29 Mayıs 1964 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 31

b gıda olarak ilân edinmiştir. Üstelik, tarhana dayanıklıdır da... Hem hay- vansal, (oO(hem nebati değeri vardır. Vitamini ve mineral maddeleri de ih- tiva eder. Bunun endüstrisi memle- ketimizde kurulmalı ve şehirde de ,u- cuza mal edilmelidir, kullanılmahdir. Gene. faydalanacağımız bir gıda da balıktır. u meseleleri, adeta bir milli po- litika güderek okulda ve evde hallet- mek şarttır. Bu bakımdan bütün yayın vasıtalarının, en başta radyoların bu iyi beslenme esasına dayanarak ya- yın yapmaları, gıda maddelerinin de- gerini öldüren, ev kadınını; saatlerce boş yere mutfağa bağlıyan yemek ta- rifelerinden vazgeçmeleri şarttır. Bun- lar, keseye olduğu kadar sağlığa da zararlıdır." Dekorasyon Metrelerle çiçek Gündengüne moda olan birşey de, yaz mevsiminde evin eşyalarının tıpkı evin insanları gibi gardrop değiştir- mesi ve yazlık bir kılığa girmesidir. lâ, yazlığa gitmeyen bir aile için otur- ma odasının perdelerini değiştirmek, koltukları (o çiçekli elbiselerle giydir- mek, evin bir kösesini bahçe gibi ye- şillikler, Oo çiçek ve neşeli o saksılarla, bahçe şezlongları, bahçe sandalyele- riyle değişik bir şekle sokmak, eğer varsa bunun için balkondan, terastan, ferah bir pencere önünden faydalan- mak çok iyi bir fikirdir, ev halkını dinlendirir. Son yılların Oo modası, daha çok, stilize (o edilmiş (o çiçeklerle yapılmış kumaşlardır. . Bunların daha yeni, daha modem bir havası vardır. Fakat klâsik, küçük çiçekli, çok ucuz bas- malar da ayni işi görebilir. Renkler yaz renkleri, gök mavisi, parlak yeşil güneş rengi, tabiatta bulunan çiçek re meyva renkleri olmalıdır. Bir oda- da fazla çiçekli kumaş kullanmayıp, bunu Çiçeklinin içindeki düz parlak renklerle tamamlamalıdır. Meselâ di- van örtüsü yeşil ve mavi çiçekli ise. yastıkların birisi mavi, diğeri yeşil olmalıdır. Fazla çiçekli, gözü yorar.; pencere güneşliğin kumaşından gene çiçekli bir perdeyle de iyice giydiril- dikten sonra, odadaki diğer kumaş- lar çiçeklinin içindeki renklerden düz olarak tercih edilmektedir. Basma gi- bi, hasır da yaz dekorasyonunun baş- lıca malzemesini teşkil etmektedir, «Gündüzkondu» Jale CANDAN Türkiyede bir milyon veya muhtemelen bir milyondan fazla insan gece- komutlarda, en ilkel şartlar içinde yaşamaktadır. Çok değişik faktörle- rin etkisi altında, gündengüne bir çığ gibi büyüyen gecekondular hem hal- kımızın sağlığını tehdit etmekte» hem de birçok yeni sosyal meselelerin doğmasına sebep olmaktadır. Topraksız köylü, fiş bulmağa geldiği büyük şehrin, haklı olarak, cazibesine kapılmakta, çoluğu çocuğu için daha iyi bir hayat hazırlama umudu içinde; dişini tırnağına takarak, o buralarda yerleşmeye çalışmaktadır. Bu hal, ortaya bir takım fırsatçıların çıkmasına el faydalanarak gayrisıhhi mesken inşaatını kolay bir ticaret olarak, alabildiğine geliştirmekte, çe- şitli hukuki ve sosyal meselelere yol açmaktadırlar. Tapılan hesaplar, eğer ciddi tedbirler alınmazsa, gecekondu dâvasının Türkiyeyi, çok yalan bir gelecekte büyük bir sıkıntıya sokacağı sonucuna açık olarak göstermiştir. Bu gidişle. 1970 yılında Türkiyede gecekondularda yaşıyan insanların mik- tarı 5 milyona yükselecektir. Bu rakam herşeyi anlatmağa yeter. Buna karşı alınan tedbir nedir? Gerçi bugüne kadar alınmış ciddi bir tedbir yoktur ama. ilgililerin ve yetkililerin bugüne kadar yaptıkları açıklamalardan re gecekondularla ilgili 327 sayılı kanunun ruhundan anlaşılan, omevcut gecekonduları ıslah yolu ile korumak ve yerlerine, sağlık şartlarına sahip halk meskenleri konuluncaya kadar bunları muhafaza etmektir. Böylece, topraksız vatandaş toprağa kavuşturulacak, tarım şartlan düzeltilecek ve ticari emniyetle yapılan gecekondular yıkılacak ve dâva kökünden halle- dilecektir. Zaten 5 yıllık Plân da aynı meselenin üzerinde titizlikle dur- maktadır. ak, bu iyiniyeti ve bu düşünceleri (oOkısa zamanda devlet bütçesi içinde ve belediyelere yüklenerek uygulamanın mümkün olamıyacağı gün geçtikçe büyük bir kesinlikle anlaşılmaktadır. Meselâ bugün, mevsim ve seçim . doayısıyla birden çoğalan gecekondu yapımım O önliyecek kuvvet belediyelerde mevcut değildir. Meselâ Ankarada böyle bir kontrolü yapa- bilmek için motorlu 300 ekipe ihtiyaç varken, eldeki ekip adedi 13'tür. Be- lirli hudutlar içindeki gecekondulara elektrik, su ve yol götürülmesini şart koşan 327 sayılı kanun ise, içinde bulundukları mali şartlar yüzünden, belediyelere, ancak sırtlarında zorla taşımaya mecbur olduktan bir kam- bur olmuşlar. İşte bunun içindir ki. uzun bir süredir meseleyi titizlikle inemeyen talar ve İskân Bakanı Celalettin Uzer, gecekondu dâvasını halletmek ve mem- lekete standart halk tipi evi sokmak, gecekondu yerine (o gündüzkonduyu ikame etmek için "prefabrike" sistemin, devlet ve özel sektörü beraberce bu işe yönelterek, kurulmasını şart görmektedir. Fransa, İngiltere. Rusya. İsrael ve daha birçok batı memleketleri bu sistemi başarıyla uygulamış ve bu dâvayı böylece halletmişlerdir. Prefabrike sistem, halka, seri halinde imal edilmiş, çok ucuz, fakat o nispette güzel evler sağlamaktadır. Bunlar yolu açılmış, kanalizasyonu yapılmış, elektriği ve suyu götürülmüş, halka çak ucuza veya bedava dağıtılmış hazine arsaları üzerine kurulmuş mahal- lelerde, geceyi beklemeden, rüşvete, hileye yol açmadan, gündüz vakti ku- rulan evlerdir Mahallelerin sineması, çocuk bahçesi, (kütüphanesi, sıhhi pazar yerleri de vardır. Öyle anlaşılıyor ki. gecekondu dâvasını halletmek için herşeyden önce "gecekondu" yerine "gündüzkondu" politikasını be- nimsememiz şarttır. AKİS/31