1 Mayıs 1989 Tarihli TV'de 7 Gün Dergisi Sayfa 7

DUNA'NIN —— ON ÜÇ GÜNÜ Cem Duna, ekranda ani verilmiş bir karar gibi görünen görevden ayrılma kararını nasıl verdi? O günlerdeki psikolojisi nasıldi? Bunu onunla Ankara'da son üç günü birlikte geçiren gazeteci-yazar Cengiz Çandar'a sorduk. TI i TGeneI Müdürü Cem Duna'ya ayrılma süreci içinde en yakın kişilerden biri gazeteci Cen- giz Çandar'dı... Bu üç gün bo- Genel Müdürlük görevini Tunca Toskay'dan devralan Duna bu görevde 13 ay kaldı. yunca Duna'yla birlikte olan Çan- dar eski TRT Genel Müdürü Cem Duna ve ayrılması hakkındaki so- rularımızı yanıtladı... “İstifanın gündeme gelmesi ne kadarlık bir süreyi kapsıyor?... Ya- ni, istifa dilekçesini vermeden, kaç gün önce gündeme geldi?...” “İlk sinyaller yerel seçimler ön- cesinde gelmişti zaten. Duna, bu sinyallerden sonra görevden ay- rılabileceğini söylemişti... Sonu- nun böyle olabileceğini umuyor- du. ANAP içinde bir kesimin, se- çimin yenilgisinde bir kelle iste- yeceklerini aklından geçiriyor- du... Ama onun için önemli olan TRT'nin özerk bir statüye kavuş- ması ve özeltelevizyona imkânta- nınmasıydı... Görevden ayrılmayı da bu amaçla düşünmüştü. Ay- rilirken yaptığı açıklamanın son bölümü bu konuyu kapsıyor. En önemli bölümü de bu son bölüm- dü. Böyle ayrılarak TRT'ye ve de- mokratik hayata karşı misyonu- nu yerine getireceğini düşündü. Özerk televizyonu ve özel televiz- yonların kurulmasını Türkiye'nin gündemine sokmayı amaçlıyor- dü. “Peki, istifası nasıl gündeme geldi? Nasıl gelişti?”” “Öncelikle ANAP içindeki Li- beraller ve Kutsal İttifakçılar ta- rafından ilan edildi. Onlar istiyor- du. Son aşamada Özal ve Keçe- ciler pazarlığının bir sonucudur. Kutsal , İttifakçılar karar verdiler ve kendisine liberal adını takan- lar da direnmediler. Hatta, “infaz” ettiler. Duna, güvendiği, çok yakın bulduğu arkadaşlarının bu istifada rol almasına rağmen onları savunuyordu. Kişiliği böy- ledir. Arkadaşlarını hep sakınır.” “Burada isim verebilir. misi- niz?” ” “Tabii, Örneğin Güneş Ta- ner... Duna: “Herkes Güneş'e ça- tıyor ama bunlar politikacı, bizim gibi düşünemiyorlar'' diyerek yi- ne de Güneş Taner'i suçlamadı. Sadece milletvekili Cavit Kavak onu savunan ve liberal bu sıfatı- nı hakeden kişi oldu. Diğer Libe- raller şakadan ibaretti. Onlar şa- kaydı...”” “İstifa etmeden önceki akşam evdeki hava nasıldı?”” “Aylar öncesinden böyle bir sona hazırdı. Tabii ki, mutluluk duymuyordu. Yani: yi oldu bu dertten kurtulduk' demedi. Ama varmış olduğu karara inançlıydı. Bir yıllık çabaların ürün verme arifesinde böyle bir durumdan ötürü buruk fakat kararının doğ- ruluğu konusunda hiç tereddütü yoktu.” “Ayrıldıktan sorıra gazetelerde çıkan haberler karşısında yorumu ne oldu?” “Böyle bir şey bekliyordu. “Ben ayrıldıktan sonra ağıt yakarlar' de- mişti. En çok Oktay Ekşi'nin ya- zısını beğendi ve çok duygulan- dı. “Bütün özü yakalamış' yoru- munda bulundu. Uğur Mumcu'- nun yazısını beklemediği kadar olumlu yanlar bulduğunu belirtir- ken, Hasan Cemal'in yazısını Uğur Mumcu'nun gerisinde bul- du ve “Hasan hiçbir şeyi anlamamış' olarak yorumladı...”” “TV'de ayrılma konuşmasını yaptığı akşam evdeki hava nasıl- diz” “Telefonlar on saniye bile sus- madı. Sabah yediden gece bire kadar bu telefon trafiği devam et- ti. Yurt dışındaki Büyükelçiler- den, sanat ve sinema çevresine, büyük bürokratlara, yurt içinde- ki, dışındaki dostlarına, az tanı- dıklarından çok tanıdıklarına ka- dar hemen hemen herkes aradı. Ancak, herkes Cem Duna'nın, ayrılışındaki şıklığı tebrik ediyor- lardı.”” “Aile içindeki fertlerin tepkileri ve yorumları nelerdi?” “Cem Duna'nın en büyük şan- sı eşi Nilüfer Duna'dır. Nilüfer Duna çok seçkin niteliklere sahip bir insandır. Güçlü sezgilere sa- hiptir. TRT Genel Müdür karısı havasına hiçbir zaman girmedi- ği gibi, yanında hep radar göre- vini gerçekleştirmiştir. Cem Du- na'nın görevden ayrılmadan ön- ce vakur, başı dik bir şekilde ay- rılmasında en önemli taktik uya- rıları yapmıştır. 14 yaşındaki kızı Defne, babasının sürekli bir stres içinde olduğunu ve kendisi için Genel Müdür olmasının bir şey ifade etmediğini söyledi. En duygusal sahne, Duna açıklama- yı yapıp eve döndüğünde yaşan- dı. Kızı babasının boynuna sarı- lıp: “Seninle iftihar ediyorum” di- ye ağladı. 7 yaşındaki oğlu Can, babasının işsiz kaldığını sanarak çok ağladı. Ve babasına haksız- lık yapıldığı kanısına vardı. ** “Şimdi biraz da geçmişe, TRT'ye Genel Müdür olarak atan- dığı güne dönelim. O günkü tutu- mu nasıldı?...”” Cengiz Çandar “Göreve getirildiği 24 saat için- de beni aradı. Amman'da bulun- duğum otelden konuştuk. 'Ne di- yorsun?”' dedi. “Cehenneme gir- din Allah kolaylık versin' dedim. Bana “O zaman beraber yanacağız” diye takılmıştı. 20 yıllık bir Devlet memurluğu terbiyesinin kişiliğini biçimlendir- diği Duna, üstelik Başbakan'ın Özel Danışmanı olduğu için Baş- bakan'la arasında özel bir amir- memur ilişkisi vardı. Büyükelçi ol- mak üzereyken böyle bir teklifle karşılaşınca “Hayır” diyemezdi. Hem direndi de... 20 yıl diploma- sıda bulundum. Beni ayırmayın”” diye Başbakan'a ricada bulundu. Duna'nın önünde iki seçenek vardı. Ya kabul edecek ya da Devlet hizmetinden ayrılacaktı. Talip olmadığı göreve getirilince onun önünde bir seçenek vardı. Kabul edip başarmak. Onun bil- diği yol buydu. Aslında daha son- ra TRT'yi çok sevdi. Görevden hiç bir zaman ürkmedi.” “TRT Genel Müdürü'yken ya- yıncılık olarak yaptığı hatalar var mıydı? * “Hayır. Kişisel bir hata yoktu. Daha birinci günden itibaren şid- detli saldırılar altında kaldı... ANAP içindeki partizanca tavır alanlardan Uğur Mumcu ve arka- daşlarına kadar yakıştırma ve da- yanaksız suçlamalar geldi. Birin- ci gün ateşten gömleği giymişti. Duna, bu görevinin ortalarından itibaren dört yıl görevde kalma- yacağını biliyordu. Ama yapmak istedikleri vardı. Amacı bunları gerçekleştirmekti ” “Neydi bunlar?” “TRT'yi saygın bir kurum ha- lin2 getirmek, özerkleştirmek ve özel TV şirketlerinin kurulması önerisini Türkiye gündemine sokmaktı. Zaten bunu şart koş- - tu. Başbakan'la görüşmeden ön- ce 'Açıklama yapıp öyle giderim'i şart koşmuştu. Yaptığı açıklama- da da bu olayı gündeme getirdi.” “Başbakarı Turgut Özal'ın gö- reve getirdiği bir memurunu ara- dan 13 ay sornra görevden alma- sı neye bağlanabilir? “Bu 26 Mart seçimlerinden Devamı 46. sayfamızda 7