SİNEMA MATRAK —Kovboy filmleriyle alay edan bir kovboy filmi, Ankara'da iki hafta afişte kaldı. "İn Like Flint - Kâinatı kurtaran adam" veya "Modesty laise - Dişi Ceymis Bond" nasıl James Bond filmlerini alaya alıyorsa, yönet- men Elliot Silverstein'ın "Kanunsuz Silâhşör"'ü de kovboy filmlerinin alışıl- mış bütün unsurlarım tek tek de alıyor ve karikatürize ediyordu. Filmde, Batıyı titreten, şimşek hızı ile silâh çeken, demir yumruklu silâhşörün yeri- ni, ancak bir şişe viskiyi yarıladığı zaman eski nişancılığına beş - on dakika için kavuşan, sonra büsbütün zavallılaşan ve eski maceralarını anlatmakla vakit geçiren bir kahraman alıyordu. Kid Shelleen adındaki canlandıran Lee Marvin mağa dikkat ettiği nitelik kazandırıyordu. ataşesinin elini sıkarken gösteren sahneden sonra yer almakta ve 1941 kışında Kızıl Meydan'da geçmekte- dir: Perdede Mareşal Timoçenko ile Stalin vardır. Mareşal Timoçenko, önünde sinirli sinirli gidip gelen Stalin'e 'Durum ciddi" demektedir. Dununun neden ciddi olduğunu da filmin görüntülerini açıklıyan spi- ker şöyle anlatmaktadır: "Evet, du- rum ciddi. Stalin de şimdi böyle düşünmüyor mu? Oysa şimdi şura- da geçit törenine katılan askerle- sin başında, haksız yere tasfiyeye uğramış komutanları bulunsaydı durum bambaşka olacaktı. Alman- lar, bu komutanların kurşuna dizil- diklerini biliyorlardı, bundan da iyice yararlandılar." Mareşal Jukof da filmin bir baş- ka sahnesinde, 7 ekim 1941'de alela- cele nasıl Moskova'ya çağrılıp, grip- ten yatmakta olan Stalin'in başucu- 36 na götürüldüğünü ve Stalin'in Sov- yet birliklerinin yenilgisi karşısında kendisine ir şey anlamıyo- rum. Gidin, durumu yarinde incele- yin" diye emir verdiğini anlatmak- tadır. Filmi meydana getirenler, sava- şın ilk aylarındaki yenilginin sebep- leri arasında, Kızılordu'nun yüksek komuta heyetindeki tasfiyelerin kö- tü etkisinden başka, Sovyet birlik- lerinin savaşa iyi hazırlanmamış ol- masını, yakın bir an saldırısı hakkında gelen haberleri Stalin'in şüpheyle karşılayışını göstermekte- dirler. Seyirci rekoru Da seviyorsan", geçen yıl ta- anmış, ama uzun bir süre “içek engelle (o karşılaşarak beyazperdeye oulaşmakta güçlük kahramanı n'in başarısı, yönetmen Silverstein'ın ölçüyü kaçırma- şakaları ve Jane Fonda, filme eğlendirici ve zengin bir çekmişti. Nihayet filmin, Ekim Devriminin 50. yı önümünde e terilmesi kararlaştırılmış ve 2 bin kopya çıkarılmıştır. Filmi yapanlar, "Evini seviyorsan' 'm, Nazi vahşeti - ni gösteren ' "Sıradan faşizm"in se- yirci rekorunu kıracağını ummakta- dırlar. "Sıradan faşizm", bir yılda 36 milyon seyirci toplamıştı. Moskova'da büyük yankılar u- yandıran "Evini seviyorsan", öte yandan yapım yönünden de yeni- lik getirmektedir: "Evini seviyor- san", Kosigin'in iktisadi reform me- todlarına uyularak meydana getiri- len ilk filmdir. Filmin çevrilmesi için yapılan masraflar daha şimdi- den karşılanmıştır ve bundan sonra sağlanacak kazançtan da filmi mey- dana getirenlere seyirci oranında prim verilecektir. NİJAT ÖZÖN AKİS