30 Ekim 1964 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 30
TİYATRO Ankara Bale Haftası Geçen hafta mevsimin ilk Bale prö- miyeri, Büyük Tiyatroda verilmiş ve ünlü Bale uzmanı Daime Ninette de Valois'nın sahneye koyduğu - Joy New ton'un da çalıştırdığı - Auber'in "Bu- luşma" balesiyle Adolphe Adam'ın "Gi selle"" balesi oynanmıştır. Birincisini Ferit Tüzünün, ikinci- sini Sabahattin Kalenderin yönettik- leri her iki balenin koregrafileri Fre derick Ashton'undur ve (o dekorlarıyla kostümlerini Refik Eren ile Hâle Bren çizmişlerdir. Daha çok bir "ensemble" eseri o- lan "Buluşma" da solist olarak Ayla Ünal, Gülcan Tunççekiç, Meriç Su- men, Hüsnü Sunal. Ferit Akın ve Sait Sökmen dans etmektedirler. "Giselle" e gelince, başrollerde, ilk akşam Meriç Sümen (Giselle) ile Sait Sökmen (Kont Albrecht) dans etmişler ve bü- yük bir başarı kazanmışlardır. Alman Balesi Önümüzdeki hafta, 3 ve 4 Kasım ge- celeri, Büyük Tiyatroda (o misafir Alman Balecileri iki önemli bale resi- tali vereceklerdir. Türk-Alman Dostluk Cemiyeti ile Ankara Alman Kütüphanesinin, Al- manyadaki Goethe Enstitüsü ile işbirli- ği ederek hazırladıkları bu bale gece. lerinde. Alman ve Avusturya sahnele- rinin tanınmış solistlerinden üç çif- tin danslarını görmek ve Alman bale- sinin bugünkü durumu hakkında bir fikir edilmek mümkün olacaktır. Bun- lar sırasıyla Hamburg Devlet Operası- nın 1. solistlerinden Dulce Anaya ile Rainer Köcbermann. Viyana (oDevlet Operasının birinci solistlerinden Lisl Maar ile Willy Dirtl ye (Heidelberg Şehir Tiyatrosunun birinci solo bale- rini Vreni Wohischlegel ile Wolfgang liedstner'dir. Misafir sanatçılardan Dulce Ana- ya. Havana (Küba) da doğmuş, bale öğrenimini Amerikada New York'ta tamamlamıstır. Stutgart ve (oO(Münih Operalarında bir süre çalıştıktan "son- ra Hamburg Devlet Operasına alın- mış, klasik repertuvarın bellibaşlı e- serlerinde başrollere çıkmış. Alman te- levizyonunda da sık sık görülmüştür. Willy Dirtl bale öğrenimini Viya- nada yapmış, uzun yıllar Viyana Ope- rasında çalışmış, daha sonra Berlin Frankfurt Operalarında dansetmiş- tir. 1960 danberi Hamburg Devlet O- perasında çalışmakta olan bu sanatçı da klâsik dansın ustalarından sayıl, maktadır. 30 Şehir Tiyatrosunda "Tartuffe" Hiç eskimeyen oyun Oyun "Tartuffe", komedi 5 perde. Yazan: Moliere. Çeviren : Orhan Veli Kanık. Tiyatro İstanbul Şehir Tiyatrosu (Yeni Komedi - Orta Öğretim genç- liği için klâsik matineler - Her gün 18 de). Sahneye koyan : Coşkun Tunçtan. Dekor - Kostüm : Turgut Atalay. MÜZİK : Mehmet Abut. Konu : Moliere'in bu ünlü komedisini bilmeyen var mı? Otuzbeş yıl ön. ce gene Şehir Tiyatrosu (eski "Darülbedayi" - Tepebaşı Tiyatrosunda), bu komedinin "Mürai" adıyla bir adaptasyonunu oynamıştı. Rahmetli Büyük Behzatla (Tartuffe) Küçük Kemalin. (Orgon) bu adaptasyonda nefis Os- manlı tipleri hafinde canlandırdıkları kahramanlarıyla o kudretli oyun hâ- lâ unutulmamıştır. Moliere bu komedisinde, saf insanların dini inançlarını, sofuluklarını istismar eden Tartuffe'ün şahsında, bütün sahte din adamla- rının, cüppeli madrabazların foyasını meydana çıkarıyor. Oynıyanlar : Nur Sabuncu (Madam Pernelle). Agâh Hün (Orgon) Ned- ret Güvenç (Elmire), Kâmran Usluer (Damis). Şadıman Aysın (Martane), Yalçın Boratap (Valere), Nedret Mahfi Ayral (Cleante), Toron Karacaoğlu (Tartuffe), Gül Gülgün (Dorine) vs. Beğendiğim. : Rahmetli Orhan Veli Kanıkın su gibi akan, zeki ve nük- teli' çevirisi. Coşkun Tunçtanın Paris kokusunu ve yeni yorumların izlerini taşıyan dinç, kıvrak sahne düzeni. Turgut Atalayın, sadeliği içinde devrin özelliklerini veren dekoru zevkle çizilmiş "ağır" ve zengin kostümleri. Sa- natçıların, bütün halinde gerçekleştirdikleri, klâsik, üslüpta, ahenkli oyun. Bellibaşlı rollerden Tartuffe'de oOToron Karacaoğlunun, o Orgon'da Agâh Hünün, Elmire'de Nedret Güvencin, Dorine'de Gül Gülgünun. Madam Per- nısile'de Nur Sabuncunun, Cleante'da Necdet Mahfi Ayralın özenli kompo- zisyonları ve doyurucu oyunları. Beğenemediğim : Sahne düzeninin ve oyunun - "Tartuffe" gibi herşey- den önce bir "din piyesi"nde- duyulması gerekli olan dini havadan -hattâ "manastır havası"ndan - yoksun kalmış olması. Elmire ile Dorine'in oyun- larında . Orgon gibi bir sofunun eşi ve hizmetçisi olarak - aşırı görünen iş- veli eda. Sonuç : Esasa ait bu eksikliği bir yana bırakılırsa, "Tartuffe" İstantbulda, üslüp ve ifade bakımından, mevsim başının en başarılı, yalnız gençlik için değil, her kuşaktan seyirci toplulukları için en faydalı, kuvvetli bir kadro ile en iyi oynanan oyunudur. Lüti AY AKİS, 30 EKİM 1964
