: Haftanın Içinden EM Memleketin Siyasi Panoraması Devlet Plânlama Dairesindeki son sstifalar, gündelik politika arenasında hiç şüphe yok bir süre çal kantıya sebep olacaktır. Herkes, meşrebine göre, şim- diden kendisine bir hücum yönü bulmuştur. Bazıları Hükümeti, bazıları plâncıları haksız bulmaktadır. Ki- mi plâncıların davranışını ilim haysiyetinin gereği, ki- mi çocukluklarının ve burunlarının fazla büyümüş ol masının neticesi saymaktadır. Nihayet, rejimi “Ağa- a Rejimi” diye an politikacıların 1962 Türkiyesini idare edemeyeceklerinin yeni delilinin göz- ler önüne serildiğini söylemektedirler, Bunlar hep, hâdisenin derinine gitmeden varılan hükümlerdir. Cereyan eden, yüzeyde görülenden çok daha önemli bir oluştur, Türk toplumu içinde İhtilâl- den bu yana belirmiş olan bir gelişme, Za: zaman yalpalamasına rağmen hayırlı istikametinde bir yeni dönemeci dönmüştür. Şurası açık bir gerçektir ki plâncıların davranı- şının öyle ilim haysiyetiyle, fikirde sebatla, karakter sağlamlığıyla bi ı yoktur. Plâncılar, teknisyen hüviyetini terkettikleri yali onunla (oyetinmedikleri için istifa etmişlerdir. Zira görevleri, görüşlerini hü- kümet görüşü haline sokmak değildir. Mevkileri, hü kümetin yanıdır. Hükümet Başkanına bağlıdırlar ve en çok, tavsiyelerde bulunmak hakkına sahiptirler. So rumluluk Başbakana ait bulunduğuna göre Başbakan bu tavsiyeleri aynen uygular, bu m kısmen uygular, bu tavsiyelerin tam tersini gular. Eğerher teknisyen, tavsiyesi yerine sikristediyi için istifasını verecek olsaydı bu, ya dünyanın tekn'syensiz kalma- sına, ya teknisyenler diktatoryasına yol açardı. İlim haysiyeti, fikirde sebat, karakter sağlamlığı bir teknis- yenin kendi, görüşü haricinde tavsiyede bulunmaması, başka fikirlerin tasdikçiliğini yapmamasıdır. Ama, “Ya z benim dediğim olur, ya istifa ederim”in medeni top- lumların ilim hayatında, ciddi teknisyen davranışında yeri yoktur, Teknisyenin ne söylediği bilinir, yenin söylediği karşısında sorumlu devlet adamının ne yaptığı bilinir. Bu iki bilgi üzerine dayanılarak s0- rumlu devlet adamının tutumu umumi efkârda, Mec iste tartışılır, Nihayet, seçmen önüne gitme zamanı gelince hesap görülür, Memleket, iyi tavsiye alan dev- let adamının fena davranmış olduğuna inanırsa onun yerine başkasını betirir, Aksi halde, onu yerinde mu» hafaza eder. Ama teknisyen, hiç bir zaman bu hesap- laşmada taraf olmaz. Demokratik düzenin bu çok ba sit kaidesini bilmemezlikten gelmek imkânı yoktür Plâncılar, bugün teknisyen olarak istifa Girmeli lerdir, Plâncılar, bir siyasi görüşte oldukları ve Hükü- met o görüşü benimsemediği için görevlerini terket mişlerdir, Hani, bir koalisyon ortağının ayrılması gibi. Kendilerini Hükümetin altında değil, yanında görmek suretiyle hataya düşmüşlerdir. Belki de, gördükleri iti- bar ve saygı, tecrübesizlikleri dolayısıyla kendilerinde böyle bir zehap uyandırmıştır. Fakat görüşlerini, 4i- teknis. na ' münistlikleriyle bâşbaşa Metin TOKER yasi bir cephenin içinde savunmakta devam ederler. se, Türk < politikasının sol kanadına ve 'dolayısıyla memlekete . büyük hizmet edeceklerdir, Bugün bir ta“ kım krypto'ların eline düşmüş ve doğrusu istenilirse tehlikeli, milli menfaatlere aykırı bir istikamette si- ratle seyretmekte olan bu' kanat komünist değil, sol iktisadi görüşlere sahip bu genç aydınların getirecek- leri taze havayla kendini kurtarmak imkânını bula- caktır, i , Türkiyedeki oluş budur. Oluşun hayrı, iki partili başladığı için kötü politi- kacıların elinde mezh halini almış iktidarda bulunan parti da bir cepheyi teşkil etmektedir. Bu cephe İngiltere” deki Muhafazakârlerın, Almanya ve İtalyadâki Hris- tiyan Demokratların, biraz deformasyonla Amerikada” ki Cumhuriyetçilerin cephesidir. Bunun yanında, henüz bir temel üzerine oturmamış sol temayüller vardır. Bu temayüller Avrupanın :sosyalist. partileri, yahut Ame. rikanın gene biraz “yahut, oldukça- o deformasyonla Demokrat Partisi gibi bir çerçeve içine için sallantıdadir ve kuzey rüzgârlarmın tehdidi altındadır. Bu rüzgârlar Türkiyede sınıf çatışmaların, körükleme gayretindedir ve , gözünü, çalışan kütlelere dikkmiştir. Sosyalizm, artık hiç bir yerde bu değildir. Kendilerine" vardakçı olarak. bazı genç “aydınları da bulmuş olan. krypto'lar bolşevizmin oyununu oynamaktadırlar, Tür. kiyemiz için elzem: solu, bu tasalluttan, solun itibarı dahâ çok zedelenmeden çekip. kurtarmak lâzımdır, Bunun yapılması günü, gelmiştir. Türkiyede eld-. doğru” di bir sosyalist parti, ancak Meclisten kütleye kurulur. Bunun dışındaki her çaba ya bir oyun, ya ha“ yaldir, Tabii Senatörlerin içinde, -plâncıların solculuğu | gibi selcu fikir taşıyanlar mevcuttur, Meclisteki siya” si partilerde o görüş sahipleri vardır. Bunlar, bir kadio: teşkil edebilirler ve &osyalizmin: siyasj kuvveti olurlar, Plâncılar ve bir takım başka genç aydınlar partinin iktisadi görüşünü çizmelidirler, Sosyalist Partinin, is-. minden başka her'seyi bugün hazır Halde bulunduğu" göre parayla tutulmuş tatlısu . larını ko- bırakıp milli, sıhhatli bir ,sol teşekkülü iktidardaki orta cephenin yanına zamanı gelmiştir. A, P. ye gelince o; bir avuç gericinin, ümmetel pe ırkçının son iltica yeri olarak, mezhep nuhcusunu. teşkil edecektir. 'Bir. yanda ' komünistler, diğer tarafta, bu.A, P, bugün iktidarda bulunan aslında tek cephe sayılması gereken Koalisyon ile ye. ni Sosyalist Partinin getirecekleri; sağlam ortam m de kavrulup kalacaklardır Plâncıların, ikiiez abin çok fazla siyasi indi ları dolayıyla yaptıkları çıkışın one için mi pi hayırlı ufuk budur. Le s0” Waka AKİS, 24 EYLÜL 1963