BASIC Öğreniyoruz | Bizim manftığımız, çağrışımlarımız ve içgüdülerimizle beslenen çok ince ve zengin bir manlıktır. İskender SAVAŞIR aha karmaşık ve ciddi programlar yazmaya geçmek için ellerinizin kaşınmakta olduğunun farkındayım. Bu şartlar altında sa- dece iki komut, İNPUT ve PRİNT ko- mutları üzerinde bu kadar dur- mamız, okurlarımızın sabrını kaçır- mış olabilir. Ama ne yapalım ki, bu iki komut Commodore ö4 Ba- sic'inin dört temel köşe taşından ikisini oluşturuyor (diğer ikisi daha ileride ayrıntılı olarak inceleyece- gğimiz PEEK ve POKE komutları). Özellikle PRINT komutunu, Com- modore 64 Programcının El Kita- bı'nda da belirtildiği gibi, Basic'- in içinde yeralmakla birlikte, ken- disi başlıbaşına bir mini bilgisayar dili oluşturan bir komuft olarak dü- şünebiliriz. PRINT Komutu ve Kontrol Karakterleri Şimdiye kadar PRINT komutu ile birlikte iki ayrı türden değerin yaz- dırılabileceğini gördük: Sayısal değerler ve karakterler (ya da ka- rakterlerden oluşan karakter zin- cirleri). Aralarındaki fark karakter- lerin tırnak işaretleri içerisinde gi- rilmesi, sayısal değerlerin ise doğ- rudan doğruüya PRİNT komutunun ardından yazılması idi. Ama PRİNT komutunun asıl gü- cü konftrol karakterleri (ya da tuş- ları) ile birlikte kullanılabilmesin- den iİleri gelmektedir. Nedir kont- rol karakterleri ya da kontrol tuş- ları? Kursör Hareketleri Bilgisayar klavyesinin üzerindeki tuşların çoğunun üzerinde bildiği- miz harf ve rakamlar yeralmakta. Ancak bazı tuşların üzerinde, ilk bakışta esrarengiz görünebilecek bazı harf dizileri yeralıyor. Bu tuş- ların işlevi kursörünüzün hareket- lerini ya da ekranın diğer bazı özelliklerini kontrol etmek (*). Bun- ların en basiti kuşkusuz RETURN ve SHİFT tuşları. Birincisinin işlevi her- hangi bir daktilodaki satır atlama tuşunun işlevine benziyor. İkincisi ise büyük harf ya da küçük harf seçeneklerini seçmenizi sağlıyor. Kısaca diğerlerini de özetleyelim. Üzerinde CRSR yazan iki tuş, kur- sörünüzün sağa-sola ve yukarı- aşağı hareketlerini kontrol ediyor. CLR/HOME tuşuna basıldığında kursör ekrandaki en üst sol köşe- ye gidiyor. Bu tuşa SHİFT tuşu ile birlikte kullandığımız takdirde ise, kursör sol üst köşeye gitmekte kal- maz, aynı zamanda ekran da bo- şalır (temizlenir). Dipnot: Şu ekran üzerinde yanıp sö- nen küçük İşaretciği nasıl adlandıra- cağımız, meselesi, zaten karmakarışık olan Türkçe bilgisayar terminolojisinin en karmakarışık alanı... Kullanım kıla- vuzu ve Programcı El Kitabı'nda bu işaret “Takipçi” diye adlandırılıyor (ne- yi takip ediyorsa!). TDK Bileşim Sözlü- ğü ve onu izleyen Bilgisayar Ansiklo- / pedisi ise “İmleç” terimini kullanıyor. Bu dergiye yazanların çoğu ise “kur- sor”, “kursör” ya da “cursor” terimini tercih ediyor. Commodore Bilgisayarınızı etkileşimli tarzda kullanırken bu saydığımız işlevler- den herhangi birini, sözkonusu tuşlardan birine basarak yerine getirmeniz mümkün. Ama ya bu işlevlerden herhandgi birinin prog- ramın çalışmaısı esnasında yerine gelmesini isterseniz, o zaman ne olacak? İşte bu tuşları PRİNT ko- mutfu İle birlikte kullanmak, prog- ramınızın bu işlevleri yerie getir- mesini sağlıyor. Bunu örneklemek için önce tek satırlık bir program yazalım. Önce etkileşimli tarzdan çıkmak için bir satır numarası ya- zın (unutmaycılım ki satır numara- sı verdiğiniz sürece, etkileşimli tarzda kalıyoruz). Sonra PRİNT ya- zıp bir tırnak işareti açın ve SHIFT ve CLR/HOME tuşlarına birden ba- sın: 10 PRİNT “SHİFT CLRİHOME” Bu satırı yazınca tırnak içinde SHİFT ve CLR/HOMAE tarafına değil, ses44*4*** işaretine rastlayacak- sınız. Daha sonra RUN yazarak programı çalıştırın. Ekranın boşal- dığını ve kursörün ekranın sol üst köşesine çıktığını göreceksiniz. O halde genel kuralı şu şekilde yazabiliriz. PRİNT komutundan sonra tırnak işareti açıp, kontrol tuşlarından herhangi birine ba- sarsanız, ekran üzerinde tuhaf bir 59