AKİS, 7 EYLÜL 1957 AKİS'in Yazı Müsabakası -—Demokratik Rejirn içinde Yaşamağa Azimli— Milletler Ne Şekilde Hareket Etmelidirler ? nemokrallk rejimin kurulmasına veya yaşamaısına mâni olanlar; ya bir diktatör veya diktatörler grubudur ki, bu (Ilktaîorler çok ke- mleketin vk duyarlar. Yalnız hu radaki “Diktatör” — kelimesini za- lim, mevfantleri için çırşınan mâ- ve düşüncelerinde nu- ınlmı olabilirler. Böyle olunca da nleketi kalkındırmak, — milletin sunlar; hix ve düşüncelerinde sami- k içinde vardır. doğuşl lir. Ancak insanoğlu bun nun farkın- da değildir. Ta! lahn Innan bahşet- tiği demokratik T! e edebil- mek için de “Bllı:l (ııorı(ü" şart- tır. Çünkü o zaman dlktatorler kar- şılarında yalnız hasit ihtiyaçlarını düşünen Ve müfrit mutaassıp bir kllle değll demokratik rejimin icap- lar k idrâk etmiş hir toıılıım hulıu'ak)ar onların. basit ih- yaçlarında ve hislerinde — istifade edemiyeceklerdir. Fakat bu kati de . tahsil görmüş bir insan demek değildir. Aynı za- manda seciyeli. örf ve ananelefne sadık hlr insandır. Demokratik re- ılm lçlndı— xasanıağa azimli millet- seyden böyle fertler p.ahip leri çoğıınluğuna olnımı lâzım- Medenı_wn henimsemiş bir mille- ti bekliyen en büyük tehlike o mil- letin yava: “Hars”ını kay- betmesid ir (_ı hars'ın zayıfla- ması demek. nıllli ahlâkın. örf ve ananelerin çökmesi neticede de de- mokrasiyi yaşatacak hakiki münev- meni lle doktoru ile, mü- d rşeyi ile onu bilşi- H kılmalı, bilgi aşılanıa.lı ve ondan da Hars'ın icapları olan anane, örtf ve milli ahlâkı ıılmn.lı, unuttuğu şe- yi hatırlamalı.. r millet hıuşka milletlerden me- denhen alahl Fakat zevkini, ah- vi ananelerini masla .. Bunları aldığı takdirde deınokrallk 5' man hakiki takllîol kendini unutmüuş müne yetişecektir. Her millet fıılklıırıı llı- ınü?lğl ile, edebiyatı iİle, örf ve an- aneleri ile bir. kıyimettir. Bunları unutup ha—ka milletleri taklid ettiği olmağa — mahkâüâindur. Baska ıııllletlerln folklorunu, edebi- yatını, müziğini, örf ve ananelerini bilmek her münruer için bir değer taşır. Ancak tekrar etmek lâzım- dır ki. kendinlnkllerl unutmamak ı ile, Milletler çok kere haşlurını!akl hükümeti ve hatta hü etin bu ındakl şahsı mesul tularlar. Bu bir hbakıma doğrudur. Onların me- suliyetleri büyüktür. Fakat onlar mesuliyetlerini hakkı ile yerine ge- tirmiyorlar, bütün memnuniyetsiz- liklere rn.ğmen bu mesuliyetlere de- vam ediyorlarsa. kabahat onların d münenerlerlndlr Demekk münevverler “Hakiki “ünener de- gildirler. Yani t hattâ aşırı dereced kat pren—lıı sahibi değildlrlor Haki— katleri g: istemiyorlar. anane- lerine, orflerlne milli ahlâklarına sa. dık kalmadıkça bizzat kendilerine ihanet ediyorlar, dolayısı ıl idukları cemiyet rllkll.l_ı orlar demektir. Bu s tında bütün “İş” hakiki münevwr- lere düşecektir. Demokrasinin icap- lnrını halka atırlaııımk ekalliyet- e kalsalar, hütün İmkânlar ellerin- don alınsa bile nıüdnfaa ve mücade- leden vazgeçmemek onlar için en kutsal bir vazifedir. Çünkü millet 9uıır'4u1 olarak henllğlnde yaşattığı r şeyi şuurlu ıılarnk örünce ya- dırı:an iyacak, onü hrnlm İN secektir. Bunun için doıııokratlk rejim İ- çinde yaşamağa azlımlI milletler hü- tün gayretleri ile çağdaş ıııeılonh 2 tin zirvesine çıkmağa çalışır herşmden on(—e “Kendi honllğınl" ranelerini, zevklerin mllll ahlAklarını muhafaza a!ıne)l' hattâ onları yüceltmeyi unutmama- alın mış değil; kendi bunveslne uygun, Muzaffer ŞENOĞLU bizzat kendisi tarafından hazırlan- mış bir öğretim mak yoluna gitmelidir. hussa whl deki — öğretim bilgi veren bir öğretici değll ntala- Tının zılı | örf ve ananelerini mem- leketinin güzel folklnrunu öğretebi- len anlayışlı bir terbiyeci olmalı- dır. İnsan psikolojisi incelenecek o lursa yetişkin çağda görülen bir çok aksaklıkların veya güzel fikir ve hareketlerin bilhassa beş yaşına ka- dar ve ondan sonraki cooukluk ve gençlik çağındaki tesirlerin bir ne- tlu——.l olduğu zorulllr lşln bllvüill anne ve babaya ve bilhası öğre! mene dııgıııı-kh*dlr Çünkü mllll )ıh- lâkın temelleri ilkokulda hattâ aj ocağında başlamalıdır. “Buus lıte- diğlııı üğn-hııenlerl verin, size elli ) ıl ettiğiniz — kalitede illcl u'sliııı edı-rlııı Okullar BDe- nıııkra—in kalesidir” sözleri bir ha- kikatin ifadesidir. Görülüyor ki Demokratik rejim içinde yaşamak hiç de kolay bir 1ş değildir. Çünkü bu — rejimi yaşat- nxık için mesuliyetleri yalnızca mil- letin xeçtlı.:l vekillere yüklemek kâ- fi değili Bu işte her fert kendi- sini mcwııl elinden gelen gayreti göstermelidir. Demokratik terbiye aıloden h.ışlamalıdır ki za- bir da olsa, elinde selâhi- yetler hıılunan blr şahıs da olsa şah- si menfaatla bir sİime tanıdıgı imkanlarla nıanl olnblkln atan yalnız bir düşmanın si- JAhlı temvüıiı ile tehlikeye girmerz. İktisadi. ahlâki zayıflamalar da bi- rer tehllkedlr “llleller silâhlı te- vatan sevgisi lâzımdır. Millt ahlâ- kını, örf ve ananelerini unut-muş bir insanda İse vatan 1i yoktur. da; ancak müreffeh yaşıyamama nın korku—.ıı ıardır Hakiki ınunev- rde İ yatan — Kevgisi sonsuzdur. Bllgil!. m—ı-lyeli. örf ve ananelerine sadık münevver o milletin — hakiki ferdidir. Böyle fertler teskll ettikçe de. o millet rejim içinde yaşama çekleşürmlş olacaktır. “ - ei di