g0 SERVETİKÜNUN No.1899—214 1932nın San'at Blançosu Bu yazıya başlayacağım zaman gayri ihtiyari, yeni harflerin kabul edildiği sıralarda çoklarının artık neşriyat duracak, edebiyatımız sönecek diye söy- endikleri hatırıma geldi, Zaman ve adet her şeyden beliğ değil midir? O zaman ileri sürülen bu mütalâa- lar üzerinde şimdi düşünüyorum, acaba o vakit ne yapılmıştır. Hiç bir şey. Halbuki yeni harflerin kabulünden sonra herkes teslim eder ki neşriyat sahamız eskisine nisbetle pek çok genişlemiş ve tabı işlerimiz o dere- ce güzelleşmiştir. Geçen senenin bu haftalarında olduğu gibi; biz ki ileri gitmeği kararlaştırmış ve bu yolda kuvvetli adım- larla ilerliyoruz, önümüze çıkacak her türlü manilere karşı koyabilmek için açtığımız yolun ne şekilde oldu- ğunu görmek üzere bir senelik yolun sonunda bir kere arkamıza vü? münasip gördük. Edebiya Her ne daki 1932 yılının edebiyat blançosu fev- kalâde bir kârla kapatılamayorsa da bu hususta zarar ettiğimizi de söyleyemeyiz. Hatta bu yılın blançosu ge en ve daha ikm senelere nisbet edilecek olursa ize bir kâr biraki Bu senenin öm durarak tesbit edebileceğimiz eserleri, Reşat Nuri beyin Kızılcık Dalları, Falih Rıfkı beyin Zeytin Dağı, Roman ve Moskova-Roma, Hasan Âli beyin Göte ve Mevlânanın Rubaileri, Nahit Sırı be- yin Sanatkârlar ile Edebiyat ve sanat bahisleri, Yaşar Nabi beyin İkimiz, onar mısra ile Odise tercümesi, Halit Fahri beyin Nedim, Faruk Nafiz beyin Bir ömür böyle geçti ile Akın, Nazım Hikmet beyin Kafa tası ile seçilmiş şürler, Necip Fazıl beyin Ben ve ötesi, Mahmut Yesari beyin Su sinekleri, Bahçemde bir gül açtı, Hikmet Feridun beyin Bugün de diyorlarki, Aka Gündüz beyin Beyaz Kalıraman, Haydar Rifat Beyin Temmuz 914, İklimler, Leninin hayatı, Bolşeviklik, Sovyetizm, Duman, Tarih felsefesi, Reşat Nuri beyin Üç asırlık fıransız edebiyatı, Nüzhet Haşim beyin Pet- rorka, Grek ve roman mitolojisi, Hasan Cemil beyin Alman ruh tarihine dair tetkikler, Sadettin Nüzhet be- yin İstanbul meşahirine ait mezar kitabeleri, Ali Ca- nip beyin Antoloji, Behiç Enver beyin Sehno Loger- löf ten tercüme ettiği Hils Holjersonun akıllara sığmaz isveç seyahatı dır. Merhum Apdullah Cevdet bey de Düşünen Musiki isimli son şiir kitabını bu sene için de neşretti. Etem İzzet Beyin Gözyaşları romanı da bu senenin güzel eserleri meyanındadır. Yine bu sene zarfında kıymetli arkadaşımız Reşat Enisin Kanun Namına, Muslih Feridin Yaşayan Haki- kat, Şemsettin Cemin Yalnız bir bahar isimli eserleri çıkmıştır. Bunların arasına Reşat Feyzinin çıkmak üze- Sr Matbaada Akşam isimli eserini de ilâve ede- iriz. Yine bu sene zarfında İbrahim Alâettin beyin Ne- dim, Füzuli, Ömer Hayyam ile İsmail Hikmet Beyin Ziya Paşa, Ahmet Vefik paşa, Recaizade Ekrem, Na- mık Kemal, ya Fikret, Şinasiye ait biyografiler intişar etmişti Bunlardan başka Mektep ve Edebiyat Gazetesi isimli iki edebiyat mecmuası intişar etmiştir. in Dediğimiz gibi bu seneyi evvelki senelere nisbet 'k olursak alacağımız neti - bilecek bir şekildedir. > RE A a Musiki ; Bu senenin güzel sanatlardan en az hareket göste- reni musiki oldu. Bu sahada Münir Nurettin beyin ü- çüncü konserinden başka esaslı bir şey hatırlaya- miyoruz. Tiyatro: 1932nin ilk ayları tiyatro cihetinden fena geçti di- yemeyiz. Bir taraftan Türk Akademi tiyatrosu Ertuğ- rul Sadettinle birlikte faaliyet gösterirken diğer taraf- tan Raşit Riza Şehzadebaşında ve Fransız tiyatrosun- da rağbet kazanıyordu. Bilhassa Yunan sanatkârı MI. Eleno geri ile oynanan bir Gece ve Bir Hayat pek çok beğenildi. e bu senenin ilk mevsiminde Darülbedayiin 're- ez Kafa Tası, Akin gibi yeni telif eserler ardı. Yeni mevsime gelince; pazartesi perşembe, bu mevsimin ilk telif eseri elle, Fakat hiç te muvafak o- unmuş bir eser Yine yeni mevsimin şu son günlerinde Reşit Ri- zayı Ankarada faaliyette görüyoruz. Repertuarını Ra- kibe, Kuklalar, Kudret Helvası gibi eski eserlerin dol- durmasına rağmen büyük bir alâka kazanıyor. Resim: 1932 nin resim kısmı da, edebiyat gibi diğer sen€- lere nisbetle daha fazla bir canlılık gösteriyor. Gerek Saip Muallanın, Ledi Klarkın, Mel. Diplaro- kunun, Ankarada macar ressamların sergilerine gerek- se Galatasaraydaki resim sergisi, Âli Avninin Glorya sineması methalindeki sergisi hakikaten muvaffak olun- muş eserlerden mürekkepti. Bunlardan başka Ömerin Gilorya sinemasının ya- nındaki afiş sergisi ile Zühtünün Alay köşkündeki Heykel sergisi de bu senenin muvaffak olunmuş re- sim ve hey Li haraketleri içine doludur. Münakaşalar : Ee fikirlere hürmet — bilmediğimiz için ünakaşa etmesini de bilmiyo: Bundan dolayı iyi veya “— açılan münakaşalar şahsiyete dökülerek ortaya esaslı bir şey koymadan kapanıp gidiyor. Bu senenin en hararetli münakaşa- ları yunanca ve lâtince meselesi etrafında yapıldı. Bundan başka Fikret hi beyle Etem İzzet bey ara- sındaki münakaşalar Bu sene zarfında mii noktai nazanndan mühim diğer bazı hareketler daha oldu. Bunların en başında Kurultay ile kitap panayiri gelir. 26 Eylülde İstan- bulda Büyük Gazinin irşatları üzerine toplanan ilk büyük dil kurultayı hiç şüphesiz bundan sonra ede- mer üzerinde pek mühim tesirler bırakacaktır. Ağustostaki > ae 2 ise memleketimizde ilk zip panayiri olmi sebile mühimdir. Sehap Nafiz