1 Ekim 1962 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 30

KITA PLAR Nerde o eski usturalar (Rıfat Ilgazınm mizah hikâyeleri, İstanbul Tan Matbaası 1962, 96 say” fa 250 kuruş) T ürk mizah edebiyatı son yıllarda geliştikçe gelişti. Zaten köklü bir geçmişi olan ve Nasrettin Hocadan İncik Çavuşa kadar inen Türk mi- zahı, son yıllarda gerçekten başarılı örneklerini verdi. Aziz Nesin bu sa” hada rakipsiz bir ad olarak ortaya çıktı, Onun hemen peşinde ise, baş- te Rıfat Ilgaz olmak üzere, hiç de- ğilse sekiz on yazar geliyor, Bilhassa "Hababam sınıfı” adlı hikâyeler dizisi ile dikkati çeken Rı- fat Ilgaz, daha sonra yayınladığı “Bi- zim Koğuş” adlı, hastalık günlerini anlatan hikâyeleriyle de şöhretini i- yice sağlamlaştırdı. Uzun yıllar ön“ ce şiirin altın çağının başlangıcında gerçekçi şiirler yazan, ama pek ba- şarılı olamayan Rıfat Ilgaz, inişli çı kışlı hayat hikâyesi içinde, mizah €- debiyatına girerek tam yerini bul muş oldu, Artık günümüzün en iyi mizah yazarlarından biri olarak, dur- mamacasına yazıyor. Aziz Nesininki kadar olmamakla beraber, yaygın vir şöhrete ulaşan Rıfat Ilgazın son Xi” taplarından biri, “Nerde o eski ustu- ralar”'dır Rıfat Ilgaz, daha önce muhtelif dergilerde ve gazetelerde yayınlan" mış olan ve hayatın acı - tatlı yanla- rını anlatan onbeş gerçek hikâyesini bu kitapta bir araya getirmiş, İnsan bunları okurken kâh gülüyor, kâh düşünüyor, Akıcı bir dile, kılçıksız bir üslüba sahip olan Rıfat Ilgazın, kitabındakı hikâyelerden bir tekini örnek vermek yeter. Kitaba da adını veren “Nerde o eski usturalar” hikâ- yesinde Rıfat Ilgaz, bir mahalle ber berinde başından geçen sakal tıraşı- nın hikâyesini anlatıyor, Berber, bi- lindiği gibi çok konuşan berber tipi, Üstelik de beceriksiz. Hep O eski günlerin özlemi içinde, İki lâfının bi- ri “nerde o eski usturalar, nerde O es- ki sabunlar, nerde o eski kayışlar, nerde o eski kan taşları”dır, Bir sa” kal tıraşı boyunca yazarın kesmedik, çizik çizik etmedik yerini bırakmaz. Yüzünü çeteleye çevirir, Bir yan dan da, durmadan konuşur ve kendi- sinden başka kimsenin konuşmasına da imkân vermez, Hikâye kısaca, bu. Konu şöylece yukarda yapıldığı gibi ele alındığın- da, Insan ister istemez, “canım ne var bunda da mizah hikâyesi ola- cak?” diye düşünebilir, Ama, galiba mizah yazarlığı da işte bu noktadan başlıyor, Mizah yazarı, hemen her AKİS, 1 Ekim 1968 Metin And Kavuklu Hamdinin pişekârı gün başımızdan geçen alelâde olayla- TI kâğıda dökerken ustalığını göste- ren insandır. Rıfat Ilgaz da bunla dan biri. Basitin basiti bir takım ko- nuları almış, bunları kendi mizahçı yanıyla birleştirmiş, kâğıda dökmüş. Okuduğunuzda, “sahi yahu, bu böyle de yazılabilirdi” diyorsunuz. Rıfat Ilgaz, şiirde olduğu gibi, mizahda da gerçekçi bir yazardır, Kitaptaki hikâyelerin konularını hep günlük hayattan almıştır. Onu okur- ken, gülümsemenin yanında Zaman zaman acı tebessümler de beliriyor, Yazarın ustalığı da buradan geli- yor. . Kavuklu OHamdiden Üç Orta Oyunu (Derleyen Metin And, Forum ya- yınları 5, Doğuş Matbaası Ankara 1962, 292 sayfa 500 kuruş) Metin And, Bale, Tiyatro, göz, Orta Oyunu gibi güzel sa” mat KoMarıyla yakından ilgili, bu işleri kendine dert edinmiş bir kişi- dir. Hali vakti de son derece yerin- dedir, Gitmiş, yabancı memleketler de bu tip sanatların öğrenimini yap” mış, incelemelerde bulunmuş. Zaman buldukça da sık sık yurt dışına çi- kıyor, incelemelerde bulunuyor, Şim- diye kadar, çeşitli kitaplar yayınla” dı, karınca kaderince birşeyler yap" maya, birşeyler yaymaya çalıştı. Mânevi olduğu kadar, maddi imkân- ları da geniş olan bu genç adamın Forum Yayınları arasında yer alan son kitabının adı “Kavuklu Hamdi” den Üç Orta Oyunu” dur. Eski Türk lan Orta Oyunu konusunda, bu oyu” nun büyük ustalarından ve çağımı- za en yakın olanlarından Kavuklu Hamdinin “Büyük Hoca, Fotoğraf- çı, Eskici Abdi” adlı oyunlarını yâ- zılı belge olarak bir araya toplan. mış, Gerçek bir sanatkâr titizliği ve hassasiyetile toplanan bu üç Orta Oyununun bir arada yayınlanması sırasında, Metin And, bu üç oyunun başına ondört sayfalık bir de Orta Oyunu incelemesi koymuş, Böylece ortaya, en sonunda beş de fotoğraf bulunan 292 sayfalık bir eser çık. mış. Bugün artık pek tatbik kabili- yeti kalmayan Orta Oyunu, eski Türk Güzel sanatlarından biri ola- rak, üzerinde bilhassa araştırıcıların uzun uzun durması gereken bir sa” nat koludur, Metin And da bu ko- nuda kendi üzerine düşeni yapmış. Kitabının başında yer alan ondört sayfalık “Orta Oyunu Üzerine” baş- lıklı yazı, bu, zamanını ve >2eminini yitirmiş sanat türümüz konusunda geniş bilgi veriyor. Kitapta ayrıca, Orta Oyunu konusunda başvurulabi- lecek geniş bir de bibliyografya var, Yerli ve yabancı, bu konuya eğilmiş hemen herkesin yazdıklarını göste” ren bibliyografya da ayrıca bir hiz- mettir, Forum Yayınları arasında yer alan ve “P.K, 131 Ankara” adresin den temin edilebilecek olan eser, ko» nuyla ilgisi bulunanların mutlaka w kuması gereken tipte, ciddi bir çalış” manın Ürünüdür. Almakta acele ediniz Tükeniyor SESSİZLER ŞOKAĞI Yazan : Celâl HAFİFBİLEK Roman) Tevzi yeri: Rüzgârı Sokak No:1 AKİS — 580 "