29 Temmuz 1967 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 28

TARİH Prens Lvof Hükümetinin eski Har- biye Bakanı, sanayici Guçköf geldi. Guçkof aşın sağı temsil ediyordu ve bir darbe tertibinin peşindeydi. Ta- bii hedef, Orduyu o istikamette yü- rütmekti. Komilofa hazırlanan plâ- nı açtı. Bir Cumhuriyetçi Merkez teşkil edilmişti. Bolşevikleri temiz- lemek bahanesiyle General Krimo- fün birlikleri Petrograd üzerine yü- rüyeceklerdi. o Başkente girildiğin- de Geçici Hükümetin üyeleri tevkif edilecekler ve İhtilâlci Sosyalistler- le Sosyal Demokratların liderleri kurşuna dirileceklerdi. — Komilof mutabakatım bildirdi. Temmuzun sonunda bizzat Başkomutan, Gene- ral Denikini de komploya aldı. Sağ- cı liderler hep hareketin içindeydi- ler. Darbeyi Eylül için düşünüyor- lardı. Bu şırada Kerenski gündelik iş- leri yürütüyor ve Eylülde toplana- cak Kurucu Meclisin hazırlıklarım yapıyordu... İhtilâlin büyük mesele- leri, dâvaları hakkında bu Meclis karar verecekti Ayakta zor duran Geçici Hükümetin bunlarla başa çıkması, kabil değildi. Kerenski bu hazırlıklar arasında bir kararna- meyle Çarı ve Çariçeyi oy hakkın- dan mahrum bıraktı. İmparatorluk ailesi o sırada hâlâ Çarkoy - Selo- daki sarayda mahpustu. Solculara karşı (o hareketin bir başka safhasını Sovyetin, Duma ile beraber işgal ettiği eski Potemkin Sarayından çıkarılması teşkil etti.' Dumanın burjuva ve sağcı millet- vekilleri Sovyetin içi ve asker tem- silcileriyle birarada bulunmaktan memnun değillerdi Sıkılıyorlardı. Seçilecek Kurucu Meclis bahane e- dilerek Sovyetten başka yere geç- mesi istendi. Hükümet Sovyete, şehrin ucundaki Smolni Enstitüsü- nü tahsis etti. (Sosyalistler oraya geçtiler ve solun yeni merkezi ora- sı oldu. Smolni Enstitüsü asillerin kızlarına mahsus kibar bir okulu. Kızlar tatildeydiler. Tabu' döndük- lerinde ne okullarını, ne sınıflarını bulacaklar, bolşevikler orasını ken- di ihtilâllerinin karargâhı yapacak- lardı. Yeraltına geçmiş olan bolşevik- lere gelince, onlar Viborg mahalle- sindeki bir merkezlerinde partileri- nin Vİ. kongresini, yapmaktaydı- lar. Petrogradın içinden ve dışın- dan 175 delege sahte isimler altın- da ve gizlice toplantı mahalline Smolni Enstitüsü, işte bu binadır. Petrograd Sovyeti İhtilâlin pek yak- laştığı günlerde Potemkinn Sarayından çıkarıldı ve buraya yerleştirildi. Bolşevikler Petrograd Sovyetinde çoğunluğu ele geçirip te Troçkiyi baş- kan yaptıklarında burasını İhtilâlin karargâhı haline getirdiler. 28 AKİS gelmişlerdi. Kongreye Sverdlof baş- kanlık ediyordu. Sverdlof oŞeref Başkanları olarak hürriyetlerinden mahrum bırakılmış büyük bolşevik liderleri seçtirdi: nin, Zinoviyef, olon tay, Kamenef, Troçki. Partinin artık 240 bin üyesi var- dı. Bunun 41 bini Başkentte, 42 bi- ni Moskovadaydı. Urallardaki mik- tar 25 bindi. Mevcut delegelerden 110 tanesinin yattıkları hapislik sü- resi, birarada 245 yıl tutuyordu. 55 tanesinin sürgünlük devresi 127 yıl- > 150 tanesi 549 defa tutuklanmış- Kongenin birinci plândaki ada- mı Stalin oldu. Stalin, Leninin tezle- rini savunuyordu: — İki başlı iktidar sona ermiş- tir. İktidar artık tamamile Geçici Hükümetin elindedir, o da sadece burjuvaziyi temsil etmektedir. O itibarla bu İktidar silâhlı ayaklan- mayla devirilmelidir. Bundan son- ra şiddet devrinin, zor devrinin a- çılması lâzımdır. Silâhlı çatışmalar başlamalıdır." Lenin kendisini takip eden lider- lere talimatım menfasından gönder- mişti. "Bütün kudret o Sovyetlere!" parolasını geri alıyordu. Bugün için kudretin Sovyetler tarafından alınmasını istemek bir nevi "Don Kişotluk" idi. Stalin Leninin görü- şünü izah etti: "— Sovyetleri reddediyor deği- liz. Fakat bugün iktidarı, halkın sah- te dostlarının idaresindeki ve halk kendilerine kudreti uzatmışken bu- nu almaktan çekinen Sovyetlere ve- Şimdi, mukabil ihtilâl kuwet kazanırken Sovyetlerin ba- rışçı yollardan iktidarı ele geçire- bileceklerini söylemek palavradır." Molotof daha da ileri gitti: — Mukabil ihtilâli yapan bur- juvazi bütün hürriyetleri ayaklar altına almıştır. İktidar artık ancak zorla ele geçirilebilir. (Sovyetler böyle bir ayaklanmanın organları olmak vasfını kaybetmişlerdir. Bize lâzım olan işçi - köylü ittifakıdır." Lenin bu kongreyi, silâhlı ayak- lanma kararım versin diye istemiş- ti. Kongre bu kararı aldı. 6 Ağus- tosta 21 kişilik Merkez Komitesini seçerek dağıldı. Silâhlı ayaklanma- yı bu komite idare edecekti ve bol- şevizmin bütün büyük isimleri ko- miteye dahildi: Lenin, Stalin, Troç- ki, Kamenef, Zinoviyef, Sverdlof, Çerjinski, Kolon tay, Uriçki, Bubnof, Bukharin, Smilga, Sokolnikof, Şa- 29 Temmuz 1967