7 Eylül 1957 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 15

. -— 4 ÇALIŞMA tostaki seviyelerin de doldurulmaları- na Karşı cephe almış ve istmlak mer- Fransız işçi- leri para değerindeki azalma karşı- sında fiyatlarda görülen — yükselme Üzerine derhal —Ücretlere zam iste- mek için hazırlıklara başlamış bu- lunmaktadırlar. Tabiatiyle, fiat tışları durdurulamadığı ve Ücretlere zam istekleri de karşılanamadığı tak- dirde sonbaharda ra a grevle- rin memleket çapında — başlaması kuvvetle muhtemeldir. Bu takdirde, Fransanın genç Maliye — Bakanının da, evvelkiler gihi “fâsit daire” için- de Gdönmek Zzorunda kalacağı ve Fransada siyasl buhranların patlak vereceği ankışılmaktadır. — İşbiler Hirfanlı Barajı hakkında açık- lama emleketimizin ekonomlk Üh gümüz tarafından inşa ettirilmekte olup, İdaremizin — kotrolu — altında Müteahhit English Electric Co. Ltd. ve George Wimpey and Co- Ltd. fir- maları tarafından deruhte — edilmiş bulunmaktadır. Şantiyede yapılmakta ohn hafriyat 5i di- dolayısiyle günde 50 tona kadar namit atıl 1 ve gece - üz da- imi hareket halinde bulunan 19 ad ekskavat 14 adet 44 adet kinasının meydana getirdiği şantiye trafiğinin, hiçbir surette şehir tra- fiğine benzememesi bakımından Zi- yaretçilerin ve iş yerinde — çalışan- ların can emniyetini korumak gaye- siyle giriş, çıkış ve dahili seyri se- fer sıkı bir nizam ve kontrol altına nhnm şt kim, Dünyanın her tarafın- bu derece büyük şantiyelerde ay- nı şekilde korunma tedbirleri alın- maktad Ancak bu hal, bütün vatandaşla- rımızın, iftihar duyduğumuz bu te- sisleri gezmesine mani teşkil etmi- yeceği gibi, bilâkis herkesin bu te- sisleri idare memnun türlü kolaylık gösterilmekte, - mekte ve ziyaretler teşvik edilmekte- dir. Hirfanlı Barajı inşaatı için bugü- ne kadar 240 milyon lira sarfedildiği huzusu hakikate uymamakta olup, bu meblâğ müşavir firmaya tediye edı- len miktar ile istimlâk ve idare mas YA ları sair bilcümle masraflar da ak üzere 100.276.521 TL.dır. mmkınqlır ve — bil' ıumm!ı NÇ muvakkat tesisler dahil olmak Üze- re inşaatın nihai maliyeti ise 60 mil- yon Türk lirasını tecavüz eden istim- lâk giderleri ile müşavir mühendislik, kontrol hizmetleri ve bil'umum mü- teferrik masraflar ile birlikte 270 milyon TL. na baliğ olacaktır. irfanlı Barajı Hıdroelektrık te- sislerinden senede 400 n kilo- vat saat enerji elde edilecek ve bu e- nerji kuzey-batı Anadolu şebekesini besliyecek ve bu suretle de,bu şebe- keye bağlı olan şehir ve kasabalar bol ve ucuz enerjiye kavuşacaklar- dır. Nitekim, yine Umum Müdürlüğü- müzce inşa ettirilmiş bulunan Sey- an Barajı Hidroelektrîk tesislerini işleten Çukurova Elektrik T.A-O. Bölge dahmndekı fabrikalara 9 ku- ruştan ve belediyelere ise 2 kuruştan enerji vermektedir. Halbuki Seyhan Barajı inşaatından evvel Adana Be- lediyesi dizel santrallarından elde e- dilen enerji, her türl vergi ve re- sim hariç olmak Üzere halka 33, fab- rikalara ise 19 kuruştan, keza Mer- sin Belediyesi bil'umum — vergi ve harçlar hariç olmak üzere halka 34, fabrikalara 14 kuruştan ve yine Tar- sus Belediyesi harç ve resimler hariç olmak Üzere halka 25, fabrikalara 13& 14 kuruştan enerji vermekte idi Diğer taraftan bu dizel santralle- rinde kullanılan büyük miktarda pet- rol, dövizle temin edildiğinden, böy- lece döviz tasarrufu da sağlanmış- tır Hirfanlı Barajı inşaatı modern bir şantiyeye sahip olup, kurulduğu günden beri iş mevzuatına tâbi bu- lunmaktadır. sebeple de alâkalı kanunların tahmil ettıği bütün mü- kellefıyetler ifa us Çalışma Vekâletimn İş Müfet- tlşlerince şantiye'de yapılan mütead- dit konırollarındu da tebeyylün et- miştir- Bu sebeple de, “İşci Sağlığı ve İş Emniyeti Nizamnamesi” gereğince işçiler için; yatakhane, yemekhane, ekonoma ve sair ihtiyaçlarını karşı- varit değildir. Keza işçilerden hiçhir zaman yatak veya koğuş kirası alın- mamıştır. İşçiler, işe alınırken ml)teahhıdle bir iş mukavelesi yapmakta ve suüretle saat başına veya aylık olarnk alacakları Ücret tâyin edildikten gon- ra,işin tcabı olarak günde 3 saate ka- dar fazla mesai yapmaları halinde, bu mesailerinin karşılığı da ayrıca tediye —edilmektedir. Sadece “Aralı İşler Nizamnamesi” ne tâbi olan iş- çiler 12 saata kadar çalıştırılmakta- ır. İşçilere yemek fasılası mutlaka verilmektedir. Anca, kafeterya sistemi ta! Ve bu suretle de üç vardıye çalışan & şantiyede işçilerin gece 24.00 - 1-00, gündüz 12.00 - 0 ve akşam 17.30 - 18.30 saatleri arasında münavebe ile sıcak yemekleri temin edilmektedir. İşçi kantininde — satılan yiyecek maddeleri fiatları Milli Korunma Ka- nunu mevzuuna girmesi bakımından Kaman Kaymakamlığınca tesbit ve kontrol edilmekte ve idarenin mura- kabesi hiç bir suretle ihmal edilme- mektedir: peynirinin kilosu ise 900 kuruş olmayıp, 675 kuruştur. Şantiye işçi kadrosu 1800 kişi o- lup. bunun 1450 si şantiyede ya'- makta, 150 - 200 kişi 2 - 6 Km. ya- kınındaki civar köylerde ikamet et- mekte ve 150 - 200 kişide husıusl va- sıtalarla Kaman'a kadar gidip - vel- mektedir. İşyerinde, yatacak yer te- min edilmesine rağmen, mezkür işci- n bu yerlerde kalmamaları hali, 3008 sayılı kanunun 40 ıncı maddesi- “b” fıkrasındaki “.—- işçilerin i- kamet ettikleri mevkilerden uzak bir mesafede bulunan işyerlerine hep birlikte nakledilmeleri icap eden her türlü işlerde bunların toplu kannen surette götürülüp getırllmele— ri esnasında geçen Zzamanla ka- nuni iş müddetlerinden snyılır. hük- müne girmemekte olduğundan, işçile- rin nakli için geçen zamanlar kanu- ni iş müddetlerinden sayılmamakta- dır. Ş ve yabancı miltehassıs ve memurlar aynı kampta oturmakta o- lup bir ahenk içerisinde çahşmakta- dırlar. İşçiler ise inşaat yerine yakın bir kampta ikamet etmektedirler. Hirfanlı köyüne de işyerindeki di- zel santralından elektrik enerfjisi ve- mniye' nazarı itibare alınarak şantiye ihtiya- cını karşılamak maksadı ile tesis e- dilen dizel santralından köye elek- trik verilememiştir. cak, köy evlerinde fenn! nımeye uygun olarak tesisat yapıl- masını müteakip, Baraj Hıdroelektrik ve havai hat tesislerinin ikmal birlikte bu köy de elektriğe kıvuşq_- caktır. Nihai olarak şu hususu belirtm. isteriz ki, in ir b lır şantiyedeki işin el;ç göre icrasına mllleallık her hııığısî idaremizin tam kontrolu ve taklbi al- tındadır. #4 68'i ikmal edilmiş olan t ş:ırt- ve birçok Türk mühendis ve işçisinin şevkle ve feragatle ikmal etmeğe ça- lıştığı bu işte, efkârı umumiyeyi bu- inin —— landırıcı ve yanlış haberler neşril ne dereceye kadar uygun olduğun yine efkârı'umumiyenin takdirine bı- rakıyoruz. V.