14 Ağustos 1964 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 22

AKİS?22 yii kolundaki milyarlara varan ser- mayeyi hakiki şekilde kıymetlendirmek ve ayni zamanda müstehliki de za- rara sokmamak üzere çimentonun fabrika teslimi 155 liradan satılması- nı teklif etmektedir. Çimentonun her fabrikada ayni fi- yata satılması için, beher ton çimen- toya birlik 5 lira verilmesini uygun görmektedir. Bu suretle teşekkül ede- cek fon ile icabında satışları bizzat yapmak, mutavassıtları muayyen fiyat dan satış yapmaya zorlamak, fiyatları gazetelerde muntazaman ilân ederek halkın aldanmamasını sağlamak gibi işler yürütülecektir. o Halen Merkez Bankasındaki fonda birikmiş 10 mil- yon lira evvelâ kullanılacaktır. o Zira fonda birikmiş bu paranın ne şekilde Fa Le de belli değildir. e yandan Birlik hazırladığı pro- şökoldn fonda biriken para miktarı 15 milyonu buluncaya kadar ton başına 5 er lira verilmesini ve 15 milyon aşı- lınca fona ödemenin durdurulmasını tekrar 15 milyona inilince (oOödemeye başlanılmasını teklif etmektedir. Yeni bir fon fondaki paralardan o bölgelerden yapılacak çimento nakliyatına, lüzu- mu halinde ihracata veya ihtiyaç olur- sa ithalâta fiyat farkı ödenmesi de öngörülmektedir. Müstahsiller Birliğince hazırlanan bu plân uygulandığı takdirde hem ser- best rekabet sağlanmış olacak, hem de fabrikalar daha rantabi çalışma im- kânlarını sağlamalarına rağmen çimen to fiyatları müstehlik bakımından bir yükselme göstermiyecektir belki kamu sektörü çimentoyu fabrikada teslim al- dığından biraz daha fazla fiyat öde- me mecburiyetinde kalacaktır. Ama bu- na karşılık gerek gider, gerekse gelir vergisi olarak çimentocuların hazine- ye ödeyecekleri vergi çok yüksek mik- tarlara varacaktır. Velhasıl, çümemiş Bitiş sisteminde evvelâ Plânlam manın, sonra da Yüksek Plânlama Kurulunun ii karar vermiş olduğu sistemin Sanayi Bakanlığınca neden bir türlü yürürlü- ge konulamadığını anlamaya imkan yoktur. Piyasa şartlarına, kanunlara, sa- nayiin gelişmesine sermaye piyasası- nın teşekkülüne, modem sistemlerin uygulanabilmesi için la yatırım- ların realize edilebilmesi meyen ve milli nan rejiminden arta kalan bu sistemin daha ne kadar sürüp gideceği bayağı merakla bek- lenmektedir. Ancak plânlamanın da tasvip ettiği sistem uygulanmazsa iş, kanuni hiç bir müeyyidesi bulunmayan müstahsil- ler birliğinin (o parçalanmasına kadar dayanacaktır.