5 Ocak 1933 Tarihli Servetifunun (Uyanış) Dergisi Sayfa 13
94 , SERVETİFÜN UN Garp edebiyatı ; o No.1899— 214 GABRIELE D'ANNUNZIO Gabriele D'Annunziyo hiç şüphesiz modern ede- biyat âleminin en muazzam ve mühim simalarından biridir; çünkü, yalnız İtalyada değil, onun eseri bütün dünyada büyük bir tesir yapmıştır. Ekaerisi italyanca ve bazıları da fransızca yazılmış olan şairin manzum ve mensur bütün eserlerinden, ve biihassa 1914 ten sonra onun birçok vak'alarla dolu olan hayatından küçük bir makalede bahsetmek, bu mahdut sahada onun eserini ve okadar karışık ve fevkalâde olan tipini tetkik edebilmek kabil değildir. 1863 te Pescara'da doğ- muş olan D'Annunzio, 1879 da, daha pek genç yaşında, ilk eserlerini neşrediyor, İtalyanın en büyük ede- biyat mecmualarında çalı- gıyor, yüksek bir deha ve harikulâde bir edebi kabi- Jliyet gösteriyor. Daha ilk yazılarında tenkitçilerin na- zarı dikkatini celbetti; Car- ducci'nin ve biraz da Stec- hetti'nin (otesiri (altında kalmakla beraber, kuvvetli bir orijinalite ile, onun modern italyan edebiyat âleminin vasıflarından ne kadar ayrılmış olduğunu m hayretle gördü- ler. Fakat Curducci hemen hemen yalnız tarih ve va- tan fikirlerinden ilham al. mış ve biraz da devrinin materyalist mauhitinin ve havasının tesiri gi em kalmış bir şairdi; bu mnhi tabinti ve aşkı kandı şairane ve ruhani bir şekil- de görmekten uzaktı. Böyle bir şiir #ransada Hugo ve Baudelsire gibi ve İngil- terede de Keais'ten oSwinburne'ye kadar müteaddit şairlere malik olduğu halde, İtalyada, zayıf bir şekil- de Romantiklerde görüldü. D'Annunzio'nun, uzun müddet ve devamlı bir surette tenkitçilerin hücum- larına maruz kalan şiirindeki yenilik ve serbesti, şa- irin eserinin italyan edebiyatında yeni bir çığır aç Gağını gösteriyordu. En küçük ve ince şeylerden bile mütebaşsis olan, bilâmum güzellikleri duyan, bütün bunları en geniş ve raütenevvi şekillerde tasvir ks- biliyetine malik olan D'Annunzio, Avrupa edebiyat- larının başlıca ceroyanlarını italyan şiiri ole birleş- « Noiwne yö ulllamız Mas pale mü Tanınmış İtelyen msharrirlerinden Prof. Adler sandro Ferraris'in iş Ü dnnunsiş hakkında çek kaymetli bir tetkiktir: tirdi. Fakat italyan edebiyatının klâşik, au'aneyj evedlına hiç doknunıadan, onları tam bir surette muhafaza etmek kabiliyetini göşterdi. ari suretle italyan şiiri, hususi vasıflarını kaybetmeden, daha XIX nncu asırda Leopardi ve Manzoni'nin spin de görülen kudrete tekrar sahip oldu. Tenkitçiler, son ; senelere kadar D'Annunzio'nun şiirinin hakiki kıymetini anlayamadılar: bu şiir son senelere kadar umumiyetle, derin bir ruhtan mahram, yalnız incelmiş bir sensunlitâ ve güzel bir usluptan ibaret bir şiir olarak telâkki ediliyordu. Hakikatta onun şiiri, dev» rinin bilhassa materyalist olan fikirlerinin tesirini altında kalmış şenseai bir şiirdir; fakat gerek ruh ve gereksş madde, D'Annun- zio tarafından okadar bü- yük bir kudretle ve derin bir surette gösterilmiştir ki, bu şiir âdeta bir kud- siyet kesbetmiştir. Şairin mistik galeyanlarla dolu fakat ayni zamanda devri- nin havası içinde ezilmiş Gruhu, maddeyi şiir içinde yükseltmeğe çalışıyor, onu ülvileştiriyor. Şiir ve san'at D'Annun- 2zi0 için prozaik devrin ru- hundan em için yegâne vasıta o Bu acı iii hari- cinde, san'at, şair tarafin- dan biricik halâs vasıtası olarak telâkki ediliyor: «Ateş» ismindeki roman da işte Ban'at vastasile 'ülvi- leşmek imanının tezahüre- tından haşka birşey değildir. Esasen D'Annunzio, ruhan devrinin adamı değildi : onu tayin ve tavsif etmek ve lezadı daha canlı bir surette gösterebilmek için onu bir Rönesans siması olarak kabul etmek doğ- ru olabilir: ruhban ve hatta hususi hsyatta da italyan dehasının satvetli devirlerine duha yakın bir sina. Alfieri, Foscolg, Maszoni, Leopardi gibi büyük mu- basrirlefin onuu üzerindeki tesirleri de pek büyük olmadı; bu suretle o, hemen hemen, bir hamlede şa- şalı devre uzanızor. Yalnız bu surette, şairin şahsiyeti hakiki hisışık altında tetkik edildikte, onun eserinin Naveminz , (921.
