29 Mayıs 1964 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 20

Vilson ve Poinoare Paris caddelerinde losa ulaştırılmak üzere Şu bilgileri veriyordu : "Burada ve başka yerlerden aldığım (haberler ha- vanın bizim lehimize geliştiğini göstermektedir. Hafta- lık Near East dergisine görüşümüzü bildiren bir mektup yazdım, bunu yayınladılar. Derginin şimdiki yayın mü- dürü yaptığımız konuşmada bana, ilgili yayın yapmaları için emir vermiş bulunduklarını / bil- dirdi." Lanitise göre Kıbrısın durumu Paristeki Barış Kon- feransının kulislerinde ve gayriresmi olarak o görüşül- meye de başlanacaktı, Onun için Kıbrıslı delege, Lond- radaki yunan elçisinden bu bilginin mümkün olduğu kadar çabuk Venizelosa duyurulmasını istemekteydi Fakat Nisan bitti, Mayıs geçti ve Haziran geldi, bir şey çıkmadı. Kıbrıs Heyeti halâ Lpdrada kapı kapı do- laşmaktaydı. Bir neticenin alınamaması delegeleri sinir- lendirmeye başladı. Bunun sebebi, Ada Yunanistana ve- rildiği takdirde başlarına nenin geleceğini bilen Kıbrıslı türklerin Enosis aleyhinde harekete geçmiş olmaları ve 6eslerini duyurmalarıydı. Türklerin sesi Mayıs ayının başında, Kıbrısta türklerin rumlara karşı bir hazırlığı haber alındı. Türkler kiliseleri (o havaya uçuracaklardı. Bunun üzerine hem ingilizler telâşlandı- lar, hem rumlar. İngilizler sıkı emniyet tertibata aldı- lar. Mayısın sonunda Adadaki türklerin (o Yunanistanla birleşmek istemediklerini bildiren ve Adanın İngiliz ha- kimiyeti altında kalmasını talep eden bir müracaatları Avam Kamarasında bahis konusu edildi. İngiltere as- keri bakımdan zaten Kibrisin muhafazasını istediği için türklerin bu müracaatı Enosis aleyhindekilerin ekmeği- AKİS 20/60 ne yağ s Telaşlananların başında arşövek hazretleri vardı. maktadır. Kirilyanos 5 Haziranda Venizelösa "İyi olmayan haberler"in kulağına geldiğini bildirmekte, eğer bu ha- berler doğruysa (o milletvekili T. P.O'Connor vasıtasıyla Avam Kamarasına bir sözlü soru verdirtmenin doğru olup olmadığını sormaktadır. 9 Haziranda ise (Papaz Venizelostan şunu danışmaktadır: Kıbrıs işinin halli geciktiğine göre acaba Adada Enosis lehinde bir takım nümayişler yaptırtmak gerekmekte midir? Papaz bu mektubunda yunan Başbakanına, iki ay önce bu mese- leyi kendisine arzettiğini, kendisinin müsbet omütalea verdiğini, fakat havanın iyiye gitmesi üzerine obundan vazgeçildiğini hatırlatmaktadır. Bu mektupları Venizelosa ulaştıran Kaklamance Kıb rıs Heyetine sabır tavsiye ettiğini her seferinde yunan Başbakanına bildirmektedir. Venizelos da verdiği direk- tiflerde arşöveğe acele etmemesini emretmektedir. Yu- nan Başbakanı O'Chonnorun sözlü sorusu için bir itira- zı olmadığını belirtti. Mitinglere gelince, bunun da bir zararı yoktu. Ama bunlar da Kıbrıs Heyetinin endişe- lerini bertaraf edemedi. İngilizler katılaşıyor Aslına bakılırsa Kıbrıs rumlarından mürekkep heyetin sinirlenmesi boşuna değildir. 25 Temmuzda Times gazetesi şu haberi verdi: "Hükümet, Kibrisin İngiliz bay rağı altında kalmasını (o kararlaştırmıştır.,". Bu haber, tabii Kıbrıs Heyetini deliye döndürdü. Onlar, işin çan- tada keklik olduğunu sanmaktaydılar. 9 Temmuzda Avam Kamarasında milletvekili Ren- dall Hükümetten Kıbrıs konusunda bir kararın oalın- mış olup olmadığını sordu. Hükümet "Hayır" cevabını verdi. Rendall, böyle bir kararın yakında alınıp alın- mayacağını öğrenmek istedi. Hükümet adına konuşan Müsteşar "Evet, öyle sanırım" dedi. Bir başka milletve- kili, Kıbrıslı rumların müracatını bahis konusu ederek şöyle seslendi : "Sayın Müsteşar umumi efkârın büyük bir kısmının bu müracaatın, aleyhinde olduğunu biliyor- lar mı?". Mi isiaşar. şe cevabı verdi: "Evet, biliyorum." Fakat ertesi günü. bir yalan haber ortalığı (gene karıştırdı. Bu haberleri yunanlılar kasten çıkarmaktay- dılar. Haber Kahireden geliyordu. Güya İngiltere Kıb- rısı Yunanistana vermeyi kararlaştırmıştı. Mesele hemen o gün tekrar Avam Kamarasına getirildi. Avam Kama- rası Başkanı Bonar Law hiç bir kararın alınmamış ol- duğunu ve Avam Kamarasının haberi olmaksızın hiç bir şey yapılmayacağım tekrar açıkladı. Yaz aylarında Kıbrısın Yunanistana verilmesi o ta- raftarlarıyla verilmemesini isteyenlerin karşılıklı o gay- retleri ve kampanyaları devam etti. Yunanlılar bütün kuwvetlerini seferber etmişlerdi. Mesele bir Kıbrıs Me- selesi olmaktan uzaktı. Bunu bir ellenizm davası olarak görüyorlardı. Kıbrısta ne kadar rahip ve Belediye Baş- kanı varsa, rumlar hepsine telgraf çektirttiler. Telgraflar İngiltere Müstemlekeler Bakanlığına hitap ediyordu ve Enosis istiyordu. İngilizler isterlerse bir plebisit yapabi- lirlerdi. Buna rağmen Sonbahar yaklaşırken ingiliz bahriyesi Adanın Yunanistana verilmesinin gittikçe (o aleyhindeydi ve karşı kıyıların hangi elde kalacağı bilinmeden Kıbrıs konusunda bir karar alınmasını istiyordu Yunanlıların Kıbrıs konusundaki 1919 manevraları- nın devamı gelecek sayıda anlatılacaktır.