5 Mayıs 1939 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

(İİM A Ulus Basımevi Çankırı Caddesi, Ankara 5 Telgraf: Ulus - Ankara MAYIS TELEFON 1939 İmtiyaz Sahibi 1144 W ÇA 3'“&"’593'& 1062. İsg azı Müdür! 10 5 KURUŞ Matbaa Müdürlüğü — 1061 İdare 1064 ADIMIZ ANDIMIZDIRM Köylü için ilâvemiz Yarın YURD Bir Fransız gazetesine göre Fransa Polonya ile ittifakını Danzig'e de şamil addediyor , İktisadi münasebetler F.R. ATAY Beynelmilel tabit ve - serbest iktısat münasebetlerini siyasi menfaatlerine veya genişleme politikalarının iycaplarına uy- gun bulmıyan bazı devletler im- paratorluklar otarşisinin yeni bir şeklini iycat ettiler: iktısadi ta- mamlaşma... Bu sistem, ancak büyük bir sanayi memleketi ile, onun bü- tün ihtiyaçlarını temin - edecek ziraat ve ham madde memle- ketleri arasında . kurulabilir. Sisteme giren memleketler, is- tihsal bakımından, ıb:,!larmdı EREL K CABA P KA k:::l'rr er. Hakikatte bu bir ;ı- mamlaşma değil, bir tamamlama dır. Çünkü ziraat ve ham madde AA : in'ın İ | ;' DA sanayi memleketi esasen toprak- larında yetiştiremez. Halbuki ay- ni Haati bu £ D ve maddeleri kendi sanayi müesse - selerinde kıymetlendirmek, ya- hut daha iyi fiata müşteri ara- mak, hattâ gelen müşteri ile an- laşmak hakkından. mahrumdur- lar. Böyle bir teşebbüs, sanayi memleketlerini müşkülâta uğra- tan bir rekabet teşkil eder. Zira- ver ler, Fransız hükümeti bu hususta Varsova'ya tahriri teminat verdi Varşova, 4 a:a. — Hariciye nazırı B. Beck'in yarın saat 11 de Diyette yapacağı beyanat leh, ingiliz, fransız ve alman İisanlariyle radyo ile neşredilecektir - Bu beyanat, gece Amerika'ya veri- lecektir. Celsede kordiplomatik ile bir çok gazeteciler hazır bulunacak - lardır. Daha şimdiden Varşova'da ec- nebi gazetecilerin 15 hususi muhabiri bulunmaktadır. Beck bugün ingiliz büyük elçisini kabul etmiştir. Varşova, 4 aa. — Polonya hariciye nazır muavini Szembeck, İngiltere büyük elçisini kabul ederek hariciye nazırının cuma günü saat 11.,30 da (Sozuü 8 inci sayfada) Okuma kitapları üzerinde tedkikler Orta okul okuma kitaplarını yeni - den tertip etmek üzere teşkil edilmiş bulunan komisyon dün öğleden sonra Maarif vekâletinde Maarif vekili Bay Hasan Âli Yücel'in reisliğinde ilk top- lantısını yaparak geç vakte kadar ça - lışmış ve esasları tesbit etmiştir. BB. Falih Rıfkı Atay, Reşat Nuri Günte - kin, Nurettin Artam, Mithat Sadullah Sander, Refik Ahmet Sevengil, Fazıl Ahmet Aykaç, Hakkı Tarik Us ve Ha- lil Vedad Mezatlıdan müteşekkil olan komisyon ikinci toplantısını 21 mayıs- ta yap ktır. at ve ham madd leketleri- nin vazifesi ise, yeni müşkülât çıkarmak değil, mevcut müşkü - lâtr hafifletmektir. Şimdiye kadar ziraat hayatı geçiren memleketlerin sanayileş- mesine müsaade etmemek, 932 Londra iktısat konferansında bazı sanayi memleketleri tara - fından teklif edilmişti. Meselâ Da ğ vu; p L giyecek halkınız var; fakat pa- Muğunuzu bir sanayi memleketi- ne satıp pamuklunuzu da ondan satın alacaksınız. Ve pek tabii o- arak fiyatlar, satışta bir ziraat Memleketi halkının aşağı hayat standardına uygun bir istihsal Ücreti üstünden, ve alışta bir Sanayi memleketi halkımnın yük - 'Şk hayat standardına uygun bir Sây değeri üstünden tanzim edi- ecektir. Bir makinayı ağırlığın- Sa gümüşe alacaksınız: tütünü - Düzü ve portakalınızı ise, sömür- 8e yahut yarı - sömürgelerdeki f'_Yltlır de vereceksi- Tiz, Bu nispeti ne kadar arttırır- Iz, suni olacaktır: çünkü ala- ğınız makina da o kadar fiyat Zammı görecektir. evletler dar ve imtiyazlı bir ğ.“küVele ile biribirine bağlı de- 1 de, mübadelede serbest iseler Y *sele yoktur. Fakat dar ve imti- ıııl' mükaveleler bu serbestiyi .; d"dlğı zaman, bu nazik ta - y:mllşmı kelimesini kapitülâs N tâbiri ile değiştirmek pek “e Yanlış olmaz. Bu hususlarda v:“dıye kadar hiç kimse ile dâ- Vç dfğlıiz ve esasen de olamea- '.: * Türkiye'mizin iktısadi politi :'Pl'n esasları malümdur: biz ihracat sanayii kurmuyoruz. eti bi ammaddesi bizde bulunan v :Inln.!ı memleketimizde temeîyn-î bî“"lkıuı ©lan ve istihlâk pazarı .:ZM_ kendi memleketimiz olan shayii kuruyoruz. Pancarımızı İz yetiştiriyor, şekerimizi biz Yiyoruz. — Fabrikalar, istihsal Maddelerimizi kıymetlendirir - CSonu 8 inci sayfada) General Weygand dün Bükreş'e gitli İstanbul, 4 a.a. — General Veygand, bu sabah 8.35 te Ankara'dan şehrimi- ze gelmiş, ve istasyonda vali muavi- ni, emniyet direktörü ve fransız kon- soloshanesi erkânı tarafından karşı - lanmıştır. General Weygand, bugün öğleden sonra saat 15.15 te Yeşilköyden tay- yare ile Bükreş'e hareket etmiştir. General, tayyare meydanında vali muavini, emniyet direktörü, merkez kumandanı, belediye turizm müdürü, fransız konsolosu, konsoloshane erkâ- nı ve daha birçok zevat tarafından u- ğurlanmıştır. Bükreş'te Bükreş, 4 a.a. — General Weygand saat 17.30 da tayyare ile İstanbuldan Polonya Hariciye Nazırı B. Bek ek bugün Hitler'e cevap verece Danzig'de istiklâl bayramı kutlanırken Almanya aleyhinde nümayişler yapıldı Danzig şehrinden bir görünüş Varşova, 4 a.a. — Dünkü askeri geçit resmi esnasında halk, bir çok defalar Almanya aleyhinde tezahüratta bulunmuş, “Yaşasın Polonyalı Danzig, yaşasın Polonyalı şarki Prusya, kahrolsun Hitler” diye bağır - mıştır. Alman sefirinin gamalı haçlı bay -| rak taşıyan iki otomobili geçerken et - rafta memnuniyetsizlik — mırıltıları yükselmiştir. Zabıta Danzig memurlarının vermiş oldukları mezuniyete istinaden kilise önünde izcilere ait rozetler satmakta olan Styrbicki adındaki polonyalı bir izciyi tevkif etmiştir. buraya gelmiştir. ( Sonu 8. inci sayfada) Almanya ve şimal memleketleri Berlin, 4 aa. — Almanya ve Le- tonya hükümetleri bir ademi tecavüz paktı aktetmek için anlaşmışlardır. B. Litvinof Moskova, 4 a.a. — Havas: Litvi - nov'un istifasının hakikt sebepleri daha iyice bilin - miyor. Ahvâli si - hiyesinin müsait olmadığı söyleni- yor. 63 yaşında bi- risi için bu varid ise de Litvinov her zaman sağlam' görülmüştür. Bunun Savyet - ler Birliğinin ha - rici — siyasetinde bir değişiklik ta - zammun edip et - mediği hususuna gelince, Sovyet - ler Birliğinin şah- si siyasetin yürü- düğü bir memle - ket olmadığı, tek bir siyaset bulun - duğu, o da, hükü- metin ve partinin siyaseti —olduğu cevabı verilmek - tedir. Muhtemel sebepler Ancak şurasını hatırlatmak lâ - zımdır ki, Stalin parti kongresinde söylediği nutukta, demokrasileri Sov - |yetler Birliği ile Almanya'yı araların- 'un İstifası İstifa haberi her tarafta derin âkisler uyandırdı Sabık Sovyet Hariciye Komiseri B. Litvinof daki dâvaları halletmek üzere biribi « ri Üzerine saldırmaya çalışmış olmak- (Sonu 8. inci sayfada) HEYETİMİZ VE TÜRK ASKERİ KITASI İRAN'DAN AYRILIRKEN Heyecanl merasım diriyor: Türk müfrezesinin Tahran'" ı bir teşyi ı yapıldı Kazvin, 4 a.a. — Anadolu ajansının gönderdiği hususi muhabiri bil- dan hareketi en samimi kardeşlik te- zahüratma vesile olmuştur. Sahne hakikaten heyecanlı oldu. Türk müfrezesi kendilerine fevka- lâde bir misafirperverlik gösteren İ - ran harbiye talebesiyle birlikte Av - luda toplandığı zaman, talebenin biri hararetli bir nutuk söylemiş ve nut kunu “Yaşasın Türkiye, yaşasın türk ordusu, yaşasın Türk - İran kardeşli- ği” sözleriyle bitirmiştir. Hatip: “biz iki vücutta yaşıyan bir tek kalbiz,, demiştir. (Sonu 8. inci sayfada) Macar parlâmentosu fesholundu Budapeşte, 4 aa. — Naibi hükümet amiral Horty, parlamentoyu feshet - miştir. Yeni meclis, 10 haziranda içti- maa davet edilecektir. Hükümet, yeni seçimin tarihini tes- bite memur edilmiştir. Estonya ile müzakere cereyan et - mekte ve süratle ilerlemektedir. Birinci Türk Neşriyat Kongresi, dün encümenlerin çalışmalarına devamı halinde faaliyette bulunmuştur. İki gündenberi sabah ve akşam celseleri yapan 7 encümen de dün akşam ruznamelerindeki maddeleri tamamiyle müzakere etmiş bulunuyorlardı. Tâli komiıynnlır"dı kendglerinc verilmiş olan ışlerııbiîirmişler ve raportörler, raporların! umumi heyetin tasvibine arzetmişlerdir. Kongre münasebetiyle toplanmış olan gazeteciler dün sabah Maarif Vekâletinin dâvetlisi olarak civar köylere gitmişler ve buralarda eğitmen faaliyetini tetkik etmişlerdir. Bugün kongrenin son günüdür. Umumi toplantı öğleden evel saat 10 da İsmet Paşa Kız E: porları ayrı ayrı müzakere ve bunlar hakkında kongre kararları tesbit edilecektir. Bilâhare nutuklar verilecek ve caktır, k; i ra - kongre kapana- mesele için de Bratislava, 4 aa. — İyi bir kaynak- tan öğrendiğine gö re B. Fon Ribben- trop'un Roma'yı zi yaretinin — başlıca mevzuu, slovak me selesidir. Alman nazırının italyan zimamdar - larına — Slovakya- nın Almanya ile Macaristan arasın- da taksimi mukte- zi olduğu hakkın- da izahat vermek arzusunda bulun- duğu söylenmek- tedir. (Sonu 8. de) Slovakya devleti paylaşılıyor mu? Fon Ribbentrop Roma'da bu konuşacakmış Avusturya'ya ilhak olunacağı söylenen Bratislava'dan bir manzara