1 Ağustos 1989 Tarihli Commodore Gazetesi Sayfa 31

mutu ile Onları sadece PLAY komutu ile kı.ıllanabılıı'sınız Kendi zar tasarımlatmanın yanısıra C-128'de PLAY komutuyla kullanmak için on tane önceden ta- nımlarnmış envelope vardır. Sesleri değişik müzik aletleri gibi duyulur. ENVELOPE komutunu verilen hazır envelopları yeniden tanımlamak için kullanabilirsiniz. Format şöyle- dir: (ENVELOPE sayı, atak, düşüş, süreklilik, dalga biçimi, sinüs geniş- liği) Sayı değiştirmek istediğiniz enve- lope sayısıdır (0-9). Atak, düşüş, sü- reklilik ve dağılna O ile 15 arasında- ki değerlere sahiptir. Dalga biçimi 0 ile 3 arasında değişir. FİLTRELER , SID istediğiniz sesi elde edebilme- niz için bir sesin belirli frekanslarını çıkartmak üzere filtre kullanabilir. Üç çeşit filtre vardır: Alçak Filtre, Yüksek Filtre ve Band Filtresi. Bun- ları kullanabilmek için frekans kesinti noktalarını bulmalısınız. Bir âlçak filtre bu noktanın altındaki her fre- kansı geçirir, düşük armonileri du- yarsınız. Yüksek filtre kesinti noktası üzerindeki frekansları geçirir, yüksek amıomlen duyarsımz Band filtresi ilei frekanslar aralarına ge- lecek biçimde alçak ve yüksek kesin- ti noktalarını ayarlayabilirsiniz. Filtreler hakkında daha fazla bilgi edinmek için C-64 Programcının El Kitabı'ndaki filtre bölümüne ve C- 128 Kullanma Kılavuzu'ndaki filtre komutu açıklamasına bakın. SES YARATMAK SID chipinden gelen sesleri yirmi- dört byte kontrol eder. Bunlar bu ya- zıdaki tüm örneklerinde SD değişke- ninin set edildiği 54272 bellek adre- sinde başlarlar. Bu baytların tanım- ladığı parametreler tablo 1'de göste- rilmiştir. SID Kontrol eden baytlar hakkında daha ayrıntılı bilgi için C- 64 Programcının El Kitabı'ndaki bel- lek haritası bölümüne bakın. Ses 1 kontrol kütüğü ve Volüm ve Filtre kontrol kütükleri en çok kafa karıştmcı olanlar, çünkü SID'i bayt- lar yerine tek tek bitler kontrol et- mektedir. Şimdi ikilik sayı sistemi ko- nusunda bir nutuğun sırası değil ama bir parça sözünü etmek de gerekli. Geleneksel onluk sayı sistemimiz on rakam kullanır, 0-9 ve bir sayıdaki her rakamın gerçek değeri sayı için- - deki yerine göre değişir. Onlar, yüz- ler, binler gibi. İkinin üsleri üzerine kurulan ikilik sistemde ise yalnızca iki rakam vardır: Ü ve 1., Bilgisayarlar- da bu sistemi kullanıyoruz çünkü 0 “kapalı”' 1'de “açığı” temsil -debi- lir, bu da elektronik devrelere çok iyi uyar. Her byte sekiz bitten oluşur. Her bit “*yer değerinin”” sayıda kullanıl- mış olup olmadığına bağlı olarak 1(açık) ya da O(kapalı)'dır. Şekil 9'da 1001001 1 ikilik sayısındaki her bitin onluk değeri gösterilmektedir. Açık olanları toplarsak 128 4 16- 24 1-147. O halde ikilik sistemde- ki 147'ye eşittir. Şimdi bitler üzerine bilgi sahibi ol- manın neden önemli olduğunu göre- lim. Tablo 2'de Ses 1 için olan kont- rol kütüğünün kontrol ettiği bitlerin bir listesini bulabilirsiniz. Tablo 3'de de Volüm ve Filtre kontrol kütükleri vardır. Basic"'te bir biti açıp kapamanın di- rekt bir yolu yoktur. Bu AND, OR, PEEK Ya da POKE komutlarıyla ya- pılmalıdır. Örneğin kontrol kütüğün- deki 5. bitin testere dişli dalga bıçı- mini çıkartmasını istiyorsunuz. İkilik sısıdekı 5. bitin onluk sistemdeki değerinin 312 olduğunu biliyorsunuz. Ama kütüğe sadece bir 32 POKE ede- mezsiniz çünkü 32 ikilik sistemdeki 00100000'dır. Tüm bu sıfırlar açık ol- masını istediğiniz bir şeyi kapatabi- lir. Bu nedenle “. biti açmak 'çin kontrol kütuğünucki değeri PEFK et- meli, o sayı ve 255-32'nin sonuc ile bir AND işlemi yapmalı ve yeni de- ğeri kontrol kütüğüne yeniden POKE etmelisiniz. (Bu size anlaşılır ve an- Şekil 8- Döküm 2'deki değerler. Atak — 10: Düşüş— O: Süreklilik - Atakz- 0: Düşüş— 10: Süreklilik - Atak —- 15: Düşüş- 1: Süreklilik - : Dağılma Atak — 10: Düşüş—- 10: Süreklıhk=10 Dağılma — 10 0: Dağılma -0 lma -0 e .: 3: Dağılma - 3 Tablo 1- SID Kontrol Byte'ları Ses 1 Ses 2 Ses 3 SD Frekans SD 47 Alçak Frekans — SDA 16 A ik Freka.ı:ıs' SD-4 1 Yüksek Fr. SD -8 Yüksek Fr. SDt İS Yüken SD 42 Kare dal. alçak — Sd4-9 Kare dal. alçak — SD dal, alçık SD 4 3 Kare dal. yüksek — SD-- 10 Kare dal. yük. — SD * 17 kare dal. yük. SD 44 Kontrol Kütüğü — SD ll Kontrol Kütüğü SD-- 18 Kontrol Kütüğü SD 4 5 Atak/Düşüş SD 4 12 Atak/Düşüş SD * 19 Atak/Düşüş SD 4 6 Süreklilik/dağıl. — SD 13 Sür./Dağ. SD 4 20 Sür./Dağ. SD -- 21 Filtre kapatma frekansı (düşük mbble) SD 4-22 Filtre kapatma frekansı (yüksek byte SD 424 Volüm kontrolü, Filtre kontrolü Not: SD'nin bellek adresi 54272'dir. 31