 8. inci sayfada) Sabık Arnavut Kıralı Zogo ile Kıraliçe Jeraldin'in İstanbul'a geldiklerini dün yaz - mıştık. Sabık Kıral 70 kişiyi bulan maiyetiyle birlikte Perapalas oteline inmiştir. Ve kimse ile görüşmemektedir. Yukarıdaki resim, dadısının kucağındaki küçük veliaht, aşağıdaki resimde de Kıral ve Kıraliçeyi İstanbul Polis Müdürü B. Sadri Aka ile birlik- te göstermektedir.